Snijplanken. Ik gebruik ze bijna elke dag wel en toch is het een van de gebruiksvoorwerpen waar ik nog steeds niet een echt gezond, duurzaam en praktisch alternatief voor gevonden had. We ontvingen een mailtje van een klant over haar zoektocht naar een goede snijplank en ik ben er toen ook eens goed ingedoken. Wat blijkt? Er zijn hele goede snijplanken die praktisch, gezond én groen zijn.
Welke soorten snijplanken zijn er?
De meeste mensen hebben glazen, houten of plastic snijplanken in huis. Vanwege de hygiëne wordt voor vlees vaak glas genomen omdat het niks kan opnemen en heet kan worden afgewassen. Glazen snijplanken zijn echter funest voor je messen, ze worden er snel bot van omdat het glas harder is dan het mes.
Plastic is een zachter materiaal en is dus beter voor je messen. Ze zijn handzaam en licht en kunnen gewoon in de vaatwasser zonder krom te trekken. Maar het is vaak onduidelijk van welk soort plastic en kleurstof ze gemaakt zijn. Je snijdt er je eten op dus er komen waarschijnlijk deeltjes van in je eten terecht. Het is van belang dat ze van duurzame, veilige en liefst gerecyclede materialen gemaakt zijn.
Wat zijn goede snijplanken?
Een goede snijplank is gebruiksvriendelijk, hygiënisch schoon te maken en ook nog eens gifvrij en duurzaam. Er blijken meerdere soorten snijplanken te zijn die aan deze voorwaarden voldoen en gemaakt zijn van natuurlijke of gerecyclede materialen, zonder schadelijke stoffen.
Houten snijplanken
Een snijplank van zachter materiaal zoals hout is beter voor de messen. Houten snijplanken zijn ideaal om alles op te snijden en omdat eventuele groeven zich niet sluiten, zijn ze ook makkelijk schoon te maken. . Omdat houten snijplanken niet in de vaatwasser en niet met kokend water kunnen worden schoongemaakt (daar kunnen ze krom van trekken), zijn ze minder geliefd, maar het schoonmaken is echt niet ingewikkeld. Afspoelen en goed droogmaken of laten drogen is vaak al voldoende. Als je de plank echt goed wil schoonmaken, bijvoorbeeld na het snijden van rauw vlees, dan kun je de plank afwassen met afwasmiddel.
Als laatste kun je eens in de tijd de houten snijplank echt een goede schoonmaakbeurt geven door de plank in te smeren met citroensap of azijn en daar zout overheen te strooien. Wrijf dit goed in en laat het een kwartiertje intrekken. Daarna kun je de plank afspoelen en goed laten drogen voordat je de plank opnieuw gaat oliën.
Bamboe snijplanken
Snijplanken van bamboe bijvoorbeeld. Bamboe is een duurzaam materiaal, het is één van de snelst groeiende plantensoorten en na het kappen groeit het weer gewoon door. Bamboe is erg sterk en hard door de compacte vezel. Een snijplank van bamboe neemt nauwelijks vocht op en zal veel minder snel kromtrekken of scheuren dan een houten plank. Ook heeft bamboe van nature een antibacteriële werking. Allemaal voordelen dus en daarbij ziet bamboe er ook nog eens heel mooi uit.
Kunststof snijplanken
Dan zijn er ook mes-vriendelijke eco snijplanken gemaakt van geperst hout- of papiervezels met hars en snijplanken van (gerecycled) plastic. Een plastic snijplank moet natuurlijk van BPA-vrij en liefst gerecycled materiaal zijn gemaakt. Plastic snijplanken hebben vaak mooie kleuren, dus het is van belang uit te zoeken of er geen schadelijke toevoegingen gebruikt zijn. Het is jammer dat de meeste fabrikanten lang niet altijd 100% open zijn over welke soort plastic, hars en kleurstof er gebruikt wordt, waardoor je toch maar moet vertrouwen op het woord van de fabrikant. Gelukkig zijn er ook fabrikanten die hier wel duidelijk over zijn. Een van deze fabrikanten is Preserve. Deze snijplanken zijn gemaakt van veilig, gerecycled polypropyleen (plastic recycle code 5) zonder schadelijke toevoegingen. Een andere veilige soort plastic die ook wel voor snijplanken wordt gebruikt is Hoge Dichtheid PolyEthyleen (HDPE) met plastic recycle code 2.
Snijplanken van kurk
In mijn zoektocht kwam ik ook snijplanken tegen van kurk. Wat blijkt, kurk is ideaal als snijplank. Het is van nature antibacterieel, antischimmel en hypoallergeen. In tegenstelling tot hout neemt kurk geen vocht op en vervormt niet. Kurk is ook erg gebruiksvriendelijk: het is licht, zacht, antislip, dun en heeft ronde hoeken. Je messen zullen niet zomaar bot worden door gebruik op een kurken snijplank. Het lijkt dus een ideaal materiaal voor een snijplank te zijn en kurk is ook nog eens duurzaam. Kurk komt van de schors van een kurkeik. Kurkeiken hoeven niet gekapt te worden, alleen de schors wordt verwijderd. De schors wordt na het verwijderen gewoon weer opnieuw aangemaakt.
Het schoonmaken en onderhouden van snijplanken.
Er blijken meerdere goede snijplanken te zijn die je messen niet beschadigen. Hoe kun je deze planken het beste hygiënisch schoonmaken? Want een infectie door een vieze snijplank zit je natuurlijk niet op te wachten.
Een houten of bamboe snijplank moet je regelmatig met olie insmeren zodat de plank mooi en goed blijft. Je kunt dit doen met dunne olie zoals bijvoorbeeld lijnzaadolie of speciale bamboehoutwas. Een houten of bamboe snijplank kan het beste niet met te heet water worden afgewassen, hij kan dan krom trekken. Het beste gebruik je een sopje met lauw water en was je de plank met de hand af. Na het afwassen op zijn kant te drogen zetten tegen eventueel kromtrekken.
Een kurken snijplank was je ook met de hand af met een sopje. Ook kurk kun je zo nu en dan met olie of bamboewas insmeren zodat het mooi blijft. Kurk, hout en bamboe kunnen niet in de vaatwasser, een plastic snijplank kan dat wel. Deze planken zijn hierdoor zeer gemakkelijk te onderhouden en schoon te maken.
De beste snijplank
Je kunt dus een keuze maken uit een aantal verschillende soorten duurzame en gezonde snijplanken. Bamboe, hout, veilig plastic of kurk, allemaal zijn ze een goede keus, dus welke te kiezen? Als je je snijplank perse heet wilt kunnen afwassen en in de vaatwasser wilt doen, is gerecycled, veilig plastic de juiste keuze. Wil je een natuurlijk materiaal, kun je kiezen tussen hout, kurk of bamboe. Misschien is een combinatie van verschillende soorten wel de oplossing. Een snijplank van gerecycled plastic om vlees op te snijden en hout of kurk voor alle andere dingen.