In de moderne keuken zijn anti-aanbakpannen onmisbaar geworden. Ze maken koken een stuk makkelijker doordat ze voorkomen dat voedsel aanbakt. Maar er kleven ook enkele gezondheidsrisico’s aan het gebruik van deze pannen. Vooral als het gaat om teflon en andere pannen met een anti-aanbaklaag kan er sprake zijn van schadelijke stoffen die beter vermeden kunnen worden. Gelukkig zijn er uitstekende alternatieven, zoals pannen zonder PFAS, die niet alleen gezonder zijn, maar ook beter voor het milieu. In dit blog duiken we dieper in de risico’s van teflon, de voordelen van PFAS-vrije pannen, en waarom een koekenpan zonder anti-aanbaklaag een slimme keuze kan zijn.

Teflon is de een merknaam voor polytetrafluoretheen (PTFE), een synthetisch polymeer dat vaak wordt gebruikt voor anti-aanbaklagen in pannen. Het idee is eenvoudig: een koekenpan met teflon zorgt ervoor dat je eten niet aanbakt, waardoor je minder vet nodig hebt en het koken gemakkelijker wordt. Maar achter dit gemak schuilen mogelijk gezondheidsrisico’s die niet onderschat moeten worden. En daarnaast gaan de pannen vaak maar kort mee waardoor ze ook niet duurzaam zijn. Nieuwe anti-aanbaklagen zijn vaak niet 100% duidelijk qua samenstelling en ook om die reden vermijden wij deze liever.

PFAS en gezondheid

Teflon wordt vaak geassocieerd met PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen), een groep kunstmatige stoffen die in veel producten, waaronder koekenpannen, kunnen worden aangetroffen. PFAS worden ook wel “forever chemicals” genoemd, omdat ze niet afbreken in de natuur en zich bovendien ophopen in het milieu en in ons lichaam. De bezorgdheid over PFAS komt voort uit hun potentieel schadelijke effect op de gezondheid. Er zijn aanwijzingen dat PFAS kunnen bijdragen aan verschillende gezondheidsproblemen, zoals hormonale verstoring, verminderde vruchtbaarheid, een verhoogd risico op kanker (vooral nier- en leverkanker) en een verzwakt immuunsysteem, wat kan leiden tot een grotere vatbaarheid voor infecties.

Teflon zonder PFOA

Teflon zonder PFOA (perfluoroctaanzuur) is inmiddels een standaard vereiste in de meeste pannen, maar PFAS kunnen nog steeds aanwezig zijn in de anti-aanbaklaag. Dit maakt het belangrijk om bewust te kiezen voor een pan zonder PFAS, zelfs als de pan geen PFOA bevat.

De gevaren van hoge temperaturen

Wanneer je een pan met teflon op hoge temperaturen verhit (boven de 260°C), kunnen er giftige dampen vrijkomen. Dit fenomeen, ook wel “teflon-toxiciteit” genoemd, kan leiden tot griepachtige symptomen, zoals hoofdpijn, koude rillingen en koorts, die worden aangeduid als polymeerrookkoorts. Dit is vooral een risico bij verouderde of beschadigde pannen.

Alternatieven voor teflon: de voordelen van pannen zonder PFAS

Gelukkig zijn er steeds meer alternatieven voor pannen met anti-aanbaklagen die teflonvrij zijn. Pannen zonder PFAS, zoals die gemaakt van keramiek, RVS, gietijzer, emaille en plaatstalen pannen bieden een gezonder alternatief. Emaille pannen zoals de emaille koekenpan van Riess, kunnen een uitstekende optie zijn voor wie op zoek is naar een koekenpan zonder PFAS. Deze PFAS-vrije koekenpan heeft een glaslaag die geen schadelijke stoffen bevat. Dit maakt het een fijne koekenpan zonder anti-aanbaklaag voor allerlei gerechten. Emaille pannen zijn bovendien bestand tegen corrosie en kunnen op hoge temperaturen gebruikt worden, waardoor de pan geschikt is voor verschillende kooktechnieken. Een emaille pannenkoekenpan zonder PFAS is bijvoorbeeld perfect voor het maken van pannenkoeken voor je kinderen of kleinkinderen, zonder je zorgen te hoeven maken over schadelijke stoffen.

