Hormoonverstoorders: praktische tips!

In onze vorige blogs gaven we je een overzicht van de meest bekende hormoonverstorende stoffen. En misschien zag je het al, deze stoffen zitten in veel producten. Van speelgoed tot meubels, van elektronica tot shampoo, overal kan je ze tegenkomen. Dus om maar meteen met de deur in huis te vallen: het volledig vermijden van EDC’s is onmogelijk. Maar, zelf stappen zetten om de blootstelling eraan te verminderen kan wel degelijk en daar helpen we je graag mee. Daarom vandaag het (voorlopig) laatste deel over hormoonverstoorders: praktische tips voor jou en je gezin!

Wanneer moet je opletten?

Hormoonverstoorders, we komen er op allerlei verschillende manieren mee in aanraking.

Sommige krijg je binnen via je mond (bijvoorbeeld via voeding), sommige via je huid (bijvoorbeeld door cosmetica) en weer andere adem je in. Er zijn hormoonverstorende stoffen die belangrijke functies hebben (zoals vlamvertragers in elektronica) en anderen die puur esthetisch zijn (zoals ftalaten die een lekker geurtje geven aan een plastic pop). Is dat direct een probleem? Dat hoeft niet, zoals we je in het vorige artikel uitlegden. Maar als er veilige alternatieven zijn, waarom zou je het risico dan nemen? Zeker tijdens belangrijke fases in het leven, zoals een zwangerschap, bij pasgeborenen, opgroeiende kinderen of in de puberteit, kan het verstandig zijn hier extra aandacht aan te besteden. De volgende tips helpen je hierbij.

Weet wat je eet

pexels-sarah-chai-7262863_resizeLiefde gaat door de maag, maar hormoonverstoorders soms ook. Immers, ook pesticiden kunnen hormoonverstorend zijn. Eet je biologisch, dan scheelt dat al een heel stuk. En was of schil je je groente en fruit vóórdat je het opeet, dan heb je nog een slag te pakken. Zoek je online op ‘Dirty Dozen’ en ‘Clean Fifteen’, dan vind je een lijst met groente en fruit met de meeste en minste pesticiden erop. Deze lijsten worden vaak online gedeeld, maar gaan voornamelijk over voedingsmiddelen geproduceerd in Amerika. Die informatie is niet altijd 1 op 1 te vertalen naar Nederland. Bij Milieudefensie en het RIVM kun je meer informatie vinden over het gebruik van pesticiden in Nederland. Kies trouwens waar mogelijk voor voedsel verpakt in glas, in plaats van blik of plastic. Ook het opwarmen van je maaltijd doe je het liefst in een fijne oven- of magnetronbestendige glazen bak. Dat scheelt weer eventuele blootstelling aan BPA. Duik je lekker de keuken in? Kies dan het liefst voor pannen van (giet)ijzer of met emaille of RVS (in plaats van anti aanbak) en roerspatels of snijplanken van natuurlijke materialen als hout of RVS. Onverwoestbaar, veilig in gebruik en mooi! En die kunststof spatels die je vroeger gebruikte voor je anti-aanbak pan heb je dan ook meteen niet meer nodig, win-win!

Keep it clean

Bekende hormoonverstoorders vinden we veelal terug in kunststof producten. Maar in de loop der tijd kunnen plastics gaan vervallen, beschadigen door gebruik en door verhitting kunnen de gebruikte chemicaliën gaan ‘lekken’. Schadelijke stoffen zoals hormoonverstoorders hopen zich vervolgens op in huisstof. Zeker voor kleintjes die over de grond kruipen geen aanrader. Dus: haal die stofzuiger uit de kast, lucht je huis en maak het regelmatig schoon met een sopje. Door nieuwe producten zoals speelgoed of drinkflessen ook even af te nemen voor het eerste gebruik, verwijder je meteen eventuele ongezonde stoffen die gebruikt zijn tijdens vervoer of opslag. Voor dat sopje kies je natuurlijk liefst een ecologisch schoonmaakmiddel zonder oplosmiddelen. Ook bacteriedodende of desinfecterende middelen kunnen trouwens EDC’s bevatten. Zie je door de ingrediëntenlijst het bos niet meer, maak dan je eigen schoonmaakmiddel of kies voor schoonmaakmiddelen met een ecolabel. Een keurmerk is niet altijd heilig, maar vermindert blootstelling aan giftige stoffen wel degelijk en je helpt de natuur er ook een handje mee.

