Bij Green Jump geloven we dat iedereen recht heeft op een gezonde en veilige leefomgeving. Maar voor veel mensen is iets basaals als schoon drinkwater nog steeds geen vanzelfsprekendheid. Gelukkig zijn er projecten die daar verandering in brengen — zoals het schoon water project in Odisha, India.

Wat is het probleem?

In veel dorpen in Odisha moeten gezinnen het doen met vervuild water. Koken is nodig om het drinkbaar te maken, maar dat gebeurt vaak op inefficiënte houtvuurtjes of met kerosine. De rook die daarbij vrijkomt is schadelijk, vooral voor vrouwen, kinderen en ouderen die het meeste tijd binnenshuis doorbrengen.

Wat doet dit project?

Het project zorgt voor schoon, veilig drinkwater voor 16.000 huishoudens, via 20 waterkiosken verspreid over de regio. De technologie wordt aangedreven door geïntegreerde zonnepanelen met batterij back-up, waardoor het systeem volledig draait op hernieuwbare energie en nagenoeg geen broeikasgasemissies veroorzaakt.

De kiosken leveren het gezuiverde water rechtstreeks aan huis. Dat betekent: geen gesjouw met zware jerrycans, geen kooktijd en geen rook in huis. Meer tijd voor vrouwen vooral dus!

Wat maakt dit project zo bijzonder?

Milieuvriendelijk

• Geen brandhout meer nodig → minder ontbossing
• Geen rook → schonere lucht
• Volledig op zonne-energie

Gezondheidswinst

• Minder risico op ziektes zoals diarree of cholera
• Geen schadelijke rookontwikkeling binnenshuis
• Betere hygiëne voor gezinnen

Sociaal & economisch

• Lokale ondernemers runnen de kiosken en krijgen een eerlijk inkomen
• Gezinnen besparen tijd → meer ruimte voor betaald werk of zorg
• Water is betaalbaar, ook voor de allerarmsten

Waarom we dit delen

In augustus en september 2025 doen we een pilot project. Met elke order die onze klanten plaatsen bij Green Jump steunen we dit project. We gaan er van uit dat we in die twee maanden circa 1000 x 1 week schoon water voor een gezin realiseren.

We zijn heel blij met dit project omdat het laat zien hoe duurzame technologie en sociale betrokkenheid hand in hand gaan. Het biedt oplossingen voor meerdere problemen tegelijk: gezondheid, klimaat, armoede én gelijkheid.

Het project is Gold Standard gecertificeerd. Gold Standard (ook bekend als Gold Standard for the Global Goals) is een internationaal erkende certificeringsnorm uit 2003, opgericht door WWF en andere NGO’s, waarmee klimaat- en ontwikkelingsprojecten worden beoordeeld op zowel geverifieerde CO₂-reductie als positieve maatschappelijke en ecologische impact in lijn met de duurzame ontwikkelingsdoelen.

En dat is precies waar we bij Greenjump enthousiast van worden!

Het bericht Schoon water in Odisha verscheen eerst op Green Jump's blog.

Waarom is bewuster omgaan met water belangrijk?

In Nederland zijn we gewend aan schoon drinkwater uit de kraan, altijd en overal beschikbaar. Maar achter die vanzelfsprekendheid schuilt een systeem dat steeds meer onder druk komt te staan. Door klimaatverandering, vervuiling en een toenemende vraag is het belangrijker dan ooit om bewuster met water om te gaan.

Drinkwater is niet oneindig
We gebruiken gemiddeld meer dan 120 liter water per persoon per dag – voor douchen, de wc doorspoelen, wassen en schoonmaken. Dat is veel, zeker als je bedenkt dat ons drinkwater uit natuurlijke bronnen zoals grondwater komt, die tijd nodig hebben om zich aan te vullen. In droge periodes gebeurt dat onvoldoende, waardoor waterbedrijven waarschuwen dat leveringsproblemen steeds waarschijnlijker worden.

Klimaat en milieu spelen een rol
Door steeds warmere en drogere zomers raakt de balans tussen watergebruik en watervoorraad verstoord. Minder regen betekent minder aanvulling van onze watervoorraden, terwijl we juist meer water gebruiken in die warme periodes. Ook energiegebruik speelt mee: al dat water zuiveren, rondpompen en verwarmen vraagt stroom en veroorzaakt uitstoot.

