Schadelijke Stoffen in Speelgoed: Wat je Moet Weten

Manon schreef er al eens een blog over, sindsdien is er wel wat veranderd maar niet zoveel als zou moeten. Vooral kinderen zijn heel kwetsbaar voor schadelijke stoffen. Dit komt doordat ze minder lichaamsgewicht hebben en hun huid maar liefst vijf keer zo dun is en hun longcapaciteit veel kleiner. Daardoor heeft dezelfde hoeveelheid chemische stoffen op kinderen een veel schadelijker effect dan op volwassenen.

Stichting Tegengif – bekend van het recente onderzoek naar plastic in drinkflessen – richt zich op onderzoek naar schadelijke chemicaliën die in ons lichaam terechtkomen via producten waar we dagelijks mee in aanraking komen. Door middel van laboratoriumonderzoek stelden zij vast, dat veel populair speelgoed schadelijke chemicaliën bevat. In vier producten werden chemicaliën aangetroffen die door het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) worden aangemerkt als zeer zorgwekkende stoffen. Ze onderzochten vijfendertig speelgoedartikelen voor kinderen vanaf 3 maanden. Deze werden aangeschaft bij populaire (online) winkels. In de producten die onderzocht zijn werden 11 verschillende weekmakers aangetroffen. Vijf stoffen die aangetroffen werden in een onderzocht product, zijn door ECHA aangemerkt als zeer zorgwekkende stoffen. Deze worden in verband gebracht met hormoonverstoring, verminderde vruchtbaarheid en kanker. Ook de wettelijke limieten werden daarbij overschreden: vier van deze zeer zorgwekkende stoffen kwamen in hogere concentraties voor en van de weekmaker DBP werd de wettelijke limiet zelfs 200 keer overschreden.

Zijn Vervangers van Schadelijke Stoffen Wel Zo Veilig?

Een andere zorgwekkende bevinding is dat de nieuwe generatie weekmakers, zoals DINCH en DEHTP, veelvuldig in speelgoed werd aangetroffen in bovenstaand onderzoek. In twee gevallen bleek DEHTP zelfs 51% van het totaalgewicht van het speelgoed uit te maken. DEHTP en DINCH werden gepromoot als de veiligere alternatieven voor traditionele weekmakers. Recent onderzoek in België en Duitsland laat zien dat kinderen veelvuldig worden blootgesteld aan deze stoffen, terwijl we nog niet weten of ze schadelijke effecten hebben op de gezondheid. Dit patroon lijkt zich telkens weer te herhalen: een schadelijke stof wordt verboden, maar de vervanger wordt massaal op de markt gebracht en komt in het lichaam van kinderen terecht, zonder dat we precies begrijpen wat deze nieuwe stoffen doen. Wanneer kinderen al op jonge leeftijd in contact komen met lage hoeveelheden van deze chemicaliën, kunnen de gevolgen voor hun gezondheid op latere leeftijd ernstig zijn.

Nieuwe Wetgeving: Krijgen We Strengere Normen voor Kinderveiligheid?

Er is op dit moment onvoldoende bescherming voor kinderen tegen deze schadelijke chemicaliën in speelgoed doordat de Europese wetgeving daar onvoldoende in voorziet. Er is gewerkt aan nieuwe wetgeving, op 28 juli 2023 is door de Europese Commissie een voorstel voor verordening voor veiliger speelgoed gepresenteerd. Wanneer de wetgeving daadwerkelijk wordt aangepast is nog onbekend. Ook is het oppassen geblazen met producten van Shein, Temu en andere soortgelijke aanbieders.  Deze producten kunnen vol met gifstoffen zitten, lees er hier meer over. 

Duurzaam Speelgoed: De Verantwoorde Keuze voor een Veilige Kinderkamer

Het is fijn om te weten dat er in ieder geval aandacht voor is en de wetgeving wordt aangepast. Tot die tijd kun je beter zelf kijken naar alternatieven. Gelukkig zijn er veel en steeds meer duurzame en verantwoorde opties te vinden. Vaak zijn deze producten wat duurder, maar heb je er wel jarenlang plezier van. We noemen hieronder een aantal opties voor ecologisch verantwoord speelgoed dat wij zelf verkopen in onze webshop. Er zijn natuurlijk nog veel meer merken die mooi duurzaam speelgoed aanbieden.  

Duurzaam speelgoed 1 jaar: verantwoord speelgoed voor de allerkleinsten 

• Speelgoed van natuurrubber: Je kent “Sophie de giraf” misschien al. Het is een natuurrubberen girafje waar je kindje naar hartelust op kan knabbelen zonder nare stoffen binnen te krijgen. Er is ook een bijtring beschikbaar voor de nog kleinere kindjes in een stevige en zachte variant en ook een bijtring met ringen in vrolijke kleurtjes. Van hetzelfde merk is er ook badspeelgoed verkrijgbaar: Badspeeltje Sophie de Giraf Natuurrubber en Badspeeltje Sophie de Giraf. En een set met ballen en blokken. Ook het wellicht iets minder bekende merk Natruba heeft bijtringen en badspeelgoed.
• Knuffels van biologisch katoen: Kies voor lekkere zachte knuffels van biologisch katoen, zoals de knuffels van Keptin-Jr. Ze zijn gemaakt van biologisch katoen en GOTS-gecertificeerd. Ze zijn er in verschillende uitvoeringen.  
• Plasticvrije speelmat: Sinds kort hebben wij ook plasticvrije speelmatten van het merk Pure Earth Collection (tevens te gebruiken als yogamat!), een meermaals bekroond eco-kindermerk. Het bedrijf werd opgericht door Emma Bianco, zij had jarenlang last van allergieën en andere gezondheidsproblemen. Voor haar was dit een reden om dieper onderzoek te doen naar de oorzaak van toenemende gezondheidsklachten. De kern van Pure Earth is de overtuiging dat baby’s en kinderen moeten worden grootgebracht in een natuurlijke en niet-giftige omgeving, praktisch passend bij het moderne leven. De rubberen speelmat van de Pure Earth Collection is gemaakt van natuurlijke duurzame materialen die biologisch afbreekbaar en zonder schadelijke stoffen zijn. Ze zijn in tegenstelling tot de meeste speelmatten niet gemaakt van plastic, maar van kurk en rubber.  
• Biologisch katoenen speelkleed of boxkleed: Op zoek naar een biologisch katoenen speelkleed of boxkleed dan zit je met het merk Lotties goed. Het speelkleed heeft een tussenlaag van tencelvezel. Tencel is een nieuw vezeltype en wordt gemaakt van houtpulp (cellulose) van eucalyptusbomen. Deze groeien in speciaal beheerde, duurzame bossen met FSC-keurmerk. Ook hebben ze het Europese Ecolabel gekregen, als enige vezelproducent ter wereld. Tencel is eigenlijk de merknaam van een natuurlijke kunstvezel die Lyocell heet.

