Je kunt natuurlijk niet van de ene op de andere dag alles compleet veranderen. De meeste mensen zijn gewend om op een bepaalde manier te leven en dat verander je niet zo 1,2,3. Stap voor stap te gaan kijken welke dingen je makkelijk kunt veranderen, lukt waarschijnlijk wel. En dan daar mee beginnen. Hierbij enkele tips waar je op zou kunnen letten (behalve voeding).

Verzorgingsproducten

De meeste gangbare verzorgingsproducten zijn verre van natuurlijk en bevatten vaak hormoonverstorende stoffen. Merken als Weleda en Lavera zijn gemaakt op basis van natuurlijke ingrediënten. Deze merken hebben veel verschillende producten, denk hierbij aan shampoo, verzorgingscrèmes, zonnebrandcrème en tal van andere verzorgingsproducten.

Schoonmaakmiddelen

De standaard schoonmaakmiddelen zijn niet gezond voor het milieu en de mens. Op dit moment krijgt het merk Ecover steeds meer bekendheid en is verkrijgbaar in de bekende supermarkten. Echter hebben wij besloten dit merk niet in ons assortiment op te nemen. Hier kunt u lezen waarom, er zijn namelijk opties die natuurlijker en minder schadelijk zijn. Ook leveren we sinds kort de wasschillen van Seepje, natuurlijker kan bijna niet. Ook wijdden we al eens een blog aan het zelf maken van schoonmaakmiddelen.

Speelgoed

Toegegeven, het is onbegonnen werk om elk stuk plastic speelgoed met weekmakers uit huis te verbannen. Je kind alles ontzeggen wat andere kinderen wel krijgen is niet te doen. Toch is er tegenwoordig steeds meer speelgoed op de markt dat geen schadelijke stoffen bevat en bijvoorbeeld wordt gerecycled. En ook producten als klei, verf, stiften of lijm zijn te krijgen zonder schadelijke stoffen. Het merk Stockmar heeft bijvoorbeeld prachtige klei of krijtjes met bijenwas voor de kleine kinderhandjes.

Kleding

In 2012 deed Greenpeace onderzoek naar schadelijke stoffen in kleding. Wat daaruit kwam qua conclusies, was niet mis. Het bleek dat twintig internationale modemerken kleding verkocht waarin chemicaliën zaten die schadelijk zijn voor de gezondheid. Greenpeace zei eind 2012 dat dit het topje van de ijsberg is. Ook in 2014 berichtte de milieuorganisatie hierover.

Kleding met een GOTS certificering is gemaakt van biologische materialen, met zorg voor de aarde en onder goede sociale omstandigheden. Kleding van wol en zijde is ook aan te raden voor baby’s en kleine kinderen. Wol met name vanwege de fantastische eigenschap dat het de temperatuur kan regelen, zