Zonnebrand zonder schadelijke stoffen blijft ieder jaar rond deze tijd een belangrijk onderwerp waar we veel vragen over krijgen. Daarom zetten we de laatste informatie over veilige zonnebrandcrème nog een keer op een rij.
Zonnebrandcrème op chemische of minerale basis
Zonnebrand kun je op hoofdlijnen indelen in zonnebrandcrèmes op minerale basis of op chemische basis. Zonnebrand op chemische basis bevat een zonnefilter die wordt opgenomen door de huid. Deze zonnefilter vult zich met UVA en UVB straling en raakt op een bepaald moment vol, dan moet je opnieuw smeren. Er zijn inmiddels veilige, stabiele, chemische zonnebrandfilters op de markt zoals Tinosorb S, Tinosorb M, Mexoryl XL en Mexoryl SX (laatste twee van L’Oreal). Het vervelende is dat deze vaak worden gecombineerde met ingrediënten die minder prettig zijn voor je huid zoals parfum op chemische basis, teveel alcohol en conserveringsmiddelen.
Zonnebrandcrème op minerale basis werkt met de zonnefilters titanium dioxide en zink oxide en legt een laagje op de huid dat het zonlicht weerkaatst. Zolang je het er niet afveegt, hoef je op zich niet opnieuw te smeren, maar natuurlijk is het belangrijk om zelf goed in de gaten te houden dat je huid of die van je kind goed beschermd is. Dus na zwemmen, afdrogen, rollen in het gras en zand, wrijving met kleding of met de eigen huid, is opnieuw smeren aan te raden. Smeer de crème ook alleen op intacte huid, dus niet op wondjes.
Nanodeeltjes zonnebrandcrème en witte waas
Zonnebrand met titanium dioxide en zink oxide laten een wittige waas achter op je huid en zijn daarom onder volwassenen minder populair. Voor kinderen is het een ideaal product.
Om de witte waas te verminderen, zijn merken gaan werken met nanodeeltjes titanium dioxide en zink oxide. Nano particles kunnen gebruikt worden in minerale zonnebrand (en in heel veel andere producten). Nanodeeltjes zijn deeltjes kleiner dan 100 nanometer. 1 nanometer (1nm) is 1 miljardste meter.
Om de witte waas bij zonnebrand te vermijden, kunnen er nanodeeltjes gebruikt worden die bestaan uit titanium dioxide of zinkoxide met een coating daar omheen. Er bestaat twijfel over de veiligheid van nanodeeltjes in het algemeen (niet alleen in zonnebrandcrème) omdat hoe kleiner de deeltjes zijn des te groter het risico is dat de deeltjes worden opgenomen in je lichaam.
Bij zonnebrandcrème wordt aangegeven dat het beter is om wel te smeren, ook al is dat met nanodeeltjes, dan om niet te smeren. De nanodeeltjes komen niet verder dan de opperhuid en die schilfer je er langzaam weer af.
Uit onderzoek komt naar voren: ‘Despite this rather sober view, the public health benefits of sunscreens containing nano TiO(2) and/or ZnO outweigh human safety concerns for these UV filters’ oftewel de gezondheidsvoordelen van zonnebrand met titanium dioxide en zink oxide zijn groter dan de zorg die er is over deze UV-filters (met nanodeeltjes).
Ook de certificerende natuurcosmetica instantie Ecocert heeft een uitzondering gemaakt voor nanodeeltjes titanium dioxide en zink oxide in zonnebrandcrème. Deze zijn toegestaan, terwijl dit in andere cosmeticaproducten niet is toegestaan bij Ecocert, zie pagina 38 van de Ecocert-Standard. Hier staat dat chemische zonnebrandfilters niet voldoen aan de eisen die Ecocert stelt en dat minerale UV filters ook in nanovorm zijn toegestaan.
Nanodeeltjes definitie wijziging 2014
Deze aanpassing bij Ecocert volgt op een wijziging van de definitie van nanodeeltjes. In 2014 is de regelgeving omtrent nanodeeltjes veranderd. Tot die datum werd gekeken naar de totale omvang van het gecoate deeltje titanium dioxide of zink oxide en als dit gecoate deeltje groter was dan 100nm, dan werd het geen nanodeeltje genoemd. Nu wordt gekeken naar het interne element van het gecoate deeltje en dat betekent dat zonnebrandcrèmes die voor de definitiewijziging vrij waren van nanodeeltjes nu wel nanodeeltjes bevatten terwijl de inhoud niet veranderd is.
Nano ja of nee
Het gebruik van nanotechnologie in elke andere vorm dan in zonnebrandcrème is ook zeker niet iets waar wij achter staan. In zonnebrandcrème echter kan het een functie hebben. Het maakt het product beter te gebruiken en voor de mensen die geen enorm witte waas willen en daarmee geeft het de mogelijkheid om te kiezen voor minerale zonnebrand, in ieder geval beter dan de gemiddelde chemische zonnebrand die je koopt bij de drogist.
Er van uitgaande dat je niet wilt verbranden omdat dit schadelijk is, zoekt men naar oplossingen die én zo onschadelijk mogelijk zijn voor de gezondheid én goed beschermen én prettig zijn in gebruik. Als een zonnebrand niet prettig is in gebruik door de structuur of doordat mensen niet blij zijn met de enorme witte waas, loop je het risico dat mensen niet smeren en verbranden.
Niet iedereen wil een wittige waas, niet iedereen vindt het prettig om een iets stuggere structuur qua smeren te hebben. Dat kan vanuit esthetische redenen zijn of vanwege gevoelige huid of gewoon vanwege gemak. Die tussenweg is er gelukkig ook want anders zouden die mensen chemische zonnebrand blijven smeren en dat is meestal nog een stapje minder goed. Voor diegenen zijn zonnebrandcrèmes met nanodeeltjes een oplossing.
Nog een aanvullende opmerking over zonnebrand sprays: het is absoluut aan te raden om te sprayen in de hand en niet rechtstreeks op het lichaam, omdat je geen deeltjes titanium dioxide of zinkoxide wilt inademen, dit is ongezond, met name slecht voor de longen. Als ik spray gebruik, maak ik een kommetje met mijn hand om de spray heen. Ook hier is er weer de afweging die mensen maken tussen gebruiksgemak en gezondheid. Die afweging is voor iedereen anders. Er zijn ook zonnebrandcrèmes in tubes en pompjes bij ons verkrijgbaar, een spray is niet de enige optie.
Gecertificeerde merken zonnebrandcrème
Er zijn veel merken zonnebrandcrème verkrijgbaar. Wij kiezen bewust voor merken die gecertificeerd zijn door een externe instantie zodat we weten dat de ingrediënten kloppen. Natuurlijk zijn er kleine merken die misschien helemaal prima zijn, maar de certificering niet kunnen betalen, alleen wij kiezen daar niet voor. Voor ons het een extra check dat er een externe instantie naar kijkt en we vinden het fijn dat we niet alleen de producent zelf hoeven te geloven.
Dit jaar hebben we gekozen voor de zonnebrand producten van Biosolis, Lovea en Lavera. Bij ieder product staat vermeld of er nanodeeltjes in zitten of niet. Lovea factor 30 en 50 zijn vrij van nanodeeltjes. Ook Lavera is vrij van nanodeeltjes, maar is een stuk witter dan Lovea. Lavera is wel de meest geschikte voor een zeer gevoelige huid. Biosolis bevat ook geen nanodeeltjes.