Microplastics en het effect op ons lichaam

In het blog “Microplastics, hebben ze effect op ons lichaam” van mei 2022 schreven we al eens over microplastics en het effect daarvan op ons lichaam. In deze blog informeren we je graag over nieuwe ontwikkelingen op dit gebied.

Gezondheid en microplastics

De werkelijke impact op de gezondheid van microplastics is nog onbekend, maar in het laboratorium is recent aangetoond dat ze wel degelijk schade aan menselijke cellen veroorzaken. In deze studie van Journal of Hazardous Materials werd ontdekt dat specifieke soorten schade als celdood, allergische reacties en schade aan celwanden, werden veroorzaakt door de hoeveelheid microplastics die mensen binnenkrijgen, hoofdzakelijk via hun voeding. De microplastic deeltjes kunnen zich in het weefsel nestelen en ontstekingen veroorzaken, zoals dat gebeurt bij deeltjes van luchtverontreiniging of chemicaliën in kunststoffen. Professor Matthew Campen van de Universiteit van New Mexico (VS), die het onderzoek leidde, gaf aan dat de groeiende concentratie van microplastics in menselijk weefsel een raadselachtige toename van sommige gezondheidsproblemen zou kunnen verklaren, waaronder inflammatoire darmziekten (IBD), darmkanker bij mensen onder de 50 jaar en het afnemende aantallen zaadcellen. Uit een onderzoek uit 2021 bleek dat mensen met IBD 50% meer microplastics in hun ontlasting hadden.

Er is nog onbekend hoe groot het gezondheidsrisico daadwerkelijk is, omdat niet bekend is hoe lang de microplastics in het lichaam blijven. In maart waarschuwden artsen voor mogelijk levensbedreigende gevolgen nadat ze een substantieel verhoogd risico op een beroerte, een hartaanval en eerder overlijden hadden ontdekt bij mensen van wie de bloedvaten besmet waren met microscopisch klein plastic. Microplastics zijn onlangs ook ontdekt in menselijk bloed en moedermelk, wat wijst op wijdverbreide besmetting in de lichamen van mensen.

Plastic afval verminderen

In een artikel in the Guardian geeft Evangelos Danopoulos van de Hull York Medical School, VK die leiding gaf aan het onderzoek aan, dat schadelijke effecten op cellen in veel gevallen de initiërende gebeurtenis voor gezondheidseffecten zijn: “Als het plastic eenmaal in het milieu zit, kunnen we het er niet meer uit krijgen. Toekomstig onderzoek zou het mogelijk kunnen maken om de meest vervuilde voedingsmiddelen te identificeren en deze te vermijden.” De ultieme oplossing die hij in het artikel aangaf was volgens hem enkel het stoppen van het verliezen van plastic afval in ons milieu. In de EU is er sinds 2021 nieuwe, strengere regelgeving ingevoerd voor wegwerp plastic. De Europese Unie (EU) wil wegwerp plastic verminderen en meer plastic inzamelen en recyclen. Zo zijn er een aantal maatregelen vastgesteld.

Bolvormige of onregelmatig gevormde microplastics

Onderzoek naar de gevolgen van microplastics voor de gezondheid neemt snel toe, zei Danopoulos: “Het explodeert, en met goede reden. We worden elke dag blootgesteld aan deze deeltjes: we eten ze, we inhaleren ze. En we weten niet echt hoe ze reageren met ons lichaam als ze eenmaal binnen zijn.”

Uit het onderzoek bleek ook dat onregelmatig gevormde microplastics meer celdood veroorzaakten dan bolvormige microplastics. Dit is belangrijk voor toekomstige studies, omdat veel microplastics die voor gebruik in laboratoriumexperimenten worden gebruikt bolvormig zijn en daarom mogelijk niet representatief zijn voor de deeltjes die mensen binnenkrijgen.

“Dit werk helpt ons te informeren waar onderzoek naar zou moeten zoeken om effecten in de echte wereld te vinden”, zegt microplastics onderzoeker Steve Allen. “Het was interessant dat vorm zo belangrijk was voor de toxiciteit, omdat het bevestigt wat veel onderzoekers op het gebied van plasticvervuiling dachten dat er zou gebeuren: dat ongerepte bollen die in laboratoriumexperimenten worden gebruikt misschien niet de effecten in de echte wereld laten zien.”

Microplastics in ons lichaam

Er zijn meerdere onderzoeken gedaan naar microplastics in ons lichaam, zoals baby’s die via plastic babyflessen microplastics binnen krijgen en er kwam aan het licht dat er microplastics gevonden werden in de placenta’s van ongeboren baby’s.

Wat kun je zelf doen?

Wat kun je zelf doen om je zo veel mogelijk te beschermen tegen het binnenkrijgen van microplastics?

– Probeer zo min mogelijk te eten en te drinken uit plastic. Denk aan je dagelijkse drinkbeker, in welk materiaal je je eten bewaard of opwarmt. Heb je een kleintje? Kies voor glazen babyflessen.

– Maar denk ook aan zaken die wellicht niet zo voor de hand liggend zijn: wist je bijvoorbeeld dat een fleece trui gemaakt is van polyester, een synthetische stof. De manier waarop fleece geproduceerd zorgt ervoor dat de vezels makkelijker loslaten. Fleecegaren is zwakker als andere garen omdat de vezels kort zijn en het dus sneller afbreekt. Bij het dragen en wassen van fleece komen enorm veel plasticvezels vrij die in het milieu en de lucht om ons heen terechtkomen en die je vervolgens inademt.

– Heb je weleens nagedacht over je theezakje? Zeker als je veel thee drinkt is dit het lezen waard.

– Maak regelmatig schoon, in stof hopen de microplastics zich op.

– Denk na over eenmalige en goedkope impuls aankopen; heb je iets echt nodig? Kies liever voor kwalitatieve materialen die langer meegaan.