Cosmetica voert met 36% van de gezondheidsrisico’s de lijst aan, gevolgd door speelgoed (15%), elektrische apparaten (10%), motorvoertuigen (9%) en chemische producten (6%). Veel gevaarlijke producten blijken afkomstig uit China.

Nieuwe regels, ingevoerd eind 2023, moeten de verkoop van onveilige producten strenger aanpakken:

• Verantwoordelijke binnen de EU: elk product moet nu een verantwoordelijke partij binnen de EU hebben, anders mag het niet verkocht worden.
• Sneller ingrijpen bij onveilige producten: als toezichthouders via het Safety Gate-systeem een product als onveilig bestempelen, moeten fysieke én online winkels het onmiddellijk uit de verkoop halen.
• Strengere controles op webshops en importeurs: ook online marktplaatsen en importeurs worden strakker gecontroleerd. Vooral producten van buiten de EU – zoals uit China – vallen hieronder.
• Meer focus op gezondheidsrisico’s: de regels richten zich vooral op producten die gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken, zoals cosmetica met verboden stoffen, speelgoed met verstikkingsgevaar of apparaten met brandgevaar.

Het doel van de strengere regelgeving is om consumenten beter te beschermen in een steeds grotere en snellere online markt.

Voor speelgoed is er door het Europees Parlement en Raad op 10 april 2025 een voorlopig akkoord bereikt over een nieuwe EU-verordening over de veiligheid van speelgoed.

Wat kun je zelf doen?

Als consumenten moeten we kritisch blijven kijken naar de producten die we kopen en bewuste keuzes maken. Probeer online dropship bedrijven zoals Shein en Temu te vermijden, lees er hier meer over: Zijn Shein en Temu betrouwbaar en veilig? Heb je twijfels bij een bepaald product, vraag dan door bij het desbetreffende bedrijf.

Het bericht Recordaantal meldingen over onveilige producten in Europa verscheen eerst op Green Jump's blog.

Schadelijke stoffen in speelgoed: wat je moet weten

Manon schreef er al eens een blog over, sindsdien is er wel wat veranderd maar niet zoveel als zou moeten. Vooral kinderen zijn heel kwetsbaar voor schadelijke stoffen. Dit komt doordat ze minder lichaamsgewicht hebben en hun huid maar liefst vijf keer zo dun is en hun longcapaciteit veel kleiner. Daardoor heeft dezelfde hoeveelheid chemische stoffen op kinderen een veel schadelijker effect dan op volwassenen.

Stichting Tegengif – bekend van het recente onderzoek naar plastic in drinkflessen – richt zich op onderzoek naar schadelijke chemicaliën die in ons lichaam terechtkomen via producten waar we dagelijks mee in aanraking komen. Door middel van laboratoriumonderzoek stelden zij vast, dat veel populair speelgoed schadelijke chemicaliën bevat. In vier producten werden chemicaliën aangetroffen die door het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) worden aangemerkt als zeer zorgwekkende stoffen. Ze onderzochten vijfendertig speelgoedartikelen voor kinderen vanaf 3 maanden. Deze werden aangeschaft bij populaire (online) winkels. In de producten die onderzocht zijn werden 11 verschillende weekmakers aangetroffen. Vijf stoffen die aangetroffen werden in een onderzocht product, zijn door ECHA aangemerkt als zeer zorgwekkende stoffen. Deze worden in verband gebracht met hormoonverstoring, verminderde vruchtbaarheid en kanker. Ook de wettelijke limieten werden daarbij overschreden: vier van deze zeer zorgwekkende stoffen kwamen in hogere concentraties voor en van de weekmaker DBP werd de wettelijke limiet zelfs 200 keer overschreden.

Zijn vervangers van schadelijke Stoffen wel zo veilig?

Een andere zorgwekkende bevinding is dat de nieuwe generatie weekmakers, zoals DINCH en DEHTP, veelvuldig in speelgoed werd aangetroffen in bovenstaand onderzoek. In twee gevallen bleek DEHTP zelfs 51% van het totaalgewicht van het speelgoed uit te maken. DEHTP en DINCH werden gepromoot als de veiligere alternatieven voor traditionele weekmakers. Recent onderzoek in België en Duitsland laat zien dat kinderen veelvuldig worden blootgesteld aan deze stoffen, terwijl we nog niet weten of ze schadelijke effecten hebben op de gezondheid. Dit patroon lijkt zich telkens weer te herhalen: een schadelijke stof wordt verboden, maar de vervanger wordt massaal op de markt gebracht en komt in het lichaam van kinderen terecht, zonder dat we precies begrijpen wat deze nieuwe stoffen doen. Wanneer kinderen al op jonge leeftijd in contact komen met lage hoeveelheden van deze chemicaliën, kunnen de gevolgen voor hun gezondheid op latere leeftijd ernstig zijn.

Nieuwe wetgeving: krijgen we strengere normen voor kinderveiligheid?

Er is op dit moment onvoldoende bescherming voor kinderen tegen deze schadelijke chemicaliën in speelgoed doordat de Europese wetgeving daar onvoldoende in voorziet. Er is gewerkt aan nieuwe wetgeving, op 28 juli 2023 is door de Europese Commissie een voorstel voor verordening voor veiliger speelgoed gepresenteerd. Wanneer de wetgeving daadwerkelijk wordt aangepast is nog onbekend. Ook is het oppassen geblazen met producten van Shein, Temu en andere soortgelijke aanbieders.  Deze producten kunnen vol met gifstoffen zitten, lees er hier meer over. 

Duurzaam speelgoed: de verantwoorde keuze voor een veilige kinderkamer

Het is fijn om te weten dat er in ieder geval aandacht voor is en de wetgeving wordt aangepast. Tot die tijd kun je beter zelf kijken naar alternatieven. Gelukkig zijn er veel en steeds meer duurzame en verantwoorde opties te vinden. Vaak zijn deze producten wat duurder, maar heb je er wel jarenlang plezier van. We noemen hieronder een aantal opties voor ecologisch verantwoord speelgoed dat wij zelf verkopen in onze webshop. Er zijn natuurlijk nog veel meer merken die mooi duurzaam speelgoed aanbieden.  