Duurzaam speelgoed 3 jaar 

• Duurzaam Houten speelgoed: Houten speelgoed is er in allerlei vormen, maten en kleuren zoals van de merken Plantoys en Bigjigs. Het is gemaakt van duurzaam hout van bijvoorbeeld rubberbomen die worden gekapt omdat ze geen rubber meer geven. En voor elke gebruikte boom wordt weer een nieuwe geplant. Het speelgoed van hout kan tegen een stootje. De verf is op waterbasis en bevat geen schadelijke stoffen. Zo kan je kindje veilig zijn zintuigen ontdekken, ook als er op het speelgoed wordt gesabbeld of geknabbeld. Ook de lak die gebruikt wordt is veilig en al het eventuele metaal is nikkelvrij.  
• Gerecycled speelgoed: Speelgoed gemaakt van bijvoorbeeld melkflessen is te verkrijgen van het merk Green Toys.  Greentoys gelooft in een betere wereld, vooral voor kinderen. Daarom produceren zij speelgoed van duurzame kwaliteit waarbij uitsluitend gebruik wordt gemaakt van gerecycled plastic en ander milieuvriendelijk materiaal. Dit zorgt voor een reductie van fossiele oliën en het broeikaseffect te verminderen. Het speelgoed is vrij van BPA, weekmakers en bevat geen melamine, pvc of lood. Maar… denk je wellicht, dit is gemaakt van plastic, is dat dan wel veilig voor mijn kindje om mee te spelen? Het speelgoed van Greentoys wordt gemaakt van High-density polyethyleen (HDPE). Het wordt beschouwd als een van de veiligste en schoonste plasticsoorten.  
• Open Ended of Open Einde Speelgoed: “Open Ended… wat?” zul je misschien denken. Open Ended Speelgoed is speelgoed waarbij het kind zelf kan bepalen hoe het speelt. Er zijn geen vaste structuren, doelen of regels die vooraf worden bepaald. Bij open ended speelgoed gebruiken kinderen hun eigen fantasie en daarmee bevordert het creativiteit en autonoom spelen. Het welbekende Lego en Duplo is daar natuurlijk een voorbeeld van. Maar wist je dat je dit ook in de vorm van duurzaam hout hebt? “Open einde speelgoed” op z’n Nederlands is er in verschillende vormen en maten. Bij GreenJump hebben wij vooral sets van het merk Grapat zoals de series Grapat Nins (houten poppetjes), Grapat Mandalas (verschillende kleine vormpjes) en andere Grapat Sets. Maar ook verschillende vormen zoals houten regenbogen en blokjes hout, van Grapat en ook andere merken als Bigjigs en Plantoys. In de Waldorf-pedagogiek wordt ook vaak dit soort houten speelgoed gebruikt. De onderdelen kunnen gesorteerd worden op: kleur, vorm of soort. Maak er een mandala mee, gebruik het als sensorisch speelgoed, in een rollenspel of maak er een Waldorf natuurtafel van, geïnspireerd op de seizoenen. Wat dacht je bijvoorbeeld van deze prachtige Doorlopende Kalender van Grapat, leuk om samen met je kindje(s) datum, maand en seizoen te visualiseren.  

Duurzaam en Veilig Tekenen en knutselen 

Er is niets zo leuk als zelf creatief aan de slag. Voor al die kleine kunstenaars zijn er prettige en vooral veilige spulletjes van natuurlijke materialen en gifvrij. Van waskrijtjes, kleurpotloden, stiften, verf en kwasten tot stoepkrijtjes en klei en zelfs milieuvriendelijke glitter. Urenlang speelplezier en goed voor de ontwikkeling en de fijne motoriek.

Duurzaam speelgoed voor Speciale gelegenheden 

Er is ook speelgoed voor speciale gelegenheden, zoals de feestdagen, maar iets kopen hoeft niet altijd. Kijk eens naar de materialen die je al in huis hebt, vaak hoef je niet eens iets nieuws te kopen. Ga creatief aan de slag met restmaterialen. Onze collega Ageeth deelt regelmatig creatieve ideetjes op social media over knutsels die je kunt maken met materialen die je in huis hebt of in de natuur vindt.

De Kracht van Duurzaam Speelgoed: Waarom Het de Investering Waard is 

Het is duidelijk dat we onze kinderen willen omgeven met producten die veilig en gezond voor ze zijn. Helaas zitten veel speelgoed en accessoires voor de kinderkamer vol met nare stoffen die schadelijke effecten kunnen hebben op hun gezondheid. Gelukkig zijn er steeds meer alternatieven die zowel duurzaam als veilig zijn. Van natuurlijk houten speelgoed tot verf op waterbasis, er zijn tal van keuzes die niet alleen het milieu ten goede komen, maar ook de gezondheid van onze kleintjes beschermen. Door bewust te kiezen voor milieuvriendelijke en gifvrije producten, kunnen we de kinderkamer omtoveren tot een plek van creativiteit, veiligheid en duurzaamheid. Bij Greenjump geloven we dat elke kleine stap telt, en met de juiste keuzes maken we het verschil voor een gezondere toekomst voor onze kinderen en onze planeet. Laten we samen zorgen voor een veilige, speelse en verantwoorde wereld waarin onze kinderen kunnen opgroeien!

Dit blog is onderdeel van de blogserie “Een gezonde start voor je kindje” waarin we onderwerpen bespreken die te maken hebben met duurzaam en gezond opgroeien. In deze reeks hebben we nog meer interessante blogs voor je. Je vindt ze hier.

Met de wereldwijde toename van micro- en nanoplastics (MNP’s) in het milieu groeit de bezorgdheid over menselijke blootstelling en de mogelijke gezondheidsgevolgen. Het artikel “Bioaccumulation of microplastics in decedent human brains”, gepubliceerd in Nature Medicine, beschrijft het onderzoek naar de aanwezigheid en ophoping van microplastics in menselijke hersenen. Volgens dit onderzoek van de Universiteit van New Mexico is de concentratie van microplastics in hersenweefsel aanzienlijk toegenomen in recente jaren. 

De belangrijkste bevindingen in het onderzoek waren: 

• Detectie van microplastics in hersenweefsel: Het onderzoek bevestigt de aanwezigheid van microplastics in de hersenen van overledenen die onderzocht zijn. Dit toont aan, dat deze microplastic deeltjes de bloed-hersenbarrière kunnen passeren.
• Variatie in concentraties: Er werden verschillen gevonden in concentraties en soorten microplastics tussen individuen. Dit wekt de suggestie dat blootstelling en stapeling van microplastics in het menselijk lichaam variëren op basis van omgevingsfactoren en persoonlijke gewoonten.
• Mogelijke gezondheidsrisico’s: Hoewel het onderzoek de aanwezigheid van microplastics in hersenweefsel bevestigt, zijn de exacte effecten op onze gezondheid nog onduidelijk. Er is verder onderzoek nodig om de potentiële effecten op neurologische functies en onze algemene gezondheid te bepalen.

Tegen de Volkskrant zei Matthew Campen, die meewerkte aan het onderzoek, dat een volledig mensenbrein in potentie enkele grammen microplastics bevat, wat volgens hem neerkomt op “het equivalent van een plastic lepel.” Bij het onderzoek werd hersenweefsel van mensen die tussen 2016 en 2024 zijn overleden onderzocht. In de hersenen van de mensen die in 2024 overleden, werd tot 50 procent meer microplastics gevonden dan bij mensen die eerder overleden waren. Het meest aangetroffen microplastic in het onderzoek was polyethyleen, voornamelijk aanwezig in plastic zakken en verpakkingsmateriaal. 