It’s play time!

Klaar voor de volgende stap in de goede richting? Kies voor vrolijk speelgoed of heerlijk zachte knuffels van natuurlijke materialen. Dat voelt niet alleen fijn aan de handjes, het gaat ook nog eens lang mee en blijft mooi. Natuurlijk ontkom je er niet altijd aan, plastic speelgoed in huis. Let er dan even op welk plastic er gebruikt is. Goed om te onthouden: voor zacht, flexibel kunststof of plastic met een geurtje worden meestal ftalaten gebruikt. Tot slot: ‘vintage’ speelgoed kan stoffen bevatten die tegenwoordig niet meer toegestaan zijn, zoals inmiddels verboden weekmakers of lood in de verf van oude autootjes. Maar de nostalgie snappen we zeker! Dus spelen je kinderen hier mee dan is het in ieder geval verstandig ervoor te zorgen dat ze het product niet in hun mond stoppen en na het spelen hun handen wassen. Datzelfde geldt trouwens ook voor producten die niet als speelgoed worden aangemerkt, zoals elektronica.

Zachte stoffen

pexels-teona-swift-6851273_resizeJe leest het wel vaker: was je kleding voordat je het draagt. Geen gekke gedachte; tijdens het productieproces en het vervoeren van textiel worden namelijk allerlei chemische stoffen, zoals pesticiden, gebruikt. Wel zo fris om dat er even uit te wassen. Kies voor rompertjes, topjes of andere kleding liefst natuurlijke materialen als biologisch katoen, linnen, biologische wol of viscose en let op keurmerken als GOTS en Oekotex. Waar je verder op kan letten? Om stof waterdicht, onkreukbaar of vlekbestendig te maken worden PFAS gebruikt en bijvoorbeeld triclosan wordt soms gebruikt om sportkleding of sokken antibacterieel te maken. En die ene toffe auto of magische eenhoorn op dat leuke kindershirtje is natuurlijk hartstikke mooi, maar vaak gemaakt van PVC. Goed om te weten: zo’n opdruk kan niet tegen hitte, dus het strijkijzer is hier je beste vriend. Gaat de opdruk vlekken of plakken als je eroverheen strijkt, dan is er PVC gebruikt. Gebeurt er niks, dan heb je waarschijnlijk te maken met een opdruk van een ecologische verf.

Weet wat je smeert

Calendula-BodymilkVerzorgingsproducten zijn eigenlijk een verhaal apart. Naast parabenen en ftalaten worden aan producten zoals crèmes, shampoos of nagellak nog veel meer stoffen toegevoegd waarvan de risico’s niet altijd even duidelijk zijn. Onze tip: kijk in ieder geval naar kwalitatieve verzorgingsproducten met zo min mogelijk toevoegingen. Let bijvoorbeeld op de parabenen en ftalaten genoemd in ons vorige artikel. Voor baby’s en kinderen gebruik je het liefste alleen verzorgingsproducten geschikt voor de tere kinderhuid. En twijfel je over een product of een ingrediënt? Er is tegenwoordig steeds meer informatie online te vinden. Zoek bijvoorbeeld op een stofnaam uit je shampoo of deodorant bij de eerder genoemde EDLists, of bij de SIN list (na registratie). Ook het rapport van Tegengif bevat veel informatie.

Weet wat en waar je koopt

Niet overal is de wetgeving wat betreft schadelijke stoffen even streng. Let daarom op met het bestellen van producten uit buitenlandse webwinkels. Soms worden er ingrediënten gebruikt die in Nederland of in de EU vanwege hun schadelijke effect verboden zijn. Zoals bijvoorbeeld met make up sets voor kinderen. Overigens geldt: wil je weten of je product een hormoonverstorende stof zoals PFAS bevat? Neem dan zeker contact op met de fabrikant. WECF heeft een voorbeeldbrief opgesteld die je hiervoor kan gebruiken.

Onze conclusie: Nature is key!

De natuur heeft ons mooie materialen gegeven waar we de meest prachtige producten mee kunnen maken. Dat is ook wat je hier bij Green Jump willen meegeven! Kiezen voor natuurlijke materialen is een van de simpelste manieren om blootstelling aan giftige stoffen zoals EDC’s te verminderen. Doe je ook mee?

Loading