Duurzaam speelgoed 1 jaar: verantwoord speelgoed voor de allerkleinsten 

• Speelgoed van natuurrubber: Je kent “Sophie de giraf” misschien al. Het is een natuurrubberen girafje waar je kindje naar hartelust op kan knabbelen zonder nare stoffen binnen te krijgen. Er is ook een bijtring beschikbaar voor de nog kleinere kindjes in een stevige en zachte variant en ook een bijtring met ringen in vrolijke kleurtjes. Van hetzelfde merk is er ook badspeelgoed verkrijgbaar: Badspeeltje Sophie de Giraf Natuurrubber en Badspeeltje Sophie de Giraf. En een set met ballen en blokken. Ook het wellicht iets minder bekende merk Natruba heeft bijtringen en badspeelgoed.
• Knuffels van biologisch katoen: Kies voor lekkere zachte knuffels van biologisch katoen, zoals de knuffels van Keptin-Jr. Ze zijn gemaakt van biologisch katoen en GOTS-gecertificeerd. Ze zijn er in verschillende uitvoeringen.  
• Plasticvrije speelmat: Sinds kort hebben wij ook plasticvrije speelmatten van het merk Pure Earth Collection (tevens te gebruiken als yogamat!), een meermaals bekroond eco-kindermerk. Het bedrijf werd opgericht door Emma Bianco, zij had jarenlang last van allergieën en andere gezondheidsproblemen. Voor haar was dit een reden om dieper onderzoek te doen naar de oorzaak van toenemende gezondheidsklachten. De kern van Pure Earth is de overtuiging dat baby’s en kinderen moeten worden grootgebracht in een natuurlijke en niet-giftige omgeving, praktisch passend bij het moderne leven. De rubberen speelmat van de Pure Earth Collection is gemaakt van natuurlijke duurzame materialen die biologisch afbreekbaar en zonder schadelijke stoffen zijn. Ze zijn in tegenstelling tot de meeste speelmatten niet gemaakt van plastic, maar van kurk en rubber.  
• Biologisch katoenen speelkleed of boxkleed: Op zoek naar een biologisch katoenen speelkleed of boxkleed dan zit je met het merk Lotties goed. Het speelkleed heeft een tussenlaag van tencelvezel. Tencel is een nieuw vezeltype en wordt gemaakt van houtpulp (cellulose) van eucalyptusbomen. Deze groeien in speciaal beheerde, duurzame bossen met FSC-keurmerk. Ook hebben ze het Europese Ecolabel gekregen, als enige vezelproducent ter wereld. Tencel is eigenlijk de merknaam van een natuurlijke kunstvezel die Lyocell heet.

Duurzaam speelgoed 3 jaar 

• Duurzaam Houten speelgoed: Houten speelgoed is er in allerlei vormen, maten en kleuren zoals van de merken Plantoys en Bigjigs. Het is gemaakt van duurzaam hout van bijvoorbeeld rubberbomen die worden gekapt omdat ze geen rubber meer geven. En voor elke gebruikte boom wordt weer een nieuwe geplant. Het speelgoed van hout kan tegen een stootje. De verf is op waterbasis en bevat geen schadelijke stoffen. Zo kan je kindje veilig zijn zintuigen ontdekken, ook als er op het speelgoed wordt gesabbeld of geknabbeld. Ook de lak die gebruikt wordt is veilig en al het eventuele metaal is nikkelvrij.  
• Gerecycled speelgoed: Speelgoed gemaakt van bijvoorbeeld melkflessen is te verkrijgen van het merk Green Toys.  Greentoys gelooft in een betere wereld, vooral voor kinderen. Daarom produceren zij speelgoed van duurzame kwaliteit waarbij uitsluitend gebruik wordt gemaakt van gerecycled plastic en ander milieuvriendelijk materiaal. Dit zorgt voor een reductie van fossiele oliën en het broeikaseffect te verminderen. Het speelgoed is vrij van BPA, weekmakers en bevat geen melamine, pvc of lood. Maar… denk je wellicht, dit is gemaakt van plastic, is dat dan wel veilig voor mijn kindje om mee te spelen? Het speelgoed van Greentoys wordt gemaakt van High-density polyethyleen (HDPE). Het wordt beschouwd als een van de veiligste en schoonste plasticsoorten.  
• Open Ended of Open Einde Speelgoed: “Open Ended… wat?” zul je misschien denken. Open Ended Speelgoed is speelgoed waarbij het kind zelf kan bepalen hoe het speelt. Er zijn geen vaste structuren, doelen of regels die vooraf worden bepaald. Bij open ended speelgoed gebruiken kinderen hun eigen fantasie en daarmee bevordert het creativiteit en autonoom spelen. Het welbekende Lego en Duplo is daar natuurlijk een voorbeeld van. Maar wist je dat je dit ook in de vorm van duurzaam hout hebt? “Open einde speelgoed” op z’n Nederlands is er in verschillende vormen en maten. Bij GreenJump hebben wij vooral sets van het merk Grapat zoals de series Grapat Nins (houten poppetjes), Grapat Mandalas (verschillende kleine vormpjes) en andere Grapat Sets. Maar ook verschillende vormen zoals houten regenbogen en blokjes hout, van Grapat en ook andere merken als Bigjigs en Plantoys. In de Waldorf-pedagogiek wordt ook vaak dit soort houten speelgoed gebruikt. De onderdelen kunnen gesorteerd worden op: kleur, vorm of soort. Maak er een mandala mee, gebruik het als sensorisch speelgoed, in een rollenspel of maak er een Waldorf natuurtafel van, geïnspireerd op de seizoenen. Wat dacht je bijvoorbeeld van deze prachtige Doorlopende Kalender van Grapat, leuk om samen met je kindje(s) datum, maand en seizoen te visualiseren.  

Duurzaam en veilig tekenen en knutselen 

Er is niets zo leuk als zelf creatief aan de slag. Voor al die kleine kunstenaars zijn er prettige en vooral veilige spulletjes van natuurlijke materialen en gifvrij. Van waskrijtjes, kleurpotloden, stiften, verf en kwasten tot stoepkrijtjes en klei en zelfs milieuvriendelijke glitter. Urenlang speelplezier en goed voor de ontwikkeling en de fijne motoriek.

Duurzaam speelgoed voor speciale gelegenheden 

Er is ook speelgoed voor speciale gelegenheden, zoals de feestdagen, maar iets kopen hoeft niet altijd. Kijk eens naar de materialen die je al in huis hebt, vaak hoef je niet eens iets nieuws te kopen. Ga creatief aan de slag met restmaterialen. Onze collega Ageeth deelt regelmatig creatieve ideetjes op social media over knutsels die je kunt maken met materialen die je in huis hebt of in de natuur vindt.

De kracht van duurzaam speelgoed: waarom het de investering waard is 

Het is duidelijk dat we onze kinderen willen omgeven met producten die veilig en gezond voor ze zijn. Helaas zitten veel speelgoed en accessoires voor de kinderkamer vol met nare stoffen die schadelijke effecten kunnen hebben op hun gezondheid. Gelukkig zijn er steeds meer alternatieven die zowel duurzaam als veilig zijn. Van natuurlijk houten speelgoed tot verf op waterbasis, er zijn tal van keuzes die niet alleen het milieu ten goede komen, maar ook de gezondheid van onze kleintjes beschermen. Door bewust te kiezen voor milieuvriendelijke en gifvrije producten, kunnen we de kinderkamer omtoveren tot een plek van creativiteit, veiligheid en duurzaamheid. Bij Greenjump geloven we dat elke kleine stap telt, en met de juiste keuzes maken we het verschil voor een gezondere toekomst voor onze kinderen en onze planeet. Laten we samen zorgen voor een veilige, speelse en verantwoorde wereld waarin onze kinderen kunnen opgroeien!

Dit blog is onderdeel van de blogserie “Een gezonde start voor je kindje” waarin we onderwerpen bespreken die te maken hebben met duurzaam en gezond opgroeien. In deze reeks hebben we nog meer interessante blogs voor je. Je vindt ze hier.

Het bericht Duurzaam speelgoed: waarom dit de beste keuze is voor je kindje verscheen eerst op Green Jump's blog.