Schadelijkheid van microplastics 

Helaas is nog niet bekend hoe schadelijk microplastics zijn voor het menselijke lichaam. In het laboratorium is wel aangetoond dat ze schade aan menselijke cellen kunnen veroorzaken. In een studie van Journal of Hazardous Materials ontdekten wetenschappers dat specifieke soorten schade als celdood, allergische reacties en schade aan celwanden, werden veroorzaakt door de hoeveelheid microplastics die je als mens binnenkrijgt en dan hoofdzakelijk via je voeding. Dit komt doordat de microplastic deeltjes zich kunnen nestelen in het weefsel en ontstekingen kunnen veroorzaken.

Het onderzoek naar microplastics in hersenweefsel van de Universiteit van New Mexico levert het eerste directe bewijs van de ophoping van microplastics in het menselijk brein. De bevindingen laten de noodzaak zien van verder onderzoek naar bronnen van blootstelling, mechanismen van opname en de mogelijke gezondheidsrisico’s die gepaard gaan met de aanwezigheid van microplastics in vitale organen. Een lichtpuntje is er gelukkig wel. Er werd namelijk vastgesteld door de wetenschappers dat lever en nieren in staat zijn om plastic uit het lichaam te verwijderen. Of dit echter ook voor de hersenen geldt, is nog niet bekend. 

We schreven al een aantal blogs over microplastic. Zo is het gevonden in de menselijke placenta en testikels en in de ontlasting van baby’s. 

Wil je meer weten over hoe je plastics en microplastics zoveel mogelijk kunt vermijden? Dit lees je in een eerder blog “Microplastics en het effect op ons lichaam”. 

Waar belanden deze microplastics? 

Misschien heb je je weleens afgevraagd wat er eigenlijk in huisstof zit. Het resultaat kan schokkend zijn: ons huisstof bestaat voor een groot deel uit microplastics afkomstig van synthetische materialen. En dit komt uit veel verschillende bronnen, zoals je hierboven hebt kunnen lezen. Elke dag komen er kleine hoeveelheden plastic vrij in de lucht of door slijtage.

Waarom zijn microplastics zo schadelijk?

Microplastics zijn niet alleen vervuilend, ze zijn ook schadelijk voor ons. Ze bevatten vaak chemische toevoegingen die niet goed voor onze gezondheid zijn. De deeltjes kunnen kankerverwekkend zijn, leiden tot voortplantingsproblemen en ook het ecosysteem verstoren. Lees er ook meer over in dit blog. Wetenschappelijke studies tonen aan dat tot wel 11.000 microvezels per dag per m2 in onze huizen worden afgezet! Microplastics die in de natuur belanden, kunnen ons water, de bodem en zelfs de lucht vervuilen. Dit heeft desastreuze gevolgen voor onze gezondheid en de biodiversiteit.

Wat kun je er tegen doen?

• Maak regelmatig schoon, neem oppervlaktes eerst af, liefst vochtig zodat het stof niet nog eens in de rondte dwarrelt.
• Kies voor schoonmaakmiddelen zonder schadelijke stoffen.
• Stofzuig regelmatig, liefst elke dag in de ruimtes waar je veel bent. Heb je een robotstofzuiger? Dan is het je vast al eens opgevallen hoeveel stof er elke dag in zit.  
• Ventileer regelmatig.
• Wees kritisch op producten die je aanschaft. Kies liever voor natuurlijke materialen.

En hoe zit het dan met het milieu?

De microplastic deeltjes kunnen niet effectief worden gefilterd door zuiveringsinstallaties en belanden daardoor uiteindelijk in de natuur. Dit heeft verstrekkende gevolgen voor zowel het milieu als onze gezondheid. Denk maar aan het water met microplastics dat via meststoffen weer op het land en daarmee op ons voedsel terechtkomt.

Het goede nieuws? Je kunt een deel helpen voorkomen met een filter op je emmer! Dit filter zorgt ervoor dat de microplastics niet via je vuile schoonmaakwater terechtkomen in je afvoer. De Guppyfriend Bucket Filter is eenvoudig te bevestigen aan je emmer en vangt de plastic deeltjes op die afkomstig zijn van je schoonmaakwater. Dit filter is gemaakt van een fijn laboratoriumfilterdoek dat zelf geen vezels verliest, waardoor het effectief microplastics opvangt zonder extra vervuiling te veroorzaken. Bovendien is het filter duurzaam en alkalibestendig, wat betekent dat het lang meegaat en bestand is tegen de belasting van schoonmaken. Door het te gebruiken, zorg je ervoor dat microplastics worden opgevangen, voordat ze verder kunnen worden verspreid. Met deze simpele oplossing voorkom je dat schadelijke plastic deeltjes in de natuur terechtkomen.

Ook voor het wassen kwam Guppyfriend al met een oplossing: een waszak voor je (synthetische) was, waardoor microplastics ook tijdens het wassen niet in het water terechtkomen. Praktische oplossingen dus voor dagelijks gebruik om daarmee microplastics in het afvoerwater van je huishouden zoveel mogelijk tegen te gaan.

Waarom het belangrijk is om microplastics te stoppen

De microplastics dragen bij aan de steeds groeiende vervuiling van onze oceanen en bodems. Het komt in onze lucht en voedsel terecht en bedreigt de gezondheid van mens en dier.

Doe mee en stop microplastics in je huishouden 

Het is aan ons allen om voor onze aarde te zorgen. Met een kleine stap zoals een Guppyfriend filter zorg je ervoor dat je schoonmaakwater microplastic-vrij is en maak je een positieve impact op onze planeet. Samen kunnen we het verschil maken! Heb jij ook nog tips om microplastics in huis zoveel mogelijk te verminderen? Deel ze hieronder in de reacties.

Duurzame Materialen voor een Gezonde Babykamer

Bij het inrichten van een gezondere en duurzame kinderkamer draait alles om de milieuvriendelijke materialen die je kiest. Je kunt zoveel mogelijk duurzame en natuurlijke opties kiezen vrij van schadelijke stoffen, maar het belangrijkste is dat jij je er prettig bij voelt. Richt je vooral op de ruimtes waar je veel tijd doorbrengt, zoals de slaapkamers.

Duurzaam verven en duurzaam behang

Als het gaat om de muurafwerking voor de babykamer, kun je kiezen voor ecologische verven zonder schadelijke stoffen. Er zijn diverse verfmerken die transparant zijn over hun ingrediënten zoals Moose Färg en duurzame verf van Fairf. Lees meer over duurzaam verven in ons eerdere blog. Spreekt een behang je meer aan? Je kunt ook duurzaam behangen met merken die behang produceren met respect voor het milieu. Er is tegenwoordig een ruime keus: speur online of ga naar een goede speciaalzaak. Voor een speels effect kun je ook kiezen voor een duurzame muursticker, let er dan wel op dat deze PVC-vrij is.

Natuurlijke Vloeren in de Kinderkamer

De vloer in je baby- en/of kinderkamer leg je met de intentie om een aantal jaren mee vooruit te kunnen. Welke materialen zijn duurzaam en hebben jouw voorkeur? Hout van duurzaam beheerde bossen, oftewel met het FSC-keurmerk kan een goede keuze zijn. Heb je vloerverwarming, dan is niet elke houten vloer geschikt. Een speciaalzaak kan je daarin adviseren.

Kurk is een ander duurzaam materiaal dat steeds populairder wordt en past bij een natuurlijke stijl. Kurk wordt gewonnen uit de schors van de kurkeik en is van nature antibacterieel en geluidsdempend, extra handig voor de baby- en kinderkamer! Het is zacht, voelt warm aan en is biologisch afbreekbaar.

