Er zijn verschillende biologische keurmerken voor verschillende productgroepen, waaronder een aantal bekende zoals Ecocert Organic voor cosmetica, GOTS voor textiel en Demeter voor levensmiddelen. Er zijn ook vele onbekendere, maar zeker ook goede keurmerken.
Greenwashing
Daarnaast zie je op verpakkingen ook geregeld logo’s of termen die lijken op keurmerken maar het niet echt zijn. Deze logo’s kunnen informatief zijn of het product wil hiermee graag groener lijken dan het in werkelijkheid is, het zogenaamde “greenwashing”. Dit greenwashing kan er samen met het onoverzichtelijke oerwoud van keurmerken voor zorgen dat je door de bomen het bos niet meer ziet en niet meer weet wat je kunt vertrouwen.
Om wat helderheid te geven over welke keurmerken er zijn en wat ze betekenen hebben we een aantal veel voorkomende of belangrijke keurmerken onderaan dit blog in een overzicht gezet. Afsluitend vind je een aantal links waarin je alle bestaande groene keurmerken overzichtelijk terug kunt vinden.
Controle en vertrouwen
Keurmerken zorgen voor gemakkelijke herkenning en geven houvast bij het maken van keuzes omdat ze zijn toegekend door onafhankelijke organisaties met goede controles. Bij een gecertificeerd product kun je in ieder geval vertrouwen op de criteria en controle van de instantie achter het keurmerk. Producten zonder keurmerk kunnen net zo, of misschien zelfs wel meer biologisch zijn dan producten met keurmerk, maar je moet de fabrikant hierbij dan wel op zijn blauwe ogen vertrouwen (iets wat we bij Green Jump niet doen).
Eco keurmerken
Het aanvragen van een keurmerk kost geld, tijd en moeite. Kleine bedrijven kunnen dit zich soms financieel niet veroorloven, hebben er geen tijd voor of ze maken bewust een keuze om geen keurmerk aan te vragen. Dit wil niet zeggen dat hun producten niet biologisch genoeg zijn, maar er is geen externe, onafhankelijke controle en het product is moeilijker als biologisch te herkennen voor de consument (Bij Green Jump kiezen we om deze redenen niet voor producten zonder keurmerk) .
Producten zonder keurmerk
Bij het aanschaffen van producten zonder keurmerk is dus je eigen kennis, kritische houding en vooral vertrouwen in de fabrikant zeer belangrijk. Een fabrikant of leverancier die heel open is in het beantwoorden van je vragen over de ingrediënten, productiewijze of arbeidsomstandigheden is vaak beter en gemakkelijker te vertrouwen dan een fabrikant die onvolledige en vage antwoorden geeft of zelfs helemaal niet in wil gaan op je vragen. Zelf goed kritisch blijven en bij twijfel (door)vragen kan dus helpen.
Producten met keurmerk
Ook bij de aanschaf van producten met keurmerk is het goed te blijven opletten of het product voldoet aan wat je zelf belangrijk vindt. Een keurmerk zegt alleen iets over het voldoen aan de vastgestelde criteria en dat deze criteria kunnen verschillen is hieronder in het overzicht van een aantal veelvoorkomende keurmerken te zien.
Keurmerken natuurcosmetica en verzorgingsproducten
Zie voor een volledige update van deze informatie ons blog uit maart 2022: https://blog.greenjump.nl/post/2022/03/04/Keurmerken-verzorgingsproducten-en-natuurcosmetica-weten-wat-je-smeert.aspx
Oude info:
Als je de criteria van cosmetica keurmerken ziet, lijkt het percentage biologische ingrediënten soms wat laag. Een hoger percentage is echter vaak niet mogelijk. Sommige ingrediënten in cosmetica kunnen namelijk niet als biologisch worden aangemerkt. Water of mineralen bijvoorbeeld komen niet vanuit de landbouw en kunnen daarom niet biologisch zijn waardoor een product wat voor 80 procent uit water bestaat nooit meer dan 20 procent biologische ingrediënten kan bevatten. Er zijn ook keurmerken waarbij de percentages met uitzondering van water worden vastgesteld en daarom dan toch weer hoger kunnen zijn. Het wateraandeel speelt vooral bij cosmetica een rol omdat cosmetica gemiddeld wel voor 50-60% uit water bestaat.