Update:

Er zijn prachtige stoffen poppen op de markt die wij als ouders vaak super mooi vinden. Onze kinderen vinden deze poppen lief en zacht, maar toch willen ze na de baby- en dreumesleeftijd vaak een ‘babypop’ met een “echt” hoofd en handen en voeten van harder materiaal of een pop met een volledig hard lijfje die mee kan in bad en naar buiten. Er wordt intensief met een pop gespeeld, geknuffeld, geslapen en door jongere kinderen op gesabbeld. Hoe zit het met de veiligheid van (baby)poppen?

Poppen met schadelijke stoffen

Natuurlijk wil je graag een pop van veilige materialen voor je kind. Alle poppen met een hard hoofd, handen, voeten of lijf lijken echter gemaakt van polyvinylchloride (PVC). Dit is een stof die op zichzelf al milieuonvriendelijk is, maar om het PVC te kunnen gebruiken voor poppen bevat het ook nog eens weekmakers die schadelijk kunnen zijn.

Ook stoffen poppen kunnen deze schadelijke stoffen bevatten, maar zijn wel vrij van PVC en daardoor meestal ook van weekmakers.

Stoffen en plastic poppen getest door Öko-test

Öko-test testte eind 2014 een aantal plastic en stoffen poppen* grondig op schadelijke stoffen en deed een praktijktest naar de veiligheid. Het totaalresultaat van dit onderzoek was dat van de 10 stoffen poppen er 3 een “goed” kregen, 2 een ruim voldoende, 1 een voldoende en de overige 3 scoorden lager. Bij de plastic poppen kwam er geen één goed uit de test, slechts 2 scoorden net een voldoende, 2 onvoldoende en maar liefst 6 plastic poppen hadden het eindresultaat “slecht”. In december 2023 testte Öko-test opnieuw en wij delen graag de resultaten met jullie want er is vooruitgang gelukkig! Öko-test koos 20 verschillende modellen van stof en van plastic.

Als je bij de stoffen poppen alleen naar de schadelijke stoffen kijkt, scoren de stoffen poppen allemaal een goed of een (ruim) voldoende. Over het algemeen scoren de stoffen poppen beter als de kunststof modellen; acht van de tien stofpoppen kregen de kwalificatie “goed” of “zeer goed”. Er scoorde maar eentje “onvoldoende” vanwege een tekortkoming op het gebied van veiligheid; een label aan het jurkje en het shirt laten los en de stof naast de rugnaad scheurt.

Bij de plastic poppen is dit een ander verhaal; 6 poppen scoren ‘befriedigend’ oftewel ruim voldoende, 1 voldoende, 1 ontoereikend en 2 onvoldoende. Over het algemeen een betere score dan de test gedaan in 2014 maar nog steeds in alle poppen weekmakers.

De geteste poppen komen van de Duitse markt, maar vele van deze merken zijn ook in Nederland verkrijgbaar zoals van Simba Toys, Zapf Creation (Babyborn) en Mattel (Barbie).

Een veilige babypop zonder schadelijke stoffen

Bijna alle geteste plastic poppen bevatten PVC/PVDC/gechloreerde kunststoffen. Bij 8 van de 10 poppen vond Öko-test ook verschillende andere schadelijke stoffen. Het liefst heb je natuurlijk een pop die vrij is van PVC en gemaakt is van een alternatief, veilig plastic zonder schadelijke stoffen. Een zoektocht naar veilige plastic poppen is een wirwar van chemische termen. Wanneer een pop PVC bevat, zitten er ook weekmakers in omdat dit nodig is om het plastic soepel te laten zijn in plaats van hard. Weekmakers zijn een groep van verschillende soorten chemicaliën die plastic zachter maken waarvan het inmiddels schadelijke gebleken ftalaat er één is. Sinds het vorige onderzoek van Öko-test van 2014 is er gelukkig het een en ander veranderd, want ftalaat weekmakers zijn sinds een aantal jaren niet meer toegestaan of mogen maar in hele kleine hoeveelheden in verschillende producten zitten, waaronder speelgoed (https://waarzitwatin.nl/producten/poppen). Dit soort hormoonverstorende weekmakers werden ook niet gevonden in de poppen die zijn onderzocht in de Öko-test van dit jaar. Van de weekmakers die nu ingezet worden zoals ATBC, DEHT of DINCH is nog niet voldoende bekend wat dit op de gezondheid van de mens doet. Vanwege preventieve consumentenbescherming beoordeelt Öko-test de aanwezigheid van dit soort stoffen in de producten als negatief. De meeste kunststofpoppen bevatten namelijk ook de alternatieve weekmaker TXIB en volgens documenten die bij de ECHA zijn ingediend, staan deze stoffen onder verdenking schade aan het ongeboren kind toe te brengen.

Een echt PVC-vrije optie lijkt er slechts te zijn in de vorm van een stoffen pop. Maar ook hier zit nog een verborgen aandachtspunt, de vulling kan namelijk bestaan uit PVC pellets. Alternatieve korrels van PE (polyethyleen) zijn een betere keuze.

Öko-test adviseert op basis van haar testen dat bij twijfel over de inhoudsstoffen van een pop een stoffen pop de veiligste keuze is. Deze komen qua schadelijke stoffen aanzienlijk beter uit de test dan plastic poppen.

Een veilige pop kiezen

Bij het kiezen van een pop voor je kind is het vooral van belang erachter te komen of er schadelijke stoffen zijn gebruikt. Dit is niet altijd eenvoudig als dit niet op de verpakking of pop zelf staat. Je kunt het aan de fabrikant vragen en als je dan een vaag of zelfs geen antwoord krijgt, kun je er vanuit gaan dat de pop niet vrij is van schadelijke stoffen. PVC heeft recyclecode 3, mocht je toch een pop tegenkomen met een andere code, kun je in onze blogs over de plastic recyclecodes en andere plastic soorten kijken of en hoe veilig dit is.

Voor wat de weekmakers betreft is je neus volgen een goed advies. Ruikt een pop vreemd dan kun je er vaak al vanuit gaan dat deze weekmakers bevat. Misschien kun je je nu je dit leest de weeïge geur van een nieuwe plastic pop wel voor de geest halen. De zoete vanillegeur die je soms ruikt, kan een natuurlijke of chemische vanille geur zijn die gebruikt wordt om de geur van weekmakers in het PVC te maskeren.

Kijk of de pop geschikt is voor de leeftijd van je kind en of de pop een CE-markering heeft. Met de CE-markering belooft een producent of importeur dat de pop voldoet aan de EU-wetgeving voor speelgoed (https://waarzitwatin.nl/producten/poppen). In oude poppen van voor het jaar 2000 kunnen stoffen zitten die nu niet meer in poppen mogen zitten, of alleen in kleinere hoeveelheden. Het is onbekend in hoeverre deze chemische stoffen uit poppen vrijkomen en of er gezondheidsrisico’s zijn. Dit is wel iets om in gedachten te houden bij aankoop van tweedehands poppen afkomstig van bijvoorbeeld een rommelmarkt, marktplaats of bewaarde oude poppen uit je eigen jeugd, bij een oppas of opa en oma.