Bamboe is ook een uitstekende keuze: het groeit snel en is daardoor een zeer hernieuwbaar product, wat duurzaamheid betreft een fijne keuze dus. Bamboe is tevens sterk en hypoallergeen.

Marmoleum is een andere natuurlijke optie: dit product van lijnzaadolie, houtmeel, hars, jute en kalksteen is biologisch afbreekbaar en heeft een lange levensduur.

Duurzame kindermeubels van ecologische materialen zonder schadelijke stoffen

Nieuwe meubels hebben vaak een typische geur, die afkomstig is van stoffen zoals formaldehyde. Dit kleurloze gas, dat vaak in meubels en laminaat (en zelfs speelgoed!) voorkomt, kan schadelijk zijn voor de gezondheid, vooral als het in hoge concentraties in de lucht komt. Formaldehyde, dat vaak als verharder in lijmen wordt gebruikt, kan irritatie aan de luchtwegen veroorzaken en is mogelijk kankerverwekkend bij langdurige blootstelling. Gelukkig zijn er steeds meer meubels zonder formaldehyde beschikbaar. Als je twijfelt, zoek dan naar meubels die specifiek “formaldehyde-vrij” zijn, vraag door bij de fabrikant of ga in gesprek met een lokale timmerman voor op maat gemaakte oplossingen.

Dat nare stoffen zoals formaldehyde een groot effect kunnen hebben, lees je in het blog van Mirjam.

Er is een strenge controle op het gebruik van formaldehyde als ingrediënt in producten, dat wil echter niet zeggen dat het gezond is. Het gaat om de optelsom van meerdere materialen die zorgen voor een “cocktail-effect” van schadelijke stoffen. Vaak verdwijnt de lucht van formaldehyde uit je nieuwe meubels na verloop van tijd. Goed ventileren na het kopen van nieuwe meubels, gordijnen of laminaat, of na het verven, en tijdens het branden van kaarsen, wierook of een open haard helpt daartegen. Gelukkig komt door steeds strengere regelgeving formaldehyde nog maar in kleine hoeveelheden voor in producten.

Kies voor natuurlijke materialen zoals massief hout, gerecycled of hernieuwbare materialen en kijk naar certificeringen zoals EU Ecolabel of Greenguard.

Ook het wiegje of ledikant is een belangrijk onderdeel van je kinderkamertje. Lees er meer over in een eerder blog “Kinderkamer: wieg en ledikant”. Koop je een wiegje of ledikantje, vraag goed door bij de fabrikant over het gebruikte materiaal en de verf, lakken en lijmen. En misschien kun je wel een mooi tweedehands bedje vinden wat al helemaal uitgewasemd is.

Duurzaam en natuurlijk babymatrasje

Je kleintje brengt heel wat uren slapend door. Kies voor een veilig, liefst biologisch matrasje voor je kleintje zonder rommel. Er zijn voldoende keuzes van 100% natuurlijke materialen met de hand gemaakt en zonder te lijmen, maar gewoon gestikt: biologisch katoen, wol, een combinatie van beide of kokos met natuurlatex. Deze matrassen bevatten geen synthetische stoffen en zijn ademend, wat de slaapkwaliteit bevordert. Natuurlatex is ook een uitstekende keuze, omdat het allergieën voorkomt en goed de lichaamstemperatuur reguleert.

Lees meer over lakens, dekentjes en matrassen hier.

Nordic napping: Volg je Gevoel en Kies voor Frisse Lucht

In Scandinavische landen is het heel normaal om baby’s regelmatig buiten te laten slapen, zelfs in de winter. Hoewel dit niet wetenschappelijk bewezen is, geloven veel ouders in het zogenoemde “nordic napping” en de voordelen van de frisse buitenlucht voor de slaap van hun kleintje. Let wel goed op het weer en de veiligheid van de plek waar je baby slaapt. Zorg ervoor dat je baby goed is ingepakt – baby’s kunnen hun temperatuur nog niet zelf reguleren – en dat je haar of hem altijd in de gaten kunt houden. Zelf liet ik mijn baby vaak buiten in de kinderwagen slapen, na een lange herfst- of winterwandeling in de ijskoude frisse lucht. Hij lag dan zo heerlijk te slapen in de wagen, waarom wakker maken vroeg ik me af. Mijn kleintje sliep er heerlijk door.

Creëer een Duurzame en Veilige Babykamer

Door te kiezen voor natuurlijke en duurzame materialen in de babykamer creëer je een gezonde en veilige ruimte voor je kleintje. Van de vloer en de muren tot het meubilair en het matras: elk element draagt bij aan het welzijn van je baby. Duurzaam en ecologisch inrichten hoeft niet moeilijk te zijn, maar het vergt wel wat aandacht voor detail. Kies bewust voor materialen die goed zijn voor je kleintje en de planeet, en je creëert een liefdevol, gezond en veilig nest waar jullie beiden kunnen ontspannen.

In de moderne keuken zijn anti-aanbakpannen onmisbaar geworden. Ze maken koken een stuk makkelijker doordat ze voorkomen dat voedsel aanbakt. Maar er kleven ook enkele gezondheidsrisico’s aan het gebruik van deze pannen. Vooral als het gaat om teflon en andere pannen met een anti-aanbaklaag kan er sprake zijn van schadelijke stoffen die beter vermeden kunnen worden. Gelukkig zijn er uitstekende alternatieven, zoals pannen zonder PFAS, die niet alleen gezonder zijn, maar ook beter voor het milieu. In dit blog duiken we dieper in de risico’s van teflon, de voordelen van PFAS-vrije pannen, en waarom een koekenpan zonder anti-aanbaklaag een slimme keuze kan zijn.

Teflon is de een merknaam voor polytetrafluoretheen (PTFE), een synthetisch polymeer dat vaak wordt gebruikt voor anti-aanbaklagen in pannen. Het idee is eenvoudig: een koekenpan met teflon zorgt ervoor dat je eten niet aanbakt, waardoor je minder vet nodig hebt en het koken gemakkelijker wordt. Maar achter dit gemak schuilen mogelijk gezondheidsrisico’s die niet onderschat moeten worden. En daarnaast gaan de pannen vaak maar kort mee waardoor ze ook niet duurzaam zijn. Nieuwe anti-aanbaklagen zijn vaak niet 100% duidelijk qua samenstelling en ook om die reden vermijden wij deze liever.

PFAS en gezondheid

Teflon wordt vaak geassocieerd met PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen), een groep kunstmatige stoffen die in veel producten, waaronder koekenpannen, kunnen worden aangetroffen. PFAS worden ook wel “forever chemicals” genoemd, omdat ze niet afbreken in de natuur en zich bovendien ophopen in het milieu en in ons lichaam. De bezorgdheid over PFAS komt voort uit hun potentieel schadelijke effect op de gezondheid. Er zijn aanwijzingen dat PFAS kunnen bijdragen aan verschillende gezondheidsproblemen, zoals hormonale verstoring, verminderde vruchtbaarheid, een verhoogd risico op kanker (vooral nier- en leverkanker) en een verzwakt immuunsysteem, wat kan leiden tot een grotere vatbaarheid voor infecties.