Ecocert organic en Ecocert Natural keurmerk
Ecocert Organic en Natural. Internationaal keurmerk.Milieuvriendelijke productie zonder parabenen, zonder gen- en nanotechnologie (behalve voor zonnebrand), niet getest op dieren. Twee verschillende certificaten:
- Ecocert Natural: Plantaardige ingrediënten zijn minimaal 50% biologisch en minimaal 5% van de totale ingrediënten moet biologisch zijn. De overige ingrediënten moeten natuurlijk zijn.
- Ecocert Organic: Plantaardige ingrediënten zijn minimaal 95% biologisch en minimaal 10% van de totale ingrediënten moet biologisch zijn. De overige ingrediënten moeten natuurlijk zijn.
Ecocert berekent de percentages biologische ingrediënten inclusief het water, vandaar de op het oog lage percentages biologische ingrediënten.
Cosmebio Eco en Cosmebio Bio keurmerk
Cosmebio Eco en Bio. Internationale keurmerken. Milieuvriendelijke productie zonder parabenen, gen- en nanotechnologie, niet getest op dieren.
- Blauw logo ECO: Plantaardige ingrediënten zijn minimaal 50% biologisch (met uitzondering van water) en minimaal 5% van de totale ingrediënten moet biologisch zijn.
- Groen logo BIO: Plantaardige ingrediënten zijn minimaal 95% biologisch (met uitzondering van water) en minimaal 10% van de totale ingrediënten moet biologisch zijn.
Europees Ecolabel keurmerk
Europees Ecolabel Cosmetica. Europees keurmerk. Milieuvriendelijke productie. Stelt eisen aan verpakkingsmateriaal, biologische afbreekbaarheid en beperkt gebruik van bepaalde schadelijke additieven en grondstoffen zoals polycyclische muskverbindingen en EDTA. In Nederland is dit EU keurmerk er ook voor papier, schoonmaakmiddelen, kleding, kokospotgrond en bouwmaterialen
Natrue keurmerk
NaTrue. Internationaal keurmerk voor milieuvriendelijke natuurcosmetica. Zonder kunstmatige geur- en kleurstoffen, gentechnologie en siliconen. NaTrue staat wel nanotechnologie toe.
3 soorten:
- 1 ster/ Natural cosmetics. Natuurlijke (dus niet perse biologische) ingrediënten en zo min mogelijk bewerkt.
- 2 sterren/Natural cosmetics with organic portion. Bevat minimaal 70% biologische ingrediënten.
- 3 sterren/Organic cosmetics. Bevat minimaal 95% biologische ingrediënten.
Water kan nooit biologisch zijn. Producten die veel water bevatten vallen bij NaTrue daarom onder de Natural Cosmetics (1 ster), ook al zijn alle overige ingrediënten biologisch.
BDIH keurmerk
BIDH. Duits keurmerk. Milieuvriendelijke productie zonder gentechnologie. Bevat alleen natuurlijke grondstoffen, bij voorkeur biologische. Als er geen percentage biologische ingrediënten genoemd is, is dit meer dan 95%.
Het keurmerk is opgericht en wordt gemanaged door bedrijven maar de controles worden uitgevoerd door onafhankelijke instituten.
Nog meer natuurcosmetica keurmerken
Andere cosmetica keurmerken vind je hier.
Kleding
Europees Ecolabel Kleding
Europees Ecolabel Kleding. In Nederland beheerd door Stichting milieukeur (SMK). Milieuvriendelijke productie en eisen voor arbeidsomstandigheden. Producten bestaan voor minimaal 10% uit biologische landbouw of 20% uit geïntegreerde (andere duurzame) landbouw. Geen gen manipulatie, geen schadelijke of kankerverwekkende stoffen bij de productie. In eindproducten mogen geen resten van zware metalen en pesticiden zitten.