Kleine stapjes, groot effect
Het goede nieuws: je kunt thuis al veel bereiken met eenvoudige aanpassingen. Korter douchen, regenwater opvangen voor de tuin, kiezen voor waterbesparende kranen en bewust omgaan met was en schoonmaak – het zijn kleine stapjes die samen een groot verschil maken. Door bewust met water om te gaan, draag je bij aan een leefbare toekomst voor mens, natuur én de generaties na ons. Er zijn veel manieren om thuis op water te besparen, zonder comfort te verliezen.

Hieronder vind je een overzicht aan maatregelen per ruimte die je zou kunnen nemen om water te besparen.

Badkamer

• Waterbesparende douchekop: vermindert het waterverbruik van ±12 liter per minuut naar ±6–7 liter.
• Douchetimer of zandloper: helpt bij korter douchen (bijv. max. 5 minuten).
• Doorstroombegrenzers (flow restrictors): makkelijk te plaatsen in kranen en douchekoppen.
• Spaarknoppen op het toilet (dual flush): keine spoeling voor vloeibaar afval, grote voor vast afval.
• Waterloze of vacuümtoiletten: vooral geschikt bij verbouwing of nieuwbouw, vraagt investering.
• Toiletverkleiner of -gewicht: verkleint het spoelvolume in oudere toiletten.

Keuken

• Waterbesparende kraan of perlator: mengt lucht met water, minder verbruik zonder comfortverlies.
• Afwas in teiltje i.p.v. onder stromend water: bespaart tientallen liters per afwasbeurt.
• Energie- en waterzuinige vaatwasser (A-label of hoger): efficiënter dan met de hand afwassen indien goed gevuld en eco-stand gebruikt wordt.

Ook kun je iets doen om ervoor te zorgen dat er minder microplastics en microvezels in het milieu belanden wanneer je je schoonmaakwater wegspoelt, door bv. het gebruik van een filter, zoals deze Guppyfriend emmerfilter. Huisstof zit vaak vol met microplastics en met een filter zoals deze, voorkom je dat het in het afvoerwater terecht komt. Zo’n filter bestaat ook voor het wassen: Guppyfriend waszak.

Tuin en buiten

• Regenton: vangt regenwater op voor planten, autowassen of ramen poetsen.
• Druppelirrigatie of seizoensgebonden beregening met timer: gaat verspilling tegen en richt zich op de wortels van planten.
• Beplanting die weinig water nodig heeft (bijv. vetplanten, lavendel): duurzamer bij droogte.
• Schoonmaak met emmer i.p.v. tuinslang: een tuinslang verbruikt al snel ±15 liter per minuut.

Overig

• Wasmachine met eco-stand of laag waterverbruik: sommige moderne modellen gebruiken minder dan 40 liter per wasbeurt.
• Grijswatersysteem* (regenwater of licht vervuild water hergebruiken): voor wie duurzaam wil investeren; gebruik regenwater voor toilet of wasmachine.

Hieronder vind je een overzicht met geschatte kosten en jaarlijkse waterbesparingen (in liters en euro’s) voor veelgebruikte producten in huishoudens. De cijfers zijn gemiddelden voor een huishouden van 1–2 personen, afhankelijk van gebruik en tarief (€1,30–€1,50 per 1000 liter in Nederland, incl. belasting & vastrecht).

*Grijswatersystemen zijn vooral interessant voor nieuwbouw of duurzame verbouwprojecten; terugverdientijd is vaak lang.

Het bericht Slim met Water omgaan: kleine aanpassingen, grote impact verscheen eerst op Green Jump's blog.

Microvezels en microplastics

Als je textiel wast komen er namelijk kleine vezels los van de stof. Deze microvezels (of microfibers) kunnen synthetisch zijn, van nylon, polyester of acryl. Maar er zijn ook natuurlijke microvezels, afkomstig van bijvoorbeeld katoen of linnen. Samen met het spoelwater van je wasmachine komen deze minuscule vezeltjes terecht in ons riool en in de natuur. En daar hebben ze groot effect. Want juist die ieniemienie vezeltjes afkomstig van synthetisch textiel vormen een groot deel van de microplastics in de oceaan. Zeedieren kunnen deze synthetische microvezels binnenkrijgen en zo komen de vezels ook in onze voedselketen terecht.