Teflon zonder PFOA

Teflon zonder PFOA (perfluoroctaanzuur) is inmiddels een standaard vereiste in de meeste pannen, maar PFAS kunnen nog steeds aanwezig zijn in de anti-aanbaklaag. Dit maakt het belangrijk om bewust te kiezen voor een pan zonder PFAS, zelfs als de pan geen PFOA bevat.

De gevaren van hoge temperaturen

Wanneer je een pan met teflon op hoge temperaturen verhit (boven de 260°C), kunnen er giftige dampen vrijkomen. Dit fenomeen, ook wel “teflon-toxiciteit” genoemd, kan leiden tot griepachtige symptomen, zoals hoofdpijn, koude rillingen en koorts, die worden aangeduid als polymeerrookkoorts. Dit is vooral een risico bij verouderde of beschadigde pannen.

Alternatieven voor teflon: de voordelen van pannen zonder PFAS

Gelukkig zijn er steeds meer alternatieven voor pannen met anti-aanbaklagen die teflonvrij zijn. Pannen zonder PFAS, zoals die gemaakt van keramiek, RVS, gietijzer, emaille en plaatstalen pannen bieden een gezonder alternatief. Emaille pannen zoals de emaille koekenpan van Riess, kunnen een uitstekende optie zijn voor wie op zoek is naar een koekenpan zonder PFAS. Deze PFAS-vrije koekenpan heeft een glaslaag die geen schadelijke stoffen bevat. Dit maakt het een fijne koekenpan zonder anti-aanbaklaag voor allerlei gerechten. Emaille pannen zijn bovendien bestand tegen corrosie en kunnen op hoge temperaturen gebruikt worden, waardoor de pan geschikt is voor verschillende kooktechnieken. Een emaille pannenkoekenpan zonder PFAS is bijvoorbeeld perfect voor het maken van pannenkoeken voor je kinderen of kleinkinderen, zonder je zorgen te hoeven maken over schadelijke stoffen.

Plaatstalen pannen: duurzame PFAS-vrije koekenpan

Ons favoriete alternatief voor pannen zonder anti-aanbaklaag zijn de plaatstalen pannen (en andere producten) van Netherton Foundry. Deze pannen zonder PFAS zijn gemaakt van plaatstaal, dat bij gebruik een natuurlijke anti-aanbaklaag ontwikkelt. Dit proces heet ‘seasoning’, waarbij olie of vet zich hecht aan het oppervlak van de pan en een beschermende laag vormt, de eerste seasonlaag zit al op de pan als je deze koopt. Een koekenpan zonder teflon van plaatstaal is niet alleen veilig voor je gezondheid, maar biedt ook een lange levensduur en daarmee duurzaamheid. Daarnaast warmt een plaatstalen koekenpan gelijkmatig op, zodat je gerechten perfect bereid worden. Deze pannen zijn ideaal voor zowel laag vuur koken als het bereiden van gerechten op hoge temperatuur, zoals vlees of vis. Met deze plaatstalen pannen heb je dus een pan voor het leven!

Netherton Foundry is een familiebedrijf in Engeland dat duurzame plaatstalen en gietijzeren pannen en andere keukenproducten maakt met een minimale impact op de planeet door een duurzame productiemethode en het gebruik van lokale grondstoffen.

Waarom kiezen voor pannen zonder teflon en PFAS?

Koken zonder schadelijke stoffen begint met het kiezen van pannen zonder anti-aanbaklaag. Wat je ook kiest – een PFAS-vrije pan, zoals een emaille pan of een plaatstalen pan – de voordelen zijn duidelijk: je kookt gezonder, zonder schadelijke stoffen zoals teflon, PFAS en PFOA. Het gebruik van pannen die vrij zijn van PFAS en andere schadelijke stoffen maakt niet alleen je kookervaring veiliger, maar draagt ook bij aan een duurzamer leven. Je hoeft immers niet meer om de zoveel tijd een nieuwe pan aan te schaffen omdat de anti-aanbaklaag beschadigd is.

Gezondheid en microplastics

De werkelijke impact op de gezondheid van microplastics is nog onbekend, maar in het laboratorium is recent aangetoond dat ze wel degelijk schade aan menselijke cellen veroorzaken. In deze studie van Journal of Hazardous Materials werd ontdekt dat specifieke soorten schade als celdood, allergische reacties en schade aan celwanden, werden veroorzaakt door de hoeveelheid microplastics die mensen binnenkrijgen, hoofdzakelijk via hun voeding. De microplastic deeltjes kunnen zich in het weefsel nestelen en ontstekingen veroorzaken, zoals dat gebeurt bij deeltjes van luchtverontreiniging of chemicaliën in kunststoffen. Professor Matthew Campen van de Universiteit van New Mexico (VS), die het onderzoek leidde, gaf aan dat de groeiende concentratie van microplastics in menselijk weefsel een raadselachtige toename van sommige gezondheidsproblemen zou kunnen verklaren, waaronder inflammatoire darmziekten (IBD), darmkanker bij mensen onder de 50 jaar en het afnemende aantallen zaadcellen. Uit een onderzoek uit 2021 bleek dat mensen met IBD 50% meer microplastics in hun ontlasting hadden.

Er is nog onbekend hoe groot het gezondheidsrisico daadwerkelijk is, omdat niet bekend is hoe lang de microplastics in het lichaam blijven. In maart waarschuwden artsen voor mogelijk levensbedreigende gevolgen nadat ze een substantieel verhoogd risico op een beroerte, een hartaanval en eerder overlijden hadden ontdekt bij mensen van wie de bloedvaten besmet waren met microscopisch klein plastic. Microplastics zijn onlangs ook ontdekt in menselijk bloed en moedermelk, wat wijst op wijdverbreide besmetting in de lichamen van mensen.

Plastic afval verminderen

In een artikel in the Guardian geeft Evangelos Danopoulos van de Hull York Medical School, VK die leiding gaf aan het onderzoek aan, dat schadelijke effecten op cellen in veel gevallen de initiërende gebeurtenis voor gezondheidseffecten zijn: “Als het plastic eenmaal in het milieu zit, kunnen we het er niet meer uit krijgen. Toekomstig onderzoek zou het mogelijk kunnen maken om de meest vervuilde voedingsmiddelen te identificeren en deze te vermijden.” De ultieme oplossing die hij in het artikel aangaf was volgens hem enkel het stoppen van het verliezen van plastic afval in ons milieu. In de EU is er sinds 2021 nieuwe, strengere regelgeving ingevoerd voor wegwerp plastic. De Europese Unie (EU) wil wegwerp plastic verminderen en meer plastic inzamelen en recyclen. Zo zijn er een aantal maatregelen vastgesteld.

Bolvormige of onregelmatig gevormde microplastics

Onderzoek naar de gevolgen van microplastics voor de gezondheid neemt snel toe, zei Danopoulos: “Het explodeert, en met goede reden. We worden elke dag blootgesteld aan deze deeltjes: we eten ze, we inhaleren ze. En we weten niet echt hoe ze reageren met ons lichaam als ze eenmaal binnen zijn.”

Uit het onderzoek bleek ook dat onregelmatig gevormde microplastics meer celdood veroorzaakten dan bolvormige microplastics. Dit is belangrijk voor toekomstige studies, omdat veel microplastics die voor gebruik in laboratoriumexperimenten worden gebruikt bolvormig zijn en daarom mogelijk niet representatief zijn voor de deeltjes die mensen binnenkrijgen.