Waar je verder op kunt letten is of er geen labels of andere aanhangsels van een pop kunnen loslaten waar je kind zich in kan verslikken of eventuele accessoires die bij een pop meegeleverd worden. Zijn de naden stevig, zodat vulling niet naar buiten kan geraken en hoe ontvlambaar is het materiaal. Allemaal zaken om even bij stil te staan. Ook de gebruikte kleurstoffen kunnen een rol spelen. Bij de Öko-test zijn deze factoren getest en bij vier stofpoppen kwam er kleur vanaf. Vooral kleine kinderen sabbelen nog overal op. Het lab dat ingeschakeld werd door Öko-test vond geen verdachte stoffen in de kleurstoffen, maar kleurstoffen die geen kleur afgeven verdienen uiteraard de voorkeur.

Conclusie poppen zonder schadelijke stoffen

De veiligste keuze is een stoffen pop, waarbij je toch nog steeds wel kritisch moet blijven.

Helaas is een stoffen pop het voor poppenmoeders en- vaders toch vaak net niet en een pop met plastic ledenmaten en hoofd of compleet plastic lijf staat vaak hoog op de verlanglijstjes. Als je toch graag aan de wens van je kind tegemoet wilt komen zijn de belangrijkste tips: goed de verpakking lezen, navragen en vooral ook goed snuffelen. Het is te hopen dat er in de toekomst poppen op de markt zullen komen van veiliger plastic zonder schadelijke toevoegingen.

Welke poppen waren in de Öko-test veilig?

Uit de test die in 2023 is uitgevoerd komen de volgende tips.

Stoffen poppen

Zeer goed, uitslag in de Öko-test “sehr gut” :

– Jako-O Babypuppe, Krümel mit Schnuller (met speen), 43 cm (van Haba)

– Sigikid Spielpuppe (speelpop) Quendy, pink-grau

– Sterntaler Anziehpuppe (aankleedpop) Gesa, 33 cm

Goed, uitslag in de Öko-test “gut” :

– Haba Puppe Nick, 30 cm

– Heunec Poupetta Sarah, bruin haar, 30 cm

– Käthe Kruse Schatzi rood, 35 cm

– Nanchen Natur Sommerkind (zomerkind) Lotti,
rood-roze, 35 cm

– Rubens Barn Puppe Alma Kids, 36 cm

Redelijk, uitslag in de Öko-test “befriedigend”

– Lilliputiens Puppe Sasha, 36 cm

Plastic poppen

Redelijk, uitslag in de Öko-test “befriedigend”

– Baby Born Kindergarten Little Sister, 36 cm

– Corolle Badejunge Marin, 30 cm

– Götz Puppe Muffin Wild Cat, 33 cm

– JC Toys La Baby, roze, 27,9 cm

– Miniland europäischer Junge, Down Syndrom,
38 cm

– Simba Puppe My Love Flower Dolly, roze haren, 38 cm

Voldoende, uitslag in de Öko-test “ausreichend”:

– Bayer Newborn Baby, 36 cm

Te vermijden, plastic poppen:

– Baby Annabell My First Bath Annabell, 30cm – mangelhaft (ontoereikend)

– Baby Sweetheart zum Baden (voor in bad) – ungenügend (onvoldoende)

– My first Barbie Malibu, 34 cm – ungenügend (onvoldoende)

Als je informatie hebt over het materiaal van een merk of type pop of misschien zelfs ideeën voor een veilige optie, lezen we dat graag hieronder terug in de reacties.

Het bericht Update: Welke poppen en babypoppen zijn veilig? verscheen eerst op Green Jump's blog.

Wanneer moet je opletten?

Hormoonverstoorders, we komen er op allerlei verschillende manieren mee in aanraking.

Sommige krijg je binnen via je mond (bijvoorbeeld via voeding), sommige via je huid (bijvoorbeeld door cosmetica) en weer andere adem je in. Er zijn hormoonverstorende stoffen die belangrijke functies hebben (zoals vlamvertragers in elektronica) en anderen die puur esthetisch zijn (zoals ftalaten die een lekker geurtje geven aan een plastic pop). Is dat direct een probleem? Dat hoeft niet, zoals we je in het vorige artikel uitlegden. Maar als er veilige alternatieven zijn, waarom zou je het risico dan nemen? Zeker tijdens belangrijke fases in het leven, zoals een zwangerschap, bij pasgeborenen, opgroeiende kinderen of in de puberteit, kan het verstandig zijn hier extra aandacht aan te besteden. De volgende tips helpen je hierbij.

Weet wat je eet

Liefde gaat door de maag, maar hormoonverstoorders soms ook. Immers, ook pesticiden kunnen hormoonverstorend zijn. Eet je biologisch, dan scheelt dat al een heel stuk. En was of schil je je groente en fruit vóórdat je het opeet, dan heb je nog een slag te pakken. Zoek je online op ‘Dirty Dozen’ en ‘Clean Fifteen’, dan vind je een lijst met groente en fruit met de meeste en minste pesticiden erop. Deze lijsten worden vaak online gedeeld, maar gaan voornamelijk over voedingsmiddelen geproduceerd in Amerika. Die informatie is niet altijd 1 op 1 te vertalen naar Nederland. Bij Milieudefensie en het RIVM kun je meer informatie vinden over het gebruik van pesticiden in Nederland. Kies trouwens waar mogelijk voor voedsel verpakt in glas, in plaats van blik of plastic. Ook het opwarmen van je maaltijd doe je het liefst in een fijne oven- of magnetronbestendige glazen bak. Dat scheelt weer eventuele blootstelling aan BPA. Duik je lekker de keuken in? Kies dan het liefst voor pannen van (giet)ijzer of met emaille of RVS (in plaats van anti aanbak) en roerspatels of snijplanken van natuurlijke materialen als hout of RVS. Onverwoestbaar, veilig in gebruik en mooi! En die kunststof spatels die je vroeger gebruikte voor je anti-aanbak pan heb je dan ook meteen niet meer nodig, win-win!

Keep it clean

Bekende hormoonverstoorders vinden we veelal terug in kunststof producten. Maar in de loop der tijd kunnen plastics gaan vervallen, beschadigen door gebruik en door verhitting kunnen de gebruikte chemicaliën gaan ‘lekken’. Schadelijke stoffen zoals hormoonverstoorders hopen zich vervolgens op in huisstof. Zeker voor kleintjes die over de grond kruipen geen aanrader. Dus: haal die stofzuiger uit de kast, lucht je huis en maak het regelmatig schoon met een sopje. Door nieuwe producten zoals speelgoed of drinkflessen ook even af te nemen voor het eerste gebruik, verwijder je meteen eventuele ongezonde stoffen die gebruikt zijn tijdens vervoer of opslag. Voor dat sopje kies je natuurlijk liefst een ecologisch schoonmaakmiddel zonder oplosmiddelen. Ook bacteriedodende of desinfecterende middelen kunnen trouwens EDC’s bevatten. Zie je door de ingrediëntenlijst het bos niet meer, maak dan je eigen schoonmaakmiddel of kies voor schoonmaakmiddelen met een ecolabel. Een keurmerk is niet altijd heilig, maar vermindert blootstelling aan giftige stoffen wel degelijk en je helpt de natuur er ook een handje mee.

It’s play time!