Plaatstalen pannen: duurzame PFAS-vrije koekenpan

Ons favoriete alternatief voor pannen zonder anti-aanbaklaag zijn de plaatstalen pannen (en andere producten) van Netherton Foundry. Deze pannen zonder PFAS zijn gemaakt van plaatstaal, dat bij gebruik een natuurlijke anti-aanbaklaag ontwikkelt. Dit proces heet ‘seasoning’, waarbij olie of vet zich hecht aan het oppervlak van de pan en een beschermende laag vormt, de eerste seasonlaag zit al op de pan als je deze koopt. Een koekenpan zonder teflon van plaatstaal is niet alleen veilig voor je gezondheid, maar biedt ook een lange levensduur en daarmee duurzaamheid. Daarnaast warmt een plaatstalen koekenpan gelijkmatig op, zodat je gerechten perfect bereid worden. Deze pannen zijn ideaal voor zowel laag vuur koken als het bereiden van gerechten op hoge temperatuur, zoals vlees of vis. Met deze plaatstalen pannen heb je dus een pan voor het leven!

Netherton Foundry is een familiebedrijf in Engeland dat duurzame plaatstalen en gietijzeren pannen en andere keukenproducten maakt met een minimale impact op de planeet door een duurzame productiemethode en het gebruik van lokale grondstoffen.

Waarom kiezen voor pannen zonder teflon en PFAS?

Koken zonder schadelijke stoffen begint met het kiezen van pannen zonder anti-aanbaklaag. Wat je ook kiest – een PFAS-vrije pan, zoals een emaille pan of een plaatstalen pan – de voordelen zijn duidelijk: je kookt gezonder, zonder schadelijke stoffen zoals teflon, PFAS en PFOA. Het gebruik van pannen die vrij zijn van PFAS en andere schadelijke stoffen maakt niet alleen je kookervaring veiliger, maar draagt ook bij aan een duurzamer leven. Je hoeft immers niet meer om de zoveel tijd een nieuwe pan aan te schaffen omdat de anti-aanbaklaag beschadigd is.

Het bericht De gezondheidsrisico’s van teflon en anti-aanbaklagen verscheen eerst op Green Jump's blog.

Eind jaren 30 ontdekte chemicus Roy Plunkett bij toeval polytetrafluoretheen, beter bekend als Teflon, in het laboratorium van DuPont. Deze ontdekking markeert het begin van de geschiedenis van PFAS, de verzamelnaam voor een groep stoffen bestaande uit wel 6000(!) verschillende per- en polyfluoralkylstoffen. De bekendste daarvan, PFOA, PFOS en GenX heb je vast al eens voorbij horen komen. PFAS zijn echt man made, oftewel een groep stoffen die niet van nature voorkomt. En ze hebben een chemische verbinding die zó sterk is dat ze vet-, vuil en/of waterafstotend zijn. Met de ontdekking van Teflon ging daarmee een wereld open: antiaanbakpannen, waterafstotend leer en textiel, en nog veel en veel meer. In de afgelopen 80 jaar zijn vele PFAS volop geproduceerd voor uiteenlopende toepassingen. Maar, sinds een jaar of 20 wordt steeds duidelijker dat PFAS eigenlijk helemaal niet zo fantastisch is.

Waarom is PFAS een probleem?

De kracht van deze stoffen is ook hun zwakte. De chemische verbinding in PFAS is namelijk zó sterk dat die vrijwel niet stuk te krijgen is. Zonlicht, hitte en chemicaliën hebben er geen vat op. En waar andere stoffen (zoals microplastics) nog wel eens worden opgeruimd door enzymen en microben, is er vooralsnog geen bacterie bekend die zich heeft gewaagd aan PFAS. En dus stapelen deze stoffen zich op. In de natuur en in de mens. En kunnen ze schadelijke effecten hebben op bijvoorbeeld het immuunsysteem, de voortplanting of kunnen ze kanker veroorzaken. Deze effecten verschillen per specifieke PFAS.

Wat wordt er aan PFAS gedaan?

Er worden steeds grotere stappen gezet om van deze forever chemical af te komen. Met strikte regels voor grond-, weg- en waterbouw wordt de verspreiding van PFAS-houdende grond naar plekken waar vrijwel geen PFAS in grond of water zit mogelijk beperkt. En ook voor consumentenproducten zijn en worden regelgevingen steeds verder aangescherpt.

Zo is PFOS sinds 2008 verboden in veel toepassingen en is PFOA sinds 2020 verboden voor gebruik in consumentenproducten (zoals antiaanbakpannen). Ook is sinds 1 juli 2022 PFAS verboden voor voedselverpakkingen. Dat betekent dat je niet meer bang hoeft te zijn dat je pizzadoos, patatbakje of koffiebeker aan de binnenzijde bekleed is met een PFAS.

Daarnaast hebben Nederland, Denemarken, Duitsland, Zweden én Noorwegen samen, op 15 juli 2021, in Brussel een voorstel ingediend voor een totaal verbod op PFAS in heel Europa voor niet-essentiële toepassingen. Een goed plan, want bij eerdere verboden op specifieke stoffen uit de PFAS-groep bleken er vervolgens alternatieven te worden gebruikt die minstens even schadelijk zijn. Omdat een dergelijk restrictievoorstel vele stappen moet doorlopen zal het daadwerkelijke verbod nog even op zich laten wachten. Maar het is de bedoeling dat deze uiterlijk 2025 in moet gaan.

De vraag waar het allemaal mee begon: Zit er PFAS in een verzenddoos?

Soms worden beschermende coatings toegevoegd om papier en karton speciale eigenschappen mee te geven. Deze coatings kunnen fysiek zijn (bijvoorbeeld een plastic laagje) of chemisch (zoals PFAS). Maar hoe het dan met die verzenddoos zit? Dat was nog niet zo makkelijk te achterhalen. Gelukkig konden ze daar bij de Vereniging van Nederlandse Papierfabrieken meer over vertellen. Het goede nieuws: bij algemene verzendverpakkingen worden géén chemische coatings aangebracht én de Nederlandse papierfabrieken maken sowieso geen gebruik van PFAS gemaakt in coatings. Over een PFAS-houdende beschermlaag hoef je je bij een verzenddoos dus geen zorgen te maken!

Wel bleek uit onderzoek in opdracht van de overheid uit 2021 dat afvalwater van oud papier fabrieken en gerecycled papier lage concentraties PFAS kan bevatten. Aangezien golfkarton veelal bestaat uit houtpulp, zetmeellijm en nieuw óf gerecycled papier is dus niet met 100% zekerheid te zeggen dat een willekeurige verzenddoos absoluut geen PFAS bevat. Mocht dat wel zo zijn, PFAS in papier is meestal ‘materiaal gebonden’ en komt daarom veel moeilijker vrij dan bijvoorbeeld PFAS in blusschuim of smeermiddel. De mogelijke aanwezigheid van PFAS in gerecycled papier is precies de reden dat het verbod op deze stoffen zo belangrijk is. Want dat verbod geldt niet alleen voor bewust toegevoegde stoffen, maar ook PFAS in gerecyclede stromen zijn dan niet meer toegestaan. Op deze manier wordt de verspreiding van deze forever chemical aan de bron aangepakt!

Ik wil PFAS vermijden! Maar kan dat wel?

PFAS is haast overal. Soms zit het in medicijnen, textiel en auto- of skiwax. Maar het zit ook in fluorhoudend blusschuim en in zonnepanelen, gitaarsnaren, inkt en nog veel en veel meer. De toepassingen zijn werkelijk eindeloos. En omdat PFAS in de afgelopen 80 jaar zo breed is toegepast is het terug te vinden in de grond, maar ook in het drinkwater, soms in voedingsmiddelen en in huisstof. Zelfs je glossy magazine of krant kan lage concentraties PFAS bevatten, bleek uit het eerder genoemde onderzoek. Je kan daarom zelf helaas weinig doen om PFAS volledig te vermijden. Wat je wel kan doen? Lucht en stof je huis regelmatig. En wees kritisch op de producten die je aanschaft. Gebruik stalen of emaillen bakpannen, let op bij waterafstotende kleding, banken of tapijten en check bijvoorbeeld de ingrediënten van je schoonmaakmiddelen en cosmetica. Juist door producten te kopen die geen PFAS bevatten draag je bij aan minder verspreiding van PFAS. Zo zorgen we er samen voor dat er steeds minder PFAS in het milieu terecht komt. Wil je zeker weten of er PFAS zit in een specifiek product, vraag het dan de producent. Deze hoort je de informatie binnen 45 dagen gratis te geven.

Wil je meer weten over PFAS en waar je op kan letten?

Onder andere bij het RIVM, waarzitwatin en de KNOV lees je nog veel meer tips en toegankelijke informatie over deze groep stoffen:

– https://www.rivmmagazines.nl/pfas/2021/01/wat-zijn-pfas

– https://www.rivmmagazines.nl/pfas/2021/01/index

– https://www.chemischefeitelijkheden.nl/files/9a9328e9aa286c3834026e5b08e36eaa.pdf

– https://waarzitwatin.nl/stoffen/pfas

Het bericht PFAS, van droom tot drama verscheen eerst op Green Jump's blog.

PFOA Teflon schadelijk

PFOA, de grondstof voor teflon, is een chemische stof waar onder andere antiaanbaklagen zoals Teflon van gemaakt worden. Ook wordt het toegepast in vele andere vuil-, vet- en vochtafstotende producten zoals kleding (bijv Gore-Tex), schoenen, meubelstoffen en tapijten. Daarnaast vind je PFOA in vetafstotende voedselverpakkingen. Denk aan bijvoorbeeld magnetronpopcorn, pizzadozen en andere fastfoodverpakkingen.

PFC’s (waaronder PFOA, maar ook PFOS) zijn een groot probleem. Deze stoffen zijn zeer slecht afbreekbaar waardoor ze zich opstapelen in het lichaam en in het milieu. Ze zijn hierdoor inmiddels aanwezig in het bloed van een groot deel van de bevolking. Langdurige blootstelling aan PFOA is schadelijk voor o.a. lever en schildklier en er zijn duidelijke aanwijzingen dat PFOA waarschijnlijk kanker en geboorteafwijkingen kan veroorzaken. Logisch dus dat PFC’s hoog op de prioriteitenlijsten staan van organisaties die zich bezighouden met volksgezondheid en milieu.

PFOA Voluntary Stewardship Program

De Environmental Protection Agency (EPA) heeft aangestuurd op een afdwingbaar verbod om de blootstelling aan PFOA te verminderen. Helaas was dit te hoog gegrepen en bleek het hoogst haalbare een vrijwillige overeenkomst tussen een aantal bedrijven.

In 2006 is er een afspraak gemaakt tussen 8 chemische bedrijven (waaronder 3M en DuPont) waarbij er gestreefd wordt naar een geleidelijke uitfasering van het gebruik en vrijkomen van PFOA en andere gerelateerde chemicaliën. Uiteindelijk moet het “Voluntary Stewardship Program” leiden tot een vrijwel gehele eliminatie van PFOA in 2015. De 8 producenten hebben aangegeven nieuwe productiemethoden te ontwikkelen waarbij er geen PFOA meer vrij zal komen in de eindproducten en/of de omgeving van de fabriek.

Vrijwillige afspraak PFOA

Het lijkt allemaal erg nobel en doeltreffend maar er zijn zeker kritische kanttekeningen te plaatsen bij dit “Voluntary Stewardship Program”. De naam zegt het al, het is een vrijwillige deelname. Deze maatregel zal dan ook niet voldoende zijn om PFOA wereldwijd te elimineren. Van alle PFOA producerende bedrijven hebben zich slechts 8 Amerikaanse producenten aangesloten bij het Stewardship Program. Veel producenten van PFOA producten bevinden zich in China en deze bedrijven hebben zich geen van allen verbonden aan deze afspraak.

Door het vrijwillige karakter van het Programma ontbreekt er ook een mechanisme om toe te zien op naleving van de afspraken. De EPA mag gegevens over PFOA die worden aangeleverd door de bedrijven niet onafhankelijk laten controleren en er kunnen geen sancties worden opgelegd aan een bedrijf dat zich niet aan de afspraken houdt. Het is dan ook niet verbazend dat de rapporten over de eerste jaren bij een aantal van de 8 bedrijven weinig tot geen afname van PFOA laten zien. De gepresenteerde data is vaak onduidelijk of wordt gedeeltelijk niet weergegeven ivm bedrijfsgeheim. Dit komt de betrouwbaarheid niet ten goede en er is hierdoor eigenlijk niet te zeggen of het Voluntary Stewardship Program doeltreffend is. Als consument moet je er dus maar vertrouwen in hebben dat deze 8 chemische bedrijven het juiste doen.

Positief resultaat met bijsmaak?

Gelukkig zijn er ook positieve resultaten te noemen. 3M stopte jaren geleden als met de productie en ook Dupont is inmiddels gestopt met PFOA en liet na 1 jaar al een afname van 98% zien van de uitstoot van PFOA en de hoeveelheid gebruikte droge PFOA was 80% afgenomen. Drie bedrijven lieten een afname zien in vloeibare PFOA. Dit is natuurlijk goed, maar omdat het om een zeer schadelijke, slecht afbreekbare stof gaat , wil je dit eigenlijk zien bij alle vormen van PFOA en bij alle bedrijven.

Daarnaast is het alternatief dat nu ontwikkeld is, C6, ook een schadelijke stof.

Effect van het PFOA “verbod”

Het Stewardship Program is een stap in de goede richting, maar vanwege het vrijwillige karakter doen lang niet alle bedrijven mee. Het “verbod” waar je vaak over leest is dus eigenlijk helemaal geen verbod en er zullen dus ook na 2015 nog gewoon kleding, pannen, bakblikken en voedselverpakkingen met PFOA geproduceerd worden. Daarbij is het maar de vraag of bedrijven die wel deelnemen zich aan de afspraken houden, aangezien de resultaten in hun rapporten vaak niet duidelijk genoeg zijn en er geen sancties opgelegd kunnen worden. Zelfs al zal PFOA de komende eeuw wel geleidelijk volledig uitgefaseerd worden, onze blootstelling aan PFOA zal per 2015 hoogstens een heel klein beetje afnemen.

Wat kun je zelf doen?

Je zult dus het heft in eigen hand moeten nemen. Het is van belang om te blijven opletten wat je koopt en gebruikt. Als je nog pannen met een Teflon/PFOA antiaanbaklaag hebt, gooi ze weg en ga op zoek naar alternatieve bakvormen en pannen van veiliger materialen zoals stalen pannen, keramiek, RVS, emaille, gietijzer en keramische antiaanbaklagen. Gebruik geen fastfoodverpakkingen, magnetronpopcorn, pizzadozen etc. en koop geen kleding van water- en vuilafstotend materiaal. Je vermijdt zo de blootstelling aan PFOA en je hebt op deze manier als consument invloed op het gebruik van PFOA door de industrie. Als er steeds minder vraag komt naar producten met schadelijke PFC’s, zal de productie automatisch afnemen.

Het bericht Teflon verboden in 2015, hoe zit het? verscheen eerst op Green Jump's blog.

PFOA, de stof die gebruikt wordt bij de productie van Teflon is schadelijk, maar wordt wereldwijd nog gewoon gebruikt voor de productie van anti-aanbakpannen.

Wat is Teflon en hoe krijg ik het binnen?

In de volksmond wordt een antiaanbaklaag vaak Teflon genoemd. Teflon is een merknaam voor polytetrafluorethyleen (PTFE). Het is een organische kunststof en hoort bij de familie van perfluorochemicaliën (PFC’s). PFC’s worden ook gebruikt in voedselverpakkingen (bijv. pizzadozen, magnetron popcorn), tapijt, meubels en kleding. Ze maken deze materialen water-, vlek- en vetafstotend.

Ziekteverschijnselen en teflon

De uitvinder en producent van Teflon, DuPont, geeft aan dat er bij mensen ziekteverschijnselen kunnen optreden als gevolg van het inademen van de vrijkomende dampen van een oververhitte Teflon/PTFE pan.

Dit is volgens de producent dan het gevolg van onjuist gebruik van de pan, bij oververhitting. Maar wanneer is een pan oververhit? De schadelijke stoffen komen pas echt vrij boven de 340 graden Celsius. Dit lijkt heel hoog, maar in de praktijk wordt deze temperatuur toch redelijk snel bereikt als je een pan even laat voorverwarmen op hoog vuur. Bovendien begint Teflon vanaf 260 graden al langzaam af te breken. Dus de afbraakproducten komen uiteindelijk via de lucht en het voedsel in je lichaam terecht.

Ook kunnen door krassen in de pan kleine stukjes van de anti-aanbaklaag in het voedsel terechtkomen. Volgens de fabrikant zijn deze Teflon deeltjes inert, wat betekent dat ze het lichaam weer onveranderd verlaten. De fabrikant adviseert wel dat je beschadigde Teflon pannen niet zou moeten gebruiken. Waarschijnlijk dus toch niet helemaal veilig om binnen te krijgen?

Gezondheidsrisico’s van Teflon

In het lichaam wordt Teflon/PTFE afgebroken tot de grondstof PFOA (Perfluoroctaanzuur, ook wel C8 genoemd). PFOA kan daarna niet meer verder worden afgebroken en omdat het zeer langzaam wordt uitgescheiden, blijft het jaren in het bloed en lever aanwezig. Daarbij komt er steeds meer PFOA bij, waardoor het zich opstapelt in het lichaam.

De lange termijn effecten van PFOA zijn nog niet heel uitvoerig bestudeerd, maar het lijkt erop dat langdurige blootstelling een schadelijk effect zou kunnen hebben op onder andere het spijsverteringsstelsel, cholesterol, de lever en de schildklier. Ook lijkt er een mogelijke relatie met kanker te zijn. PFOA passeert ook de placenta en kan worden uitgescheiden in moedermelk.

PFC’s in het milieu

Naast het gevaar voor de gezondheid vormt de aanwezigheid van PFC’s een risico voor het milieu en dieren. De afbraakproducten stapelen zich op en blijven circuleren in milieu, voedselketen en wereldpopulatie. Het wereldwijde, veelvuldige gebruik van PFC’s is een van de oorzaken van de permanente aanwezigheid van giftige PFOA in het bloed van vrijwel alle mensen.

Welke alternatieve pannen zijn wel veilig?

Om het zekere voor het onzekere te nemen kun je zelf de keuze maken om geen pannen met een Teflon/PTFE antiaanbaklaag te gebruiken. Gelukkig zijn er goede en betaalbare alternatieven op de markt. Om te bakken kun je kiezen voor roestvrijstaal, gietijzer of emaillen pannen. Het voordeel van deze pannen is dat ze geen kwetsbare antiaanbaklaag hebben en ze erg lang mee zullen gaan.

Bij Green Jump zijn we net begonnen met de verkoop van pannen en hebben we om te koken als eerste voor Riess emaillen pannen gekozen, duurzaam, gemaakt in Oostenrijk en 100% gezond. We kozen voor Green Pan als koekenpannen met een veilige anti-aanbaklaag en daarnaast voor de keiharde pannen van Ceramcor voor bakken, braden en al je andere gerechten.

Bakken

Taart- en cakevormen hebben vaak een Teflon laag. Voor bakken in de oven kun je beter gebruik maken van bijvoorbeeld oven-veilig glas, RVS, siliconen bakvormen (tot 220 graden) of bakblikken met een keramische laag.

Handige apparaten

Als laatste moeten de apparaten met anti-aanbaklagen niet vergeten worden; je broodbakmachine, gourmetstel, tosti ijzer of grill. Een aantal van deze apparaten wordt niet zo heet als een koekenpan op het vuur, maar de antiaanbaklaag kan wel beschadigd raken waardoor je de Teflon binnen kunt krijgen. Deze apparaten zijn superhandig, maar misschien kun je wel gewoon zonder of is er een alternatief. Tosti’s kun je ook prima bakken in een koekenpan of met een ouderwetse tosti tang. Brood kun je in de oven bakken, grillen op het gas in een gietijzeren grillpan en steengrillen is net zo lekker en leuk als gourmetten.

Heb jij een tip?

We zijn benieuwd naar welke pannen, bakvormen en apparaten jij gebruikt. Hoe bevalt dit? We horen graag je ervaringen en/of tips.

Wil je meer lezen

Hieronder nog een aantal linkjes als je je nog wat meer wilt verdiepen.

• http://www.ewg.org/research/pfc-dictionary
• http://www.hpa.org.uk/webc/HPAwebFile/HPAweb_C/1246260032570
• http://www.ewg.org/enviroblog/2004/05/study-links-teflon-chemical-higher-cancer-rates
• http://www.ewg.org/enviroblog/2007/06/ask-ewg-why-there-teflon-clothes-it-safe

Het bericht Teflon gevaarlijk of niet? Alternatieven voor Teflon. verscheen eerst op Green Jump's blog.