“Dit werk helpt ons te informeren waar onderzoek naar zou moeten zoeken om effecten in de echte wereld te vinden”, zegt microplastics onderzoeker Steve Allen. “Het was interessant dat vorm zo belangrijk was voor de toxiciteit, omdat het bevestigt wat veel onderzoekers op het gebied van plasticvervuiling dachten dat er zou gebeuren: dat ongerepte bollen die in laboratoriumexperimenten worden gebruikt misschien niet de effecten in de echte wereld laten zien.”

Microplastics in ons lichaam

Er zijn meerdere onderzoeken gedaan naar microplastics in ons lichaam, zoals baby’s die via plastic babyflessen microplastics binnen krijgen en er kwam aan het licht dat er microplastics gevonden werden in de placenta’s van ongeboren baby’s.

Wat kun je zelf doen?

Wat kun je zelf doen om je zo veel mogelijk te beschermen tegen het binnenkrijgen van microplastics?

– Probeer zo min mogelijk te eten en te drinken uit plastic. Denk aan je dagelijkse drinkbeker, in welk materiaal je je eten bewaard of opwarmt. Heb je een kleintje? Kies voor glazen babyflessen.

– Maar denk ook aan zaken die wellicht niet zo voor de hand liggend zijn: wist je bijvoorbeeld dat een fleece trui gemaakt is van polyester, een synthetische stof. De manier waarop fleece geproduceerd zorgt ervoor dat de vezels makkelijker loslaten. Fleecegaren is zwakker als andere garen omdat de vezels kort zijn en het dus sneller afbreekt. Bij het dragen en wassen van fleece komen enorm veel plasticvezels vrij die in het milieu en de lucht om ons heen terechtkomen en die je vervolgens inademt.

– Heb je weleens nagedacht over je theezakje? Zeker als je veel thee drinkt is dit het lezen waard.

– Maak regelmatig schoon, in stof hopen de microplastics zich op.

– Denk na over eenmalige en goedkope impuls aankopen; heb je iets echt nodig? Kies liever voor kwalitatieve materialen die langer meegaan.

Wat bepaalt de Luchtkwaliteit in huis en in de babykamer?

Binnenlucht bestaat uit een mix van stoffen zoals CO2, vocht, schimmels, fijnstof, vluchtige organische stoffen en koolstofmonoxide. CO2, het gas dat we uitademen, kan zich ophopen als er niet goed geventileerd wordt. Ook vocht en schimmels ontstaan vaak door onvoldoende luchtcirculatie. Koolstofmonoxide, een geurloos gas, komt voornamelijk vrij bij onvolledige verbranding, bijvoorbeeld bij een gaskachel, open haard of (een verkeerd geïnstalleerde) cv-ketel. Fijnstof is een verzamelnaam voor alle zwevende deeltjes die kleiner zijn dan tien micrometer (5 x zo klein als een haar). Hoe kleiner de stofdeeltjes zijn, hoe dieper ze in je longen kunnen doordringen en schade kunnen veroorzaken. Het kleinste fijnstof (ultrafijnstof) komt zelfs in je bloedbaan terecht en kan voor hart- en vaatziekten zorgen. In huis komt de meeste fijnstof van koken of door rook van een open haard. Goede afzuiging tijdens het koken, kan dit grotendeels wegnemen. Bij een open haard is het van belang dat deze goed geïnstalleerd en onderhouden is en dat je op de juiste manier stookt. En tenslotte, vluchtige organische stoffen (VOS) komen vrij uit allerlei producten zoals bouwmaterialen, verf, meubels, schoonmaakmiddelen, luchtverfrissers, plastic producten en zelfs cosmetica. 

De luchtkwaliteit in je omgeving wordt dus sterk beïnvloed door verschillende stoffen. Hier ligt een flinke kans voor verbetering. En dat hoeft niet in één dag. Door bewust na te denken over ventilatie en de materialen die je in huis gebruikt, kun je stap voor stap werken aan een schonere leefomgeving. 

Tips om de Luchtkwaliteit in Huis te Verbeteren

1. Belang van Ventilatie voor de Gezondheid van Baby’s

Ventileren, Ventileren, Ventileren! Zorg regelmatig voor frisse lucht in huis. Open ramen en deuren, vooral tijdens het koken of na het douchen.

2. Groene Vrienden 

Planten zoals de Sanseveria, Monstera of Calathea hebben de naam een luchtzuiverende werking te hebben maar nieuw onderzoek wijst uit dat je echt enorm veel planten zou moeten neerzetten. Natuurlijk hebben planten wel andere fijne effecten.

3. Schoonmaken zonder Nare Stoffen 

Kies voor milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen. Bij elke nieuwe aankoop kun je overstappen op gezondere alternatieven en natuurlijk kan zelf maken ook.

4. Zelfgemaakt Wasmiddel is geen rocket science 

Je kunt eenvoudig zelf wasmiddel maken met natuurlijke ingrediënten zoals zeep, water,  baking soda en eventueel essentiële oliën voor een lekker geurtje. Let wel op met geurstoffen, het kan een allergische reactie teweegbrengen. Dat geldt zeker voor de gevoelige huid van je baby.

5. Kies voor Ongeparfumeerd  

Wanneer je producten koopt, zoals kaarsen of speelgoed, kies dan altijd voor een versie zonder geurstoffen. 

6. Natuurlijke Materialen 

Kies zoveel mogelijk voor natuurlijke materialen in huis en wees kritisch bij de aanschaf van nieuwe producten. Vermijd geperst hout, er wordt sterke lijm gebruikt die vaak VOC’s bevatten. Nieuwe meubels kun je het beste buiten uitpakken en daar eerst laten luchten. 

7. Tweedehands is Duurzaam 

Koop bij voorkeur tweedehands meubels. Deze zijn vaak al goed gelucht. Check wel het gebruikte materiaal en de verf. En voor (tweedehands) babyspulletjes geldt natuurlijk dat je altijd moet opletten of alles aan de huidige veiligheidseisen voldoet.

8. Verven met Zorg

Probeer het verven zo goed mogelijk te timen; op de momenten in het jaar wanneer je goed kunt ventileren. Begin met verven, daarna pas vloerbedekking, gordijnen en andere zaken. Schadelijke gassen uit verf kunnen namelijk geabsorbeerd worden door het textiel en daarmee langer in huis aanwezig blijven. En er zijn ook veiligere soorten verf zoals Moose Färg.

9. Meet de Kwaliteit  

Een luchtkwaliteitsmeter kan je helpen om de luchtkwaliteit in de gaten te houden. Een slimme luchtkwaliteitsmeter geeft je via een app tips hoe je je beschermt tegen vervuilde lucht. De meter meet fijnstof, temperatuur en luchtvochtigheid.

10. Fijne geur in huis zonder Schadelijke Stoffen

Maak je eigen natuurlijke luchtverfrissers door een mengsel van kruiden in water te koken zoals kaneel, kruidnagel en schillen van citroen of sinaasappel. Of neem een sinaasappel en steek daar kruidnagels in, het geeft een heerlijke geur af! Ook een diffuser met natuurlijke essentiële oliën zorgt voor een fijne geur zonder schadelijke stoffen. 

Wil je meer tips voor een gezonde leefomgeving voor jou en je baby? Lees dan vooral ook de andere blogs in deze serie. Of kijk eens rond op ons blog.