Klaar voor de volgende stap in de goede richting? Kies voor vrolijk speelgoed of heerlijk zachte knuffels van natuurlijke materialen. Dat voelt niet alleen fijn aan de handjes, het gaat ook nog eens lang mee en blijft mooi. Natuurlijk ontkom je er niet altijd aan, plastic speelgoed in huis. Let er dan even op welk plastic er gebruikt is. Goed om te onthouden: voor zacht, flexibel kunststof of plastic met een geurtje worden meestal ftalaten gebruikt. Tot slot: ‘vintage’ speelgoed kan stoffen bevatten die tegenwoordig niet meer toegestaan zijn, zoals inmiddels verboden weekmakers of lood in de verf van oude autootjes. Maar de nostalgie snappen we zeker! Dus spelen je kinderen hier mee dan is het in ieder geval verstandig ervoor te zorgen dat ze het product niet in hun mond stoppen en na het spelen hun handen wassen. Datzelfde geldt trouwens ook voor producten die niet als speelgoed worden aangemerkt, zoals elektronica.

Zachte stoffen

Je leest het wel vaker: was je kleding voordat je het draagt. Geen gekke gedachte; tijdens het productieproces en het vervoeren van textiel worden namelijk allerlei chemische stoffen, zoals pesticiden, gebruikt. Wel zo fris om dat er even uit te wassen. Kies voor rompertjes, topjes of andere kleding liefst natuurlijke materialen als biologisch katoen, linnen, biologische wol of viscose en let op keurmerken als GOTS en Oekotex. Waar je verder op kan letten? Om stof waterdicht, onkreukbaar of vlekbestendig te maken worden PFAS gebruikt en bijvoorbeeld triclosan wordt soms gebruikt om sportkleding of sokken antibacterieel te maken. En die ene toffe auto of magische eenhoorn op dat leuke kindershirtje is natuurlijk hartstikke mooi, maar vaak gemaakt van PVC. Goed om te weten: zo’n opdruk kan niet tegen hitte, dus het strijkijzer is hier je beste vriend. Gaat de opdruk vlekken of plakken als je eroverheen strijkt, dan is er PVC gebruikt. Gebeurt er niks, dan heb je waarschijnlijk te maken met een opdruk van een ecologische verf.

Weet wat je smeert

Verzorgingsproducten zijn eigenlijk een verhaal apart. Naast parabenen en ftalaten worden aan producten zoals crèmes, shampoos of nagellak nog veel meer stoffen toegevoegd waarvan de risico’s niet altijd even duidelijk zijn. Onze tip: kijk in ieder geval naar kwalitatieve verzorgingsproducten met zo min mogelijk toevoegingen. Let bijvoorbeeld op de parabenen en ftalaten genoemd in ons vorige artikel. Voor baby’s en kinderen gebruik je het liefste alleen verzorgingsproducten geschikt voor de tere kinderhuid. En twijfel je over een product of een ingrediënt? Er is tegenwoordig steeds meer informatie online te vinden. Zoek bijvoorbeeld op een stofnaam uit je shampoo of deodorant bij de eerder genoemde EDLists, of bij de SIN list (na registratie). Ook het rapport van Tegengif bevat veel informatie.

Weet wat en waar je koopt

Niet overal is de wetgeving wat betreft schadelijke stoffen even streng. Let daarom op met het bestellen van producten uit buitenlandse webwinkels. Soms worden er ingrediënten gebruikt die in Nederland of in de EU vanwege hun schadelijke effect verboden zijn. Zoals bijvoorbeeld met make up sets voor kinderen. Overigens geldt: wil je weten of je product een hormoonverstorende stof zoals PFAS bevat? Neem dan zeker contact op met de fabrikant. WECF heeft een voorbeeldbrief opgesteld die je hiervoor kan gebruiken.

Onze conclusie: Nature is key!

De natuur heeft ons mooie materialen gegeven waar we de meest prachtige producten mee kunnen maken. Dat is ook wat je hier bij Green Jump willen meegeven! Kiezen voor natuurlijke materialen is een van de simpelste manieren om blootstelling aan giftige stoffen zoals EDC’s te verminderen. Doe je ook mee?

Het bericht Hormoonverstoorders: praktische tips! verscheen eerst op Green Jump's blog.

Je kunt natuurlijk niet van de ene op de andere dag alles compleet veranderen. De meeste mensen zijn gewend om op een bepaalde manier te leven en dat verander je niet zo 1,2,3. Stap voor stap te gaan kijken welke dingen je makkelijk kunt veranderen, lukt waarschijnlijk wel. En dan daar mee beginnen. Hierbij enkele tips waar je op zou kunnen letten (behalve voeding).

Verzorgingsproducten

De meeste gangbare verzorgingsproducten zijn verre van natuurlijk en bevatten vaak hormoonverstorende stoffen. Merken als Weleda en Lavera zijn gemaakt op basis van natuurlijke ingrediënten. Deze merken hebben veel verschillende producten, denk hierbij aan shampoo, verzorgingscrèmes, zonnebrandcrème en tal van andere verzorgingsproducten.

Schoonmaakmiddelen

De standaard schoonmaakmiddelen zijn niet gezond voor het milieu en de mens. Op dit moment krijgt het merk Ecover steeds meer bekendheid en is verkrijgbaar in de bekende supermarkten. Echter hebben wij besloten dit merk niet in ons assortiment op te nemen. Hier kunt u lezen waarom, er zijn namelijk opties die natuurlijker en minder schadelijk zijn. Ook leveren we sinds kort de wasschillen van Seepje, natuurlijker kan bijna niet. Ook wijdden we al eens een blog aan het zelf maken van schoonmaakmiddelen.

Speelgoed

Toegegeven, het is onbegonnen werk om elk stuk plastic speelgoed met weekmakers uit huis te verbannen. Je kind alles ontzeggen wat andere kinderen wel krijgen is niet te doen. Toch is er tegenwoordig steeds meer speelgoed op de markt dat geen schadelijke stoffen bevat en bijvoorbeeld wordt gerecycled. En ook producten als klei, verf, stiften of lijm zijn te krijgen zonder schadelijke stoffen. Het merk Stockmar heeft bijvoorbeeld prachtige klei of krijtjes met bijenwas voor de kleine kinderhandjes.

Kleding

In 2012 deed Greenpeace onderzoek naar schadelijke stoffen in kleding. Wat daaruit kwam qua conclusies, was niet mis. Het bleek dat twintig internationale modemerken kleding verkocht waarin chemicaliën zaten die schadelijk zijn voor de gezondheid. Greenpeace zei eind 2012 dat dit het topje van de ijsberg is. Ook in 2014 berichtte de milieuorganisatie hierover.

Kleding met een GOTS certificering is gemaakt van biologische materialen, met zorg voor de aarde en onder goede sociale omstandigheden. Kleding van wol en zijde is ook aan te raden voor baby’s en kleine kinderen. Wol met name vanwege de fantastische eigenschap dat het de temperatuur kan regelen, zodat je kindje het niet te warm of te koud kan krijgen.

Slapen

Je brengt ongeveer een derde van een etmaal door in je bed. Je kind nog veel meer, kijk maar naar een baby. We schreven al eens een blog over schadelijke stoffen in babymatrasjes. Maar ook veel dekbedden zijn tegenwoordig van synthetische materialen gemaakt. Er zijn qua dekbedden, kussens en zaken als beddengoed veel natuurlijke keuzes zoals wol, dons, tencel en kapok. Voor volwassenen die natuurlijk willen slapen, hebben we een uitgebreid assortiment met slaapproducten.