Een verrassend inzicht

Jarenlang werd gedacht dat vooral bij fijne wasjes minder vezels zouden loskomen van kleding. Een wasprogramma voor fijne was is namelijk heel zachtaardig: de was verandert minder vaak van richting, wordt op lagere snelheid gecentrifugeerd en de stoffen wrijven daardoor veel minder. Maar niets is minder waar, laat onderzoek van de Newcastle University zien.

Het water is de sleutel!

De onderzoekers gingen ervanuit dat juist bij ‘agressievere’ wasprogramma’s de meeste microvezels zouden loskomen. Maar wat bleek? Niet de wrijving van de stof, maar de ‘volume van het water per wasbeurt’ blijkt de grootste invloed te hebben. Oftewel: hoe meer water ten opzichte van het textiel in de machine, hoe meer vezels er loskomen. Het water wordt door de stof gedrukt en ‘plukt’ de kleine deeltjes als het ware los. En, je raadt het misschien al, juist bij fijne wasprogramma’s wordt er veel meer water gebruikt. Maar ook bij halfvolle trommels is er – in verhouding tot het textiel – veel water aanwezig.

Een kijkje in de wereld van het onderzoek

De onderzoekers zijn eerst aan de slag gegaan met een speciaal apparaat waarmee een wasmachine gesimuleerd kan worden. Met deze ‘tergotometer’ konden de onderzoekers allerlei variabelen aanpassen, zoals de hoeveelheid water, temperatuur, centrifugeersnelheid en tijd.

Een speciale ‘DigiEye camera’ bekeek en berekende vervolgens hoeveel microvezels loskwamen tijdens de was. De testen zijn daarna nog eens uitgevoerd met echte wasmachines in het testcentrum van Procter&Gamble. Uit al deze testen is gebleken dat bij een delicate was gemiddeld 800.000 microvezels meer loskomen dan bij een standaard was. In dit onderzoek werd overigens specifiek gekeken naar de hoeveelheid plastic microvezels.

Kleine stapjes voor een groot verschil

Dat microvezels loskomen tijdens het wassen is al langer bekend. Sommige wasmachines hebben dan ook filters om vezels op te vangen. Maar die houden niet alles tegen. En zo komen er best wat microvezels terecht in de natuur. Dat willen we natuurlijk het liefste voorkomen. Zo heeft Frankrijk, in samenwerking met de Plastic Soup Foundation, besloten dat álle nieuwe wasmachines vanaf 2025 verplicht uitgerust moeten zijn met een geschikt filter. En uit onderzoek van Ocean Wise blijkt dat niet elke stof evenveel vezels verliest. Sommige stoffen laten wel 800x meer vezels los! En bij nylon en polyester speelt ook de dikte van de stof hierin mee. Interessante uitgangspunten die kunnen helpen bij het ontwerpen van meer oceaan-vriendelijke producten. Daarnaast maken kleine stapjes vaak al een groots verschil. Dus goed om te onthouden: bij fijne wasprogramma’s en halfvolle machines komen veel meer microvezels los dan bij standaard wasprogramma’s met volle trommels. En heeft jouw wasmachine (nog) geen geschikt filter om microvezels op te vangen? Bij ons vind je uiteraard de GuppyFriend waszak, dé waszak voor je synthetische kleding. Een mooie pragmatische oplossing van een non profit-bedrijf dat zich hard maakt voor een microplastic-vrije wereld!

Het bericht Hoe kleine en fijne wasjes bijdragen aan de plastic soep verscheen eerst op Green Jump's blog.

Een waterfles met kraanwater is 30 tot 1300 maal beter voor het milieu dan flessenwater en alle andere dranken uit de fles. Die vervuiling zit onder andere in het schoonmaken, transporteren en produceren. Vooral het afdanken van de flessen kost veel energie.

De productie alleen al van de flessen en het transport ervan belast het milieu tot wel duizend maal meer dan kraanwater. Dat heeft Alex van der Helm berekend in zijn proefschrift waarmee hij promoveerde aan de faculteit Civiele Techniek van de TU Delft.

Voor het maken van één PET fles is 0,1 liter olie nodig. Naast olie is er per fles gebotteld water 2 tot 5 liter water nodig om de machines te boenen!

Over hoeveel flesjes gaat het eigenlijk?

In Amerika worden er ongeveer 60 miljoen flesjes per dag weggegooid waarvan minder dan 20 % wordt gerecycled. Ze belanden op vuilnisbelten, worden verbrand, komen in rivieren terecht, gaan naar zee. Als je dat omrekent nar Nederland, dan betekent dit dat er in Nederland elke dag honderdduizenden flesjes weggegooid worden. Elke dag!