Biologische Aankleedkussens: Veilig en vrij van nare stoffen voor Je Baby

Bij het aankleden van je baby is het aankleedkussen een essentieel product. Kies voor een biologisch aankleedkussen zonder schadelijke chemische stoffen. Er zijn verschillende opties beschikbaar, bijvoorbeeld een aankleedkussen wol (vulling), eventueel gecombineerd met een biologisch katoenen hoes. Wol is van nature ademend en temperatuurregulerend, wat zorgt voor extra comfort voor je kleintje. Ook hydrofiele luiers kies je het beste van biologisch katoen.

Wasbare luier: een duurzame keuze

Luiers vormen een groot onderdeel van de babyverzorging, we schreven er al eerder een blog over. Wist je dat wegwerpluiers jaarlijks verantwoordelijk zijn voor meer dan 100 miljoen kilo afval in Nederland? Het kiezen voor wasbare luiers is een geweldige manier om de hoeveelheid afval te verminderen, terwijl je ook flink bespaart op kosten en als dat niet haalbaar is dan zijn er gelukkig ook duurzamere wegwerpluiers zonder schadelijke stoffen. Deze luiers zijn een verantwoordere keuze voor het milieu, zonder in te boeten op comfort voor je kindje.

Wasbare luiers bevatten geen chemische stoffen die in wegwerpluiers wel aanwezig kunnen zijn. Deze nare stoffen worden via de tere huid van je baby opgenomen in het lichaam en dat dag en nacht! Bovendien hebben studies aangetoond dat wasbare luiers zelfs kunnen bijdragen aan een snellere zindelijkheid, omdat je baby het gevoel van natte luiers beter kan ervaren.

De tegenwoordige wasbare luier is even eenvoudig in gebruik als een wegwerpluier. Ontlasting vang je namelijk op met een handig biologisch afbreekbaar inlegvelletje waardoor de kans dat er daadwerkelijk ontlasting in de luier komt al klein is. En wanneer je kleintje eens een flink “ongelukje” heeft, dan is het bij wegwerpluiers net zo’n kliederboel.

Het Belang van de Juiste Rompers

Bij het kiezen van rompers voor je baby is het belangrijk om rekening te houden met de dikte van de luier. Wasbare luiers zijn vaak dikker dan wegwerpluiers, waardoor sommige rompers moeilijker dichtgaan. Kies voor een romper van biologisch katoen of een combinatie van biologische wol en zijde. Deze materialen zijn ademend, zacht en temperatuurregulerend, wat betekent dat je baby het comfortabel heeft, ongeacht het seizoen.

Duurzame verzorgingsproducten: Veilig voor je Baby

In het vorig jaar (2023) verschenen boek “Personal Care Products and Human Health” wordt onder andere  besproken dat blootstelling aan chemische componenten in verzorgingsproducten tijdens de zwangerschap en vlak na de geboorte van invloed kan zijn op de menselijke gezondheid, zowel in de kindertijd als in het latere volwassen leven. Het boek biedt achtergrondinformatie, historische context en de nieuwste onderzoeksresultaten over producten voor persoonlijke verzorging en hun impact op de menselijke gezondheid en het milieu.

Er zijn aanwijzingen voor de overdracht van chemicaliën via de placenta in producten die door moeders tijdens de zwangerschap worden gebruikt en voor de aanwezigheid van chemicaliën in de moedermelk die tijdens de borstvoeding op de baby worden overgedragen. De gevolgen van blootstelling in het vroege leven aan hormoonontregelende chemicaliën worden besproken in de context van de nadelige effecten op de reproductieve gezondheid van mannen en vrouwen, neurologische ontwikkelingsstoornissen en de ontwikkeling van obesitas. Er zijn aanwijzingen dat blootstelling in de vroege levensjaren gevolgen kan hebben voor de prevalentie van constitutioneel eczeem bij kinderen, voor nadelige ademhalingsproblemen zoals astma, en voor de ontwikkeling van kanker.

Veel babyverzorgingsproducten bevatten ingrediënten waar je huid en lichaam niet blij van worden, zoals parabenen. Parabenen worden ingezet als een conserveringsmiddel. Ze zorgen ervoor dat bacteriën geen kans krijgen zodat er geen schimmels ontstaan. Over parabenen lopen de meningen uiteen, maar er zijn voldoende wetenschappers die aangeven dat er wel degelijk risico’s aan kleven. Ze kunnen eczeem en uitslag veroorzaken. Maar nog veel belangrijker; er zijn zeer sterke vermoedens dat parabenen hormoonverstorend werken. Inmiddels is via verschillende onderzoeken bewezen dat parabenen het lichaam binnen kunnen komen, zelfs al kort na het aanbrengen van bijvoorbeeld een crème met parabenen. In feite bootsen ze het vrouwelijke hormoon oestrogeen na. Inmiddels is er veel onderzoek gedaan waaruit de negatieve effecten die parabenen hebben op de ontwikkeling van de mannelijke foetus en ook de vruchtbaarheid naar voren komen. 

Gelukkig zijn er verschillende biologische merken met natuurlijke babyverzorgingsproducten (ook zonder parabenen) zoals billenbalsem voor rode billetjes, body crème, crème bad, haar en bodyshampoo om mee te wassen, iedere dag olie voor na het badje, weer- en windbalsem en kindertandpasta. Maar ook biologische haargel, zonnebrandcrème en kindertandpasta vind je met natuurcosmeticakeurmerk en zonder schadelijke stoffen.

Duurzame keuzes maken

Met duurzame keuzes op en rondom de commode zoals wasbare luiers, biologisch katoen en natuurlijke verzorgingsproducten, draag je bij aan gezond opgroeien van je baby. Kleine keuzes maken een groot verschil, niet alleen voor je kleintje, maar ook voor de planeet.

Wil je meer duurzame producten voor je baby ontdekken? Neem dan een kijkje in onze webshop Green Jump, waar we zorgvuldig geselecteerde producten aanbieden die zowel goed zijn voor je kindje als voor het milieu.

Waar Begin je?

De hoeveelheid informatie die op je afkomt bij een eerste zwangerschap kan overweldigend zijn. Je krijgt veel adviezen: wat je wel en niet moet eten, het belang van beweging, en voldoende rust. Je weet inmiddels dat je rauwe vis en rauwmelkse kazen beter kunt vermijden. Maar heb je al nagedacht over de invloed van je leefomgeving? 

Schadelijke Stoffen in de Babykamer

Neem bijvoorbeeld de babykamer. De “gewone” verf op de muur is volgens de verfindustrie veilig, maar kan dat niet beter? Het net in elkaar gezette wiegje of ledikantje bevat lijmstoffen die vrijkomen. Matrasjes die verschillende chemicaliën uitwasemen. De producten voldoen misschien aan wettelijke normen, maar het “cocktail-effect” kan door de combinatie van de schadelijke stoffen onze gezondheid beïnvloeden. Bij het beoordelen van de veiligheid van verschillende stoffen afzonderlijk wordt dit vaak niet in acht genomen en daarom is alles wat je eventueel kunt beperken heel mooi meegenomen.