GOTS
GOTS (Global Organic Textile Standard) Internationaal keurmerk. Eisen voor arbeidsomstandigheden. Verplicht een duurzaamheidsplan (energie/waterverbruik en afvalbeheer). Vrij van gen manipulatie en geen gebruik van schadelijke en kankerverwekkende stoffen bij de productie. Kleding moet vrij zijn van zware metalen en pesticiden. Minimaal 70% biologische stoffen.
- Organic: Zonder genoemd percentage >95% biologische stoffen.
- Made with organic: Tussen 70-95% biologische stoffen. Het percentage moet worden aangegeven.
Ökotex
Ökotex Standaard 100. Internationaal keurmerk voor chemisch veilig textiel. Eindproducten moeten vrij zijn van oa. zware metalen, schadelijke kleurstoffen of pesticiden.
Andere Ökotex keurmerken zijn:
- Ökotex Standaard 1000: Milieuvriendelijke criteria voor de hele productieketen zoals afvalstoffenbeleid, gebruikte chemicaliën en technieken, watergebruik, arbeidsomstandigheden, luchtvervuiling etc. Om het Ökotex standaard 1000 keurmerk te krijgen moet daarnaast minimaal 30% van alle eindproducten Ökotex 100 gecertificeerd zijn.
- Ökotex Standaard 100plus: Als volledig wordt voldaan aan Ökotex 100 én Ökotex 1000 kan een product het Ökotex 100plus keurmerk krijgen.
Nog meer keurmerken kleding
Andere kleding eco keurmerken vind je hier.
Schoonmaakmiddelen
Ook op schoonmaakmiddelen vind je keurmerken. Enkele voorbeelden zijn: Nordic Ecolabel, Europees Ecolabel en Ecocert Greenlife. Een overzicht vind je hier.
Voeding
Een andere belangrijke categorie waarbij keurmerken erg belangrijk zijn is levensmiddelen. In de levensmiddelenindustrie zie je heel veel greenwashing. Termen als natuurlijke ingrediënten, puur, eerlijk en ambachtelijk worden te pas en te onpas gebruikt waardoor je als consument, vaak bewust, op het verkeerde been wordt gezet. 
Kijk daarom altijd even naar de aanwezigheid van keurmerken op de verpakking. Wat wel fijn is, de term “biologisch” (en ook: organic, ökologisch) is wettelijk beschermd en mag niet zomaar op producten staan. Staat er biologisch op, dan moet het product voldoen aan bepaalde criteria en zal het groene blaadje van het EU keurmerk voor biologische producten op de verpakking aanwezig zijn.
Veel voorkomende biologische voedselkeurmerken:
- Demeter. Nederlands keurmerk voor biodynamische landbouw.
EKO. Nederlands keurmerk voor voedingsproducten van biologisch landbouw. - EU biologisch keurmerk. Het bekende groene blaadje met sterren. Verplicht Europees keurmerk voor biologische producten. Dit keurmerk op een product biedt in ieder geval deze zekerheden.
- AB Agriculture Biologique. Frans keurmerk voor biologisch landbouw.
- Bioland. Duits keurmerk voor biologische landbouw.
- Bio+. Is geen keurmerk maar een merknaam, gevoerd door verschillende supermarkten. Bio+ producten hebben altijd ook een officiëel bio keurmerk.
Je kunt hier meer keurmerken voor voeding en meer uitleg over bovengenoemde levensmiddelen keurmerken vinden. Als je meer wilt lezen over de EU regels rondom certificering in de biologische landbouw kun je hier een begin maken.
Overzichten van keurmerken en meer informatie:
http://www.labelinfo.be/
http://keurmerken.milieucentraal.nl/keurmerken
http://www.ecolabelindex.com/
http://www.skal.nl/
http://www.smk.nl/1/home.html