Liever water van dichtbij

Het gebottelde water wat in Nederland op de markt komt word steeds duurzamer geproduceerd. Dat is de conclusie van onderzoek door het bureau CE te Delft naar de klimaatscore van verpakte waters. Geen enkel product is 100% duurzaam maar waters in flessen en pakken hebben in Nederland een gunstige CO2-score vanwege de kleine transportafstanden en de goede recycling. Dat geld alleen voor de waters die uit Nederland komen. Hoe verder de afstand het water af moet leggen hoe groter de CO2 uitstoot.

Fabrikanten

FWS (Nederlandse vereniging Frisdrank, Waters, Sappen) geeft zelf aan dat het beter kan. Ze doen hun naar hun zeggen hun uiterste best maar absolute duurzaamheid bestaat niet.

Bij Spa Reine zijn ze ook actief, er is een complete serie nieuwe, duurzame petflessen op de markt. Deze flessen zijn lichter in gewicht, van 50% gerecycled materiaal, en de etiketten van gerecycled materiaal worden gedrukt met plantaardige inkt. Met deze nieuwe flessen bespaart de Groep Spadel zo’n 2.693 ton grondstoffen per jaar.

Coca Cola is ook één van de fabrikanten die actief bezig is met duurzaamheid en ze doen dit al jaren. Speerpunten zijn onder andere minimaal watergebruik en duurzame verpakking en recyclage.

Jij kunt meer doen dan de fabrikanten

Een prettig idee dat producenten duurzamer proberen te produceren en het afval beter te recyclen is. Maar als we kraanwater zelf uit de kraan kunnen tappen en in een herbruikbare waterfles doen, hoeven al deze flessen en flesjes helemaal niet worden geproduceerd en gerecycled te worden.

In Nederland doen we het gemiddeld gezien best aardig. Nederlanders drinken gemiddeld per dag 413 ml water en voor het overgrote deel toch leidingwater. Ongeveer 80 ml per dag komt uit natuurlijk mineraal –en bronwater met of zonder koolzuur en water uit waterbollen en automaten.

Kosten en besparing

Een liter flessenwater kost tweeduizend maal meer om te produceren dan een liter kraanwater.

Een flesje water op een station kost je omgerekend 3 euro voor een liter water. 1 liter leidingwater kost 0,0015 per liter! Wat een verschil!

Als we kijken naar de 80 ml ‘geen-kraanwater’ die in Nederland gemiddeld wordt gedronken, betekent dat er per persoon per jaar (365 x 0,08 liter) 29,2 liter gebotteld water wordt gedronken. Dat kost op jaar basis (29,2 liter x 3 euro) 87,60 euro! Kraanwater zou komen op nog geen 4,5 eurocent (0,0438)! Bespaar je toch maar mooi en gemakkelijk 87,55 euro per persoon per jaar!

Idee?

Water zelf tappen is helaas niet overal mogelijk. Maar wat als we de kosten om zwerfafval tegen te gaan, prullenbakken te leggen en de kosten die recyclen met zich meebrengt eens zouden inzetten om overal fonteintjes te plaatsen? Lijkt mij de meest logische en duurzaamste oplossing. Kraanwater overal voor iedereen! In een hervulbare waterfles kun je overal en altijd water meenemen. Kijk bijvoorbeeld eens bij de flessen van Klean Kanteen, niet alleen praktisch en milieuvriendelijk, maar ook nog eens hartstikke mooi!

Het bericht Waterfles met kraanwater of water uit de fles, nog wat feiten verscheen eerst op Green Jump's blog.

Is het drinken van bronwater nu eigenlijk gezonder en wat betekent het drinken van water uit een flesje voor het milieu?

Al deze waterflesjes belanden op onze steeds groter wordende mondiale afvalberg! Terwijl de oplossing zo voor de hand ligt: kraanwater!

Het zelf vullen van een glas als je ergens bent of een beker voor onderweg (zoals bijvoorbeeld de Klean Kanteen van rvs of de Retap van glas) met kraanwater is zo gedaan. En als je kraanwater niet zo lekker vindt, dan kun je een filter gebruiken zoals die van Brita dan is een eventueel vervelende bijsmaak ook weg.