Microplastics en Hun Effect

Recent onderzoek toont aan dat microplastics zich overal om ons heen bevinden, ook in ons lichaam. Ze komen uit diverse producten en hopen zich ook op in huisstof. Een aantal jaren geleden kwam uit onderzoek naar voren dat baby’s microplastics kunnen binnenkrijgen via plastic babyflessen. Studies hebben deze stoffen zelfs aangetroffen in de ontlasting van baby’s en in de menselijke placenta en testikels. Dit roept vragen op over de invloed daarvan op de gezondheid, zowel van jou als van je kindje. Goed stofzuigen is in ieder geval belangrijk.

Wat Kun je Doen?

Gelukkig zijn er stappen die je zelf kunt nemen om de blootstelling aan microplastics en andere schadelijke stoffen te beperken. In de komende ‘gezonde start’ blogs delen we praktische tips voor een gezond en duurzaam leven voor jou en je kleintje, vanaf het begin! Volg deze serie voor waardevolle informatie en handige tips!

Onveilige producten en schadelijke chemicaliën

Kleding, gadgets, kinderspulletjes en zelfs meubels, ze verkopen het allemaal. Onderzoek van het Duitse Oeko-test wijst echter uit dat in veel producten van bijvoorbeeld Shein schadelijke chemicaliën zitten. Oeko-test beoordeelde kleding en schoenen voor mannen, vrouwen, tieners en baby’s.

Concluderend: het grootste deel, maar liefst twee derde van de onderzochte Shein producten, komt niet door de test en de hoogste score was een “voldoende”. Er werd gecontroleerd op aanwezigheid van schadelijke stoffen zoals antimoon, dimethylformamide, lood, cadmium, verboden ftalaten, naftaleen en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s).

Babyjurkje, tienerpak en sandalen met schadelijke stoffen

Bij een babyjurkje kwam het toxische antimoon in de laboratoriumtest naar voren. Antimoonresten kunnen via het zweet door de huid worden opgenomen en zijn zeer giftig als ze in het bloed terechtkomen.

In een oogverblindend kleurrijk tienerpak heeft het laboratorium dimethylformamide aangetroffen, dat in de EU geclassificeerd is als waarschijnlijk schadelijk voor de vruchtbaarheid.

Twee paar sandalen bleken veruit de grootste gifwerpers in de test: volgens het laboratoriumrapport zaten ze vol met schadelijke chemicaliën, inclusief chemicaliën waarvan men dacht dat ze al lang verdwenen waren uit de textielproductie. De gemeten niveaus overschreden verschillende grenswaarden die zijn vastgelegd in de EU-chemicaliën wet REACH: voor het neurotoxische en reproductief giftige lood en voor cadmium, dat bij inname in hoge doses gedurende een periode van lange tijd schade in de nieren en botten kan veroorzaken. Beide zware metalen hopen zich op in het lichaam.

Kankerverwekkend en schadelijk voor voortplanting en ongeboren kinderen

Bepaalde stoffen kunnen een kindje in de baarmoeder schade toebrengen, bizar dan ook dat het testresultaat in het laboratorium op het gebied van verboden ftalaten de toch al niet al te strenge REACH-limiet met 15 keer overschreed in de damessandalen. De ftalaten die in de test werden aangetroffen, worden ervan verdacht de voortplantingsorganen te beschadigen en volgens de EU-classificatie te werken als een hormoon; de verbindingen kunnen invloed hebben op vruchtbaarheid en het ongeboren kind in de baarmoeder schaden. Verder werden de volgende stoffen aangetroffen: naftaleen, waarvan wordt vermoed dat het kankerverwekkend is en dimethyltinchloride, een van de organotinverbindingen die volgens de EU-classificatie ervan verdacht wordt het ongeboren kind in de baarmoeder te schaden.

In de herensandalen werden meerdere polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) ontdekt, die kanker kunnen veroorzaken en daarom verboden zijn, in niveaus die tot 22 keer hoger zijn dan de REACH-limiet. Ze overschrijden bovendien de limiet voor ftalaten en bevatten een hele cocktail aan schadelijke stoffen.

Sandalen binnen één of twee dagen kapot

Eén ding is dan ook bijna geruststellend: de schoenen zullen niet te lang in contact komen met de voeten van hun kopers. Bij de materiaaltest brak de linkerzool van de damessandalen al na ongeveer 14.000 gesimuleerde stappen. en de herensandalen van Shein waren al na 5.700 stappen versleten. Goedkoop, giftig en ook nog eens snel kapot. En enorm milieuonvriendelijk want deze rommel is– zoals alle Shein-producten – per vliegtuig naar Europa gekomen.

Veiligheid speelgoed 95% onveilig

Ook bij de Chinese webwinkel TEMU is het niet veel beter als het gaat om veiligheid. Uit onderzoek van Toy Industries of Europe (TIE,de brancheorganisatie voor de Europese speelgoedindustrie ) blijkt dat maar liefst 95% van de producten een veiligheidsrisico voor kinderen vormt. Dit speelgoed voldeed namelijk niet aan de Europese veiligheidsvoorschriften. TIE bestelde negentien speelgoedproducten bij de Chinese webwinkel Temu, waaronder knuffels, rammelaars, badeendjes en een slijmpakket. Het speelgoed kan voor kinderen een gevaar vormen, doordat ze zich eraan kunnen snijden, erin kunnen stikken of het kan zorgen voor verstopping, wurging of doorboring. Tevens werd er een te hoge hoeveelheid schadelijke stoffen gevonden. Zo werd een slijmpakket onderzocht en bleek deze een hoeveelheid boor te bevatten die elf keer hoger was dan de wettelijke limiet voor speelgoed. Boor kan irriterend zijn bij contact met de huid en ogen en kan krampen, braken en diarree veroorzaken bij inademing of inslikken.

Is Temu betrouwbaar?

Onveilige producten zijn niet het enige probleem

Naast de onveiligheid van producten, krijg je niet altijd wat je verwacht bij Temu volgens Radar en gaat retourneren slecht. En de Temu-app maakt ook nog eens veel inbreuk op je privacy.

Is Shein betrouwbaar?

Helaas dezelfde conclusie. Radar concludeert: het is afwachten of je je bestelling ontvangt en wat de kwaliteit is van de kleding. Ultra fast fashion is namelijk niet gemaakt voor langdurig gebruik zoals we ook al in de Oeko-test resultaten zagen. Ook bij Shein is retourneren niet eenvoudig; het is nog maar af te wachten of je je geld terug krijgt.

Arbeidsomstandigheden Chinese webwinkels

Volgens Unicef is de kleding- en textielketen één van de grootste ketens waar kinderarbeid nog vaak voorkomt. Het is niet officieel bekend of een Chinese webwinkel als Temu kinderarbeid inzet en of er bij Shein kinderarbeid voorkomt, maar ze zijn ook niet bepaald open over hun sociale en ecologische productieomstandigheden. In de Oekotest zijn een aantal vragen gesteld aan Shein over de arbeidsomstandigheden maar een antwoord kwam er niet.

Marketing via Tiktok en andere social media

Influencers pakken voor de camera hun bestelling van bijvoorbeeld Shein uit en promoten de bestelde artikelen. Vaak worden dit soort video’s gesponsord door Shein op Instagram, Youtube en Tiktok. Dit is een belangrijk onderdeel in de Shein-marketing. Op social media word je aan de lopende band verleid met advertenties van de Chinese online winkels. Omdat jongeren veel tijd op social media platforms als Tiktok spenderen is de kans groot dat zij hiermee in aanraking komen en wordt een stijging in het aantal aankopen onder deze groep gezien.