Plastic bordjes, bekertjes en lunchtrommels

Het is overal te verkrijgen en het lijkt op het eerste gezicht zo handig. De melamine en plastic bordjes en andere spullen zijn erg populair onder ouders, logisch, het blijft over het algemeen heel wanneer het op de grond valt en de lunchtrommels zijn verkrijgbaar met kinderhelden op de voorkant. Welk kind wordt daar niet blij van?

Melamine en plastic is echter niet 100% gezond helaas. Er blijft onduidelijkheid over het lekken van schadelijke ingrediënten, vooral als het in contact komt met warm of zuur voedsel. Volgens studies zijn de lekkende ingrediënten ongevaarlijk in deze hoeveelheden, echter kun je je afvragen of je het risico wilt lopen met je kind.

Vooral omdat er eenvoudige gezonde alternatieven zijn, zoals rvs, glas of aardewerk. Voor wie graag (vrijwel) niet breekbare bordjes en bekertjes in huis heeft is bijvoorbeeld bamboe servies speciaal voor kinderen een optie.

Voor de lunch heeft Green Jump erg fijne trommeltjes van rvs met verschillende compartimenten. Er is een keuze uit 1, 2, 3, 4 of zelfs 5 vakjes. Op deze manier kun je ook nog eens verschillende soorten etenswaren mee naar school geven, zonder dat het een door elkaar gemixt gerecht wordt. Voor wie meer mee wil geven dan brood is dit sowieso een goede uitkomst. Ook hebben we rvs en glazen drinkflessen voor de lunch, sport, onderweg of andere activiteiten. Lees hier onze blog over de verschillende opties en welke voor jou of je kind het handigst is.

Pannen

Ook over het materiaal waarvan pannen zijn vervaardigd zijn dingen te zeggen. Pannen met een antiaanbaklaag zijn gemaakt van Teflon, de grondstof hiervan is schadelijk voor de gezondheid. We schreven hier vorig jaar een blog over. Alternatieven voor Teflon zijn pannen van gietijzer, keramiek, rvs, emaille en keramische antiaanbaklagen. Klik hier voor nog meer informatie over Teflon en alternatieven.

Tot slot

Er is nog veel meer te bedenken en eventueel te veranderen, maar iedereen heeft z’n eigen tempo hierin. Vaak groei je er langzaam in en ga je bij de aanschaf van nieuwe producten meer letten op de stoffen die erin verwerkt zijn. Het wordt een soort tweede natuur en je zult steeds meer kennis opdoen over schadelijke stoffen die verwerkt zijn in dagelijkse producten.

Vaak zijn de meeste natuurlijke en eerlijke producten wat duurder zijn in aanschaf, maar voor bijvoorbeeld rvs geldt dat het veel langer meegaat.

Het bericht Een gezonde leefomgeving… hoe begin je? verscheen eerst op Green Jump's blog.

Daarnaast vind ik het eigenlijk helemaal niet prettig dat een supermarkt mij via mijn kind wil overhalen om bij die supermarkt te kopen.

In de zakjes zitten poppetjes uit het sprookje van Sneeuwwitje. Ze zijn gemaakt van een soort kunststof en eigenlijk ben ik wel heel benieuwd wat voor kunststof dit is.

Ik denk namelijk dat mijn dochtertje het hartstikke leuk vindt dus als het veilig materiaal is, dan kan ik ze aan haar geven (zonder te vertellen dat er meer van zijn en waar je die kunt krijgen hihi).

Mijn email aan Albert Heijn

Ik heb daarom vandaag, 31 oktober, gemaild naar Albert Heijn:

“Hoi,

Ik wil graag weten van welk materiaal de Sneeuwwitje poppetjes gemaakt zijn.

Met vriendelijke groeten, Manon”

Ik ben erg benieuwd naar de reactie en ik hou jullie op de hoogte!

Antwoord van Albert Heijn op maandag 2 november om 9.42 uur

Albert Heijn reageert in ieder geval snel!

“Geachte mevrouw Gagic,

Onze spaarfiguren zijn gemaakt van PVC. Dit materiaal levert de beste kwaliteit voor onze klanten. Naast de hoge eisen die AH zelf stelt aan de figuurtjes, het productieproces en de arbeidsomstandigheden voldoen deze uiteraard ook aan alle geldende wet- en regelgeving.

Met vriendelijke groet,

Albert Heijn Klantenservice”

Aanvullende vragen

Ik heb naar aanleiding hiervan nog twee aanvullende vragen gesteld:

“Zijn er dan weekmakers gebruikt om het poppetje zachter te maken? En wat voor verf is er gebruikt?

Ik maak me er echt zorgen over want als je de poppetjes even in je handen hebt, dan ruiken je handen al helemaal naar plastic. Lijkt me niet zo gezond? Ik snap natuurlijk dat AH geen risico wil lopen maar toch vraag ik het me af.

Dank je wel voor je snelle reactie!”

Wordt vervolgd!

Tweede reactie Albert Heijn 4-11

Woensdag 4 november kreeg ik een mailtje dat mijn vraag is doorgestuurd:

“Het antwoord op uw vraag hebben wij op dit moment niet. Daarom hebben wij uw vraag gesteld aan de verantwoordelijke afdeling binnen onze organisatie.

Zodra wij een antwoord hebben gekregen laten wij u dit weten. Uw vraag is bij ons bekend onder reactienummer:  03021165

Met vriendelijke groet, Albert Heijn Klantenservice”

Wordt opnieuw vervolgd! (6 november in ieder geval nog geen antwoord)

10 november nog geen reactie van Albert Heijn

Vandaag heb ik een herinnering gestuurd aan Albert Heijn:

“Zie onderstaande emails. Ik zou graag reactie krijgen deze week, want als het zo moeilijk te achterhalen is, maak ik me serieus zorgen.” 

Ik vraag me serieus af of ze me pas antwoord gaan geven als de actie afgelopen is.

Email gestuurd aan de pers

Vanmorgen heb ik onderstaande email gestuurd aan de pers. 270 mensen ontvangen deze email. Ben benieuwd of dit helpt.

Beste journalisten,

Albert Heijn geeft geen nadere uitleg over PVC in Sneeuwwitje poppetjes.  Zijn deze poppetjes wel veilig? Waarom lokt Albert Heijn onze kinderen met onduidelijk materiaal? Kan de media hierbij helpen?

Ik ben moeder van een dochter van vier en schrijf blogs over gifvrij opgroeien. Ik weet inmiddels dat uit onderzoek regelmatig naar voren komt dat echt niet alles veilig is wat je in Nederland kunt kopen. Afgelopen week nog bracht de Voedsel & Waren Autoriteit het nieuws naar buiten dat er in kinderspeelgoed van PVC nog steeds verboden weekmakers zitten.

Ik probeer erachter te komen wat er in de Sneeuwwitje poppetjes van Albert Heijn zit en of het veilig is. Albert Heijn reageert echter niet inhoudelijk. 

1 november kreeg ik de eerste Sneeuwwitje poppetjes van Albert Heijn. Na het openmaken hadden mijn handen meteen een chemisch geurtje en ik wil de poppetjes daarom niet aan mijn dochtertje geven.
Ik heb die dag meteen Albert Heijn gemaild om te vragen waar de poppetjes van gemaakt waren. 

2 november antwoord van AH: “Onze spaarfiguren zijn gemaakt van PVC. Dit materiaal levert de beste kwaliteit voor onze klanten. Naast de hoge eisen die AH zelf stelt aan de figuurtjes, het productieproces en de arbeidsomstandigheden voldoen deze uiteraard ook aan alle geldende wet- en regelgeving.”

Ik schrok daarvan. Waarom kiest Albert Heijn ervoor om in zulke grote aantallen PVC poppetjes aan onze kinderen te geven? PVC is keihard is en er zijn weekmakers nodig om dit materiaal zachter te maken. Daarom heb ik Albert Heijn dezelfde dag teruggemaild met de vraag of er weekmakers inzitten en welke verf er gebruikt is.  

4 november reageert klantenservice van AH: “Het antwoord op uw vraag hebben wij op dit moment niet. Daarom hebben wij uw vraag gesteld aan de verantwoordelijke afdeling binnen onze organisatie. Zodra wij een antwoord hebben gekregen laten wij u dit weten. Uw vraag is bij ons bekend onder reactienummer:  03021165”.

11 november vandaag en nog steeds geen antwoord, ook niet na mijn herinneringsmail op 10 november. 

Albert Heijn liet vorig jaar 29 miljoen smurfen maken. Ik weet niet hoeveel Sneeuwwitje poppetjes er zijn ingekocht, maar het zullen er niet veel minder zijn. 

Ik ben iemand die me heel veel zorgen maakt om dit soort dingen. Ik blog hier ook over en heb ook dit onderwerp in een blog gezet. Ik hoop dat ik met behulp van journalisten verder kom want het is toch niet normaal dat Albert Heijn zoveel poppetjes verspreid in Nederland en geen antwoord kan geven op een simpele vraag?

Reactie van Albert Heijn, geen weekmakers gelukkig!

Ben net gebeld door de Telegraaf. Albert Heijn heeft hen een reactie gestuurd en die heeft ze me doorgestuurd:

“De betreffende klacht is bekend bij ons en alsvolgt beantwoord.

Hartelijk voor het uitdrukken van uw bezorgdheid in verband met de Disney
figuurtjes.
De figuurtjes zijn gemaakt van PVC ( Poly Vinyl Chloride) zonder toevoeging
van phtalaten en voldoen aan alle wettelijke bepalingen welke getest zijn
door een onafhankelijk geacrediteerd onderzoeks laboratoria.(SGS)
Hierbij werden testen uitgevoerd op alle figuurtjes met betrekking tot het
materiaal en de gebruikte verf.
Tevens zijn alle figuurtjes getest en goedbevonden volgens de speelgoednorm
EN 71
De resultaten van deze raporten hebben aangegeven dat in geen enkel geval
een detecteerbare stof kon worden geidentificeerd welke niet voldeed aan de
wetgeving.
(Reach EC552/2009 Annex XVII EC 1907/2006)
Hopende u hiermee voldoende te hebben ingelicht, danken wij u nogmaals voor
het uitdrukken van uw bezorgdheid.”

Helaas heb ik van Albert Heijn zelf nog geen rechtstreeks reactie gehad, maar mijn vraag is in ieder geval beantwoord.

Reactie Albert Heijn 12-11

Bovenstaand antwoord heb ik ook rechstreeks ontvangen op donderdag. Daarnaast nog een aanvulling:

“Zoals u kunt zien zijn er zeer veel verschillende kleuren verf gebruikt, namelijk 44 kleuren. Iedere kleur is uitvoerig getest op zware metalen en het eventueel loslaten van die metalen. Dit wordt overigens ook vereist in de Europese standaarden voor de veiligheid van speelgoed. Alle kleuren op de poppetjes voldoen volledig aan de eisen in deze Europese regelgeving er is dus geen enkele reden te twijfelen aan de veilighied van de verf. De gebruikte verf op de disneyfiguurtjes is absoluut onschadelijk.”

Ik vind de poppetjes nog steeds stinken en geef ze toch maar niet aan mijn dochtertje (ze vraagt er ook niet om dus dat is makkelijk). De vraag zou kunnen zijn wat er dan wel inzit en of we de testrapporten in mogen zien Ik heb besloten hier niet verder achteraan te gaan.

Berichtje Telegraaf

Op de website van de Telegraaf is er nog een berichtje geplaatst. De laatste quote is niet letterlijk van mij, maar ik ben wel enigzins opgelucht.

Onrust rond AH Sneeuwwitje-poppetjes

Het bericht Sneeuwwitje poppetjes Albert Heijn: van welk materiaal? verscheen eerst op Green Jump's blog.

Kunststof speelgoed is meestal gemaakt van PVC. PVC  leidt tot dioxine en uit Nederlands langdurig onderzoek blijken de schadelijke effecten van dioxine op kinderen.  Daarnaast wordt meer dan 90% van de weekmakers gebruikt in PVC en komen er zelfs nog verboden weekmakers voor in kinderproducten.

PVC, waar wordt het voor gebruikt?

Het lijkt erop alsof PVC overal om je heen is. PVC zit in badspeeltjes, bijtringen, slabbetjes, hondenspeelgoed, speelgoed voor in het zwembad, douchegordijnen enzovoort.

Vinyl = PVC?

Als speelgoed is gemaakt van ‘vinyl’ dan is het meestal gemaakt van PVC. Het is niet 100%  zeker maar ik zou het product niet kopen voordat ik heb uitgezocht of het van PVC is of niet. Als het product een goed etiket heeft, dan staat bijgaand plaatje erop. Helaas gebeurt dit niet altijd.

Vinyl kan behalve PVC ook bestaan uit onder andere Ethylene Vinyl Acetate (EVA) of Polyethylane Vinyl Acetate (PEVA). Deze stoffen zijn bijvoorbeeld te vinden in de veel gedragen Crocs en ook in babyproducten als bijtringen en slabbetjes.

PVC, Chloor en Dioxine

Om PVC te maken wordt chloor gebruikt. Tijdens de productie van PVC en tijdens de verbranding van PVC (in de afvalfase) ontstaat het zeer giftige dioxine. Dioxine komt terecht in onze leefomgeving en is vetoplosbaar. Dit betekent dat dioxine zich ophoopt in plantaardige en dierlijke vetten waardoor het onder andere in melk en vlees terecht komt. Inmiddels is aangetoond dat wij als gevolg hiervan allemaal dioxine in ons lichaam hebben.

Shockerende effecten van dioxine op kinderen

Uit de uitgangspunten van een langdurig onderzoek door kinderartsen naar de effecten van dioxine op kinderen blijkt dat de hoeveelheid dioxine die baby’s via de baarmoeder en borstvoeding binnenkrijgen vele malen hoger ligt dan de norm die geldt voor volwassenen. Overigens wordt borstvoeding ook door deze kinderartsen absoluut aangeraden.

Uit het onderzoek blijkt dat de hoeveelheid dioxine die de ongeboren kinderen binnenkregen absoluut effect heeft op de ontwikkeling van de kinderen op latere leeftijd.

De effecten bij kinderen die meer dioxine hadden binnengekregen in de baarmoeder of via borstvoeding waren negatief op het gebied van sociaal gedrag, agressie en zelfbeeld. Daarnaast is objectief het effect gemeten op de neurologische ontwikkeling en hieruit bleek dat een hoge dioxinebelasting een achterstand in de ontwikkeling veroorzaakt van gemiddeld drie jaar. Ook vertonen de kinderen met een hogere dioxine belasting een verminderd immuunsysteem en storingen aan de longfunctie.

Milieueffecten

Los van de gezondheidseffecten op kinderen zijn er natuurlijk de milieueffecten van PVC zoals het jaarlijks vrijkomen van 100.000 kilo kwik en 20.000 kilo lood in onze leefomgeving. Daarnaast is PVC absoluut niet biologisch afbreekbaar. Het is recyclebaar maar je komt er nooit meer vanaf.

Koop geen producten met PVC!

Kortom dioxine is zeer giftig en heeft belangrijke negatieve gezondheidseffecten op kinderen. Denk daarom twee keer na voordat je kunststof baby- en kinderproducten koopt en zoek uit welke materialen zijn gebruikt voor dat leuke roze speelgoed en die ultrahandige slabbetjes met kunststof aan de voor- of achterkant tegen het doorlekken.

Meer Lezen?

Heel veel  informatie over PVC is te vinden in de PVC Guide for your Family and Home.

Speelgoed Green Jump

Als alternatief voor plastic speelgoed hebben we in de webwinkel van Green Jump gekozen voor speelgoed van duurzaam hout zoals de loopfiets wishbone bike en knuffels en poppen van biologisch katoen. Green Jump heeft ook natuurlijke materialen om mee te knutselen, tekenen en kleuren. Ook badspeelgoed van PVC-, BPA- en ftalaatvrij materiaal is te vinden bij Green Jump.

Het bericht Waarom is plastic speelgoed niet goed voor kinderen? verscheen eerst op Green Jump's blog.

CE Label

Als ik speelgoed voor mijn dochtertje kocht of kreeg checkte ik altijd of dit het CE-label had. Als dit keurmerk erop zit dan moet het oké zijn voor mijn dochtertje zo dacht ik. Maar tot mijn grote verbazing kwam ik er een tijdje geleden achter dat dit label niets over de gezondheidsaspecten van speelgoed zegt en zelfs wordt toegekend door de fabrikanten zelf. Er is geen onpartijdige derde die het CE label toekent.

De onpartijdige controle op speelgoed gaat steekproefsgewijs Tot op heden bestaat er nog geen Europees keurmerk voor veilig en gezond speelgoed.

Schadelijke stoffen

Op speelgoed staan geen ingrediënten vermeld, zoals op cosmetica en voedsel. Toch steken veel kleine kinderen speelgoed in hun mond. Op deze manier kunnen ze schadelijke stoffen binnenkrijgen.

Kinderen zijn kwetsbaarder dan volwassenen voor deze schadelijke stoffen. Ze zijn lichter, hun huid is vijf keer zo dun en hun longcapaciteit is veel kleiner waardoor dezelfde hoeveelheid chemische stoffen voor kinderen veel schadelijker is dan voor volwassenen.

Nieuwe speelgoedrichtlijn

Op 18 december 2008 is de aangepaste Europese Speelgoedrichtlijn goedgekeurd.  De vorige Europese richtlijn voor veilig speelgoed was 20 jaar oud. Lidstaten hebben nu twee jaar de tijd om deze richtlijn in hun nationale regelgeving te implementeren. Er geldt daarnaast een overgangsregeling van vier jaar voor het afschaffen van de chemische bestanddelen in speelgoed. Het duurt het dus nog wel even voordat de strengere regels in de praktijk merkbaar zijn.

Kankerverwekkende stoffen

In de nieuwe richtlijn wordt een aantal stoffen verboden. De aanpassingen betreffen onder andere (met bepaalde uitzonderingen) een verbod op CMR’s (carcinogene, mutagene en reproductietoxische stoffen), oftewel kankerverwekkende stoffen en stoffen die effect hebben op de vruchtbaarheid en zwangerschap.

Waar ik me heel kwaad om kan maken is dat deze gevaarlijke stoffen wel toegestaan blijven in delen van speelgoed die niet ‘toegankelijk’ zijn. Vaak wordt er door kinderen verder gespeeld met kapot speelgoed waardoor ze toch in contact kunnen komen met deze gevaarlijke stoffen. Kapot speelgoed dus gewoon weggooien!

Allergene geurstoffen

Een andere belangrijke aanpassing is dat de meest gevaarlijke geurstoffen in speelgoed nu verboden zijn. Uit onderzoek blijkt namelijk dat deze stoffen allergieën kunnen veroorzaken. De geurstoffen die nog wel zijn toegestaan, moeten uitdrukkelijk worden vermeld op het etiket zodat ouders zelf een keuze kunnen maken.

Gaten in de richtlijn

Women in Europe for a Common Future heeft een rapport geschreven waarin ze reageert op de voorstellen die er lagen en aangeven op welke gebieden zij meer veiligheid zou willen zien. Helaas is een deel van haar punten niet gerealiseerd, waaronder het verplicht onpartijdig testen en labelen van speelgoed in plaats van het CE-label.

Het is nog onduidelijk of de andere punten die zij hebben aangegeven wel of niet zijn toegekend. De nieuwe richtlijn zou in april gepubliceerd worden (maar ik heb de tekst nog niet kunnen vinden) dus nieuws hierover volgt op zeer korte termijn.

Samenvattend heeft WECF gepleit voor:

• Stel met betrekking tot CMR’s dezelfde eisen aan al het speelgoed als aan voeding en cosmetica. Kinderen steken regelmatig speelgoed in hun mond of houden speelgoed lang tegen hun huid. Beperk deze eis niet tot speelgoed dat bedoeld is om in de mond te stoppen. Baby’s stoppen alles in hun mond, of het daar nu voor bedoeld is of niet.
• Verbied naast CMR’s ook andere ‘substances of very high concern’ (SVHC) zoals bijvoorbeeld stoffen die een ongezonde invloed hebben op onze hormoonhuishouding en vruchtbaarheid, de zogenaamde endocrine disruptors. De lijst met ongezonde, gevaarlijke endocrine disruptors is kort geleden uitgebreid van 66 naar 194 stoffen, maar in de aanpassingen voor de speelgoedrichtlijn wordt hierover niet gesproken. Deze stoffen zijn wel verboden in voeding, cosmetica en speelgoed dat bedoeld is om in de mond te doen.
• Zorg ervoor dat nieuwe kennis snel geïmplementeerd kan worden in de richtlijn zodat de richtlijn altijd up te date is en altijd gevaarlijke stoffen verbiedt. Momenteel kost dit veel administratieve rompslomp en tijd. Ga hierbij uit van het principe van voorzorg: als er twijfel bestaat over een stof, dan is deze verboden tot het tegendeel bewezen is.

Interview met rapporteur

In een interview met Marianne Thyssen, de opsteller van het rapport, kun je meer lezen over de verschillende belangen die meespelen.

Hoe kan het dat de veiligheid van onze kinderen niet het enige belang is dat telt?

Het bericht Hoe veilig is het speelgoed van onze kinderen? verscheen eerst op Green Jump's blog.