Kwaliteit kraanwater versus water in fles

Het kraanwater in Nederland is van een uitstekende kwaliteit. Water uit de kraan wordt beter getest en gecontroleerd dan bron- of mineraalwater uit flessen of een flesje.

Daarnaast is kraanwater een stuk verser, het komt meestal uit een bron bij je in de buurt en hoeft daarom niet lang opgeslagen te worden en ver te worden getransporteerd.

Leidingwater mag geen risico opleveren voor de volksgezondheid. Daarom wordt het uitgebreid getest en gecontroleerd. De normen en specifieke eisen voor drink- en warm tapwater zijn vast gelegd in de waterleidingwet en in het waterleidingsbesluit. Deze zijn vastgesteld mede op advies van de WHO en de Gezondheidsraad door het ministerie van VROM.

Nergens anders in de wereld is het kraanwater zo goed van smaak en van uitstekende kwaliteit als in de meeste West-Europese landen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) verbaast zich dan ook dat alsnog veel West-Europeanen de voorkeur geven aan gebotteld water: “In West-Europa is flessenwater meestal niet beter, en soms zelfs slechter van kwaliteit dan leidingwater.”

Flessenwater is dus niet beter of gezonder dan kraanwater. Toch smaakt het soms wel anders. Of toch niet? De Keuringsdienst van Waarde ontdekte dat het bronwater van Bar-Le-Duc, samen met Spa èèn van de best verkochte verpakte waters in Nederland, uit dezelfde grondlaag komt als het water wat in Utrecht gewoon uit de kraan komt, technisch gezien is het dus gewoon hetzelfde water. De naam is wel heel slim bedacht Bar-Le-Duc is namelijk gewoon het Franse woord voor Utrecht.

Mineraalwater is niet gezonder dan drinkwater uit de kraan.

Bij het drinken van mineraalwater wordt het idee gewekt dat het gezonder is om die extra mineralen binnen te krijgen. In flessen gebotteld mineraalwater kunnen soms minerale zouten zitten, die je niet in dezelfde hoeveelheid in kraanwater vindt. Als je gevarieerd eet krijg je voldoende mineralen binnen. Het is dus echt niet nodig om hier voor mineraalwater te drinken. Dat wat je teveel binnen krijgt plas je er trouwens gewoon weer uit. Beetje zonde om daarvoor een flesje mineraalwater te kopen.

Zelf je plastic waterflesje hervullen?

Water zelf tappen uit je kraan is goedkoper, gezond en een stuk minder milieubelastend.

Gelukkig zijn steeds meer Nederlanders zich daarvan bewust en kiezen ervoor om water uit de kraan te drinken. Het hervullen van een plastic waterflesje is alleen niet zo verstandig, ze zijn niet gemaakt voor hergebruik en het is zeer onhygiënisch.

De NFI deed onderzoek naar aanleiding van eerder onderzoek door microbioloog Rijkelt Beumer, verbonden aan de Universiteit Wageningen. In opdracht van het consumenten programma Kassa toonde hij vorig jaar aan dat het hervullen van flesjes erg onhygiënisch is. “De kwaliteit van het water stond gelijk aan slootwater”, vertelt Beumer. Na elke slok blijven er voedselresten en speeksel achter in het flesje. Er zouden daarnaast ook vooral darmbacteriën in de zelf gevulde flesjes voorkomen. “Er zitten meer bacteriën in hervulde flesjes water dan er in bedorven voedsel zitten”, stelt Beumer. Je wordt daar niet snel ziek van omdat het je eigen bacteriën zijn, maar een fris idee is het allerminst. Daarnaast is het ook zonde van de goede kwaliteit kraanwater die teniet wordt gedaan als je een vies flesje opnieuw vult.

Flesjes goed afwassen dus! Er zijn trouwens milieuvriendelijkere alternatieven die ook nog eens een stuk makkelijker schoon te maken zijn. De rvs flessen van Klean Kanteen bijvoorbeeld hebben een grote opening (waar zelfs je afwasborstel in kan),afgeronde hoekjes zodat er geen bacteriën kunnen blijven zitten in randjes en zijn heel glad van binnen zodat je ze eenvoudig uitspoelt. De ongekleurde kun je zelfs gewoon in de vaatwasser doen, de gekleurde kun je beter met de hand afwassen dan blijven ze langer mooi.

Het bericht Kraanwater versus mineraal- en bronwater in een fles verscheen eerst op Green Jump's blog.