Met een gezond gebit loop je minder kans op gaatjes én het ondersteunt je algehele gezondheid. Dus we gaan trouw naar de tandarts, de mondhygiënist en we flossen, poetsen en spoelen wat af. Welke producten je kiest voor je mondverzorging is natuurlijk heel persoonlijk. Eerder schreven we over fluoride en waarom we sinds kort ook fluoride-tandpasta’s in ons assortiment hebben opgenomen. Vandaag vertellen we je graag meer over hydroxyapatiet.
Hydroxy-apa-watte?
Hydroxy-apatiet, ook wel HA, HAp of hydroxyapatite, is een mineraal dat ontstaat uit de verbinding tussen calcium en fosfaat. Dit mineraal komt van nature veel in ons lichaam voor: niet alleen ons botweefsel, maar zelfs ons tandglazuur bestaat voor het grootste deel uit hydroxyapatiet. En juist dát maakt deze stof voor de tandheelkunde zo interessant!
Hoe hydroxyapatiet je tanden wit en sterk houdt
Het glazuurlaagje van je tanden kan onder invloed van zure stoffen ‘demineraliseren’. Het calcium uit het glazuur lost dan op en komt in ons speeksel terecht. Hydroxyapatiet vervangt het opgeloste calcium en vult de ontstane ruimtes in het glazuur op. Zo krijgen bacteriën geen kans en kan HA cariës voorkomen en kleine beginnende gaatjes helpen herstellen. Als extra bonus wordt het tandoppervlak gladder en oogt het witter.
Een stukje geschiedenis
Tandpasta’s met hydroxyapatiet hebben we grotendeels te danken aan de NASA. In 1970 ontwikkelde de ruimtevaartorganisatie namelijk een nieuw soort tandpasta: met hydroxyapatietdeeltjes als werkzaam bestanddeel. Ze hoopten dat astronauten met behulp van deze minerale deeltjes minder last zouden hebben van botverlies en tandbederf in de ruimte. Enkele jaren later, in 1978, kocht het Japanse bedrijf Sangi-Co Ltd. het patent van de NASA en begon deze tandpasta verder te ontwikkelen en onderzoeken. En met succes! In 1993 verklaarde de Japanse overheid hydroxyapatiet tot officiële werkzame stof in mondverzorging. Sindsdien zijn tandpasta’s met dit mineraal de gouden standaard in het Aziatische land.
De voordelen van HA
Dat ze er in Japan zo dol op zijn is niet zo gek, want hydroxyapatiet heeft best wat voordelen. Het mineraal versterkt het tandglazuur op natuurlijke wijze, kan de gezondheid van het tandvlees verbeteren en het kan ervoor zorgen dat je tanden witter lijken. Daarnaast is het mineraal niet giftig voor ons én vriendelijk voor de goede bacteriën in je mond. Voor zover bekend zijn er dan ook geen noemenswaardige bijwerkingen. Hydroxyapatiet in tandpasta kan synthetisch of natuurlijk zijn. In het laatste geval wordt het mineraal gewonnen uit onder andere visbotten, eierschalen en zeeschelpen, maar ook uit planten, algen en kalksteen. Uit onderzoek is gebleken dat synthetische deeltjes vrijwel identiek zijn aan natuurlijke hydroxyapatiet.
Is hydroxyapatiet dé vervanger van fluoride?
Fluoride en HA werken ieder op hun eigen manier. Fluoride gaat een verbinding aan met het calcium van je glazuur en creëert daarmee een laagje fluorapatiet dat je tanden beschermd. Hydroxyapatiet is een lichaamseigen stof die je tanden versterkt en remineraliseert. Om goed werkzaam te zijn tegen cariës is het belangrijk dat de concentratie van hydroxyapatiet in tandpasta minimaal 10-15% is. En dat is waarschijnlijk ook de reden dat fluoride de nummer 1 keuze is: van fluoride is niet alleen veel minder nodig (gemiddeld 0,1 – 0,15 %), maar nano-HA schijnt tot wel 10x duurder te zijn dan fluoride. Qua werking lijkt het mineraal vooralsnog niet onder te doen voor fluoride. Er worden ook micro-deeltjes gebruikt, een slagje groter dus.
Tandpasta’s met hydroxyapatiet
Ondanks dat dit mineraal al meer dan 40 jaar de go-to optie is in Japan, vind je hier (vrijwel) geen tandpasta’s die, in plaats van fluoride, hydroxyapatiet gebruiken. Maar vanwege de eigenschappen van HA zijn steeds meer producenten geïnteresseerd in deze markt. De deeltjes worden dan meestal toegepast voor de positieve effecten die het voor je gebit kan hebben, zoals wittere tanden zonder te bleken en extra ondersteuning voor gevoelige tanden.
En die nano-deeltjes, zijn die wel veilig?
Daar kunnen we helaas nog geen antwoord op geven en er zijn ook merken die voor micro-deeltjes kiezen. Over de veiligheid van nano-hydroxyapatietdeeltjes in mondverzorgingsproducten zijn zeker vragen. Waar sommige onderzoeken stellen dat de nanodeeltjes geen invloed hebben op onze cellen (en dus veilig zouden zijn), is de Scientific Committee on Consumer Safety (SCCS) hier nog niet zo zeker van. In dit maart dit jaar heeft de Europese Commissie het SCCS wederom om een opinie gevraagd op basis van nieuwe informatie. De conclusie daarvan is dit najaar te verwachten. We houden onze oren en ogen open voor meer informatie. Wordt vervolgd!