Bisphenol A oftewel BPA (en ook wel eens bisfenol A) zit onder andere in babyflessen en in voedselverpakkingen en conservenblikken.
BPA is een chemische stof die wereldwijd veelvuldig wordt gebruikt en waarover in Canada en Amerika op dit moment veel ophef is. Na het lezen van het boek ‘Slow Death by Rubber Duck’ van Smith/Lourie (een absolute aanrader overigens) en vele artikelen online verbaas ik me er over dat er in Nederland zo weinig over wordt gesproken. Zie bijvoorbeeld hier een topic op een bekend forum voor (aanstaande) ouders waarin BPA ook kort wordt besproken.
BPA in meerdere blogs
Er is veel over te schrijven dus daarom komen er een aantal blogs over BPA. Eerst maar even een beschrijving van wat BPA is en waar de stof van verdacht wordt.
BPA is overal en in iedereen
93% van de geteste Amerikanen heeft een meetbare hoeveelheid BPA in hun bloed. Dit zal in Nederland niet veel anders zijn. Het vreemde daaraan is dat ons lichaam BPA binnen een paar uur weer uitscheidt via onze urine en dat betekent dus dat we continu blootgesteld worden aan Bisphenol A, we marineren in BPA, en dat het daarom tijdens een test bij zoveel mensen wordt gemeten.
Bisphenol A werkt hormoonverstorend
Er zijn heel veel onderzoeken die uitwijzen dat BPA een hormoonverstorende werking heeft. Lage doses BPA hebben effect op de ontwikkeling van de voortplantingsorganen van meisjes en jongens, kunnen leiden tot verandering in gedrag en in de hersenen en hebben effect op de leeftijd waarop meisjes in de puberteit komen.
Frederic vom Saal: BPA in lage dosis onveilig
In Amerika is er één hoogleraar die zich voor 100% heeft gespecialiseerd in BPA, namelijk Frederic vom Saal. Zijn belangrijkste punt is dat BPA in zeer lage doses andere (schadelijke) effecten heeft dan BPA in hoge doses. De overheid en de industrie focussen altijd op ‘het is niet de stof die giftig is, maar de hoeveelheid’ en hebben voor BPA vastgesteld dat er dus een veilige dosis is waaronder BPA niet giftig is. Vom Saal toont aan dat BPA in lage doses juist wel gevaarlijke effecten heeft.
BPA tot nu toe volgens EFSA veilig
De European Food Safety Authority (EFSA) heeft een lijst met veelgestelde vragen over BPA online staan. Daarin staat onder andere dat er een maximale dagelijkse inname (TDI:tolerable daily intake) is vastgesteld die je levenslang, dagelijks kunt nemen zonder noemenswaardig risico (de veilige dosis dus zoals hierboven besproken). Het feit dat er bij ratten en muizen duidelijke gevaarlijke effecten optreden heeft volgens EFSA geen invloed op het risico voor volwassenen en kinderen omdat er inmiddels is aangetoond dat mensen BPA veel sneller uitscheiden dan knaagdieren én omdat muizen veel gevoeliger zijn voor oestrogenen dan mensen.
Op basis van onder andere nieuwe onderzoeken en de onrust die in de VS is ontstaan, gaat de EFSA BPA opnieuw bekijken.
Wat is BPA (Bisphenol A)
BPA is één van de meest geproduceerde chemicaliën in de wereld. In 1970 werd er 45 miljoen kilo geproduceerd, in 2004 was dit al bijna 3 miljard kilo, oftewel 66 keer zoveel. BPA is overal om ons heen.
Polycarbonaat wordt gemaakt van BPA
70% van de BPA productie wordt gebruikt voor het maken van polycarbonaat, hard, doorzichtig plastic met het recycleteken #7 erop. Kort gezegd staat vrijwel ieder huis vol met spullen van polycarbonaat. Cd’s en dvd’s, babyflessen, keukenapparaten, contactlenzen, de ruiten van speelgoedauto’s en de behuizing van je mobieltje en je laptop. Ook de grote waterflessen die je vaak in kantoren ziet en veel medische gebruiksvoorwerpen zijn gemaakt van polycarbonaat.
Epoxyharsen worden gemaakt van BPA
20% van het geproduceerde BPA wordt gebruikt voor het maken van epoxyharsen dat onder andere gebruikt wordt als plastic coating voor de binnenkant van conservenblikjes en voedselverpakkingen die we in de supermarkt kopen (kunstvoeding voor baby’s bijvoorbeeld). Dit is ook meteen de belangrijkste manier waarop wij als mensen in aanraking komen met BPA.
Ook worden epoxyharsen gebruikt als plakmiddel in bijvoorbeeld je auto en in vliegtuigen, in kunststofplaten en in witte vullingen voor je kiezen.
Onderzoeken naar BPA
In een volgende blog meer over de onderzoeken die zijn gedaan naar BPA en de schadelijk effecten.
Wat weet jij van BPA?
Er wordt in Nederland dus heel weinig over gesproken en geschreven. Wat weet jij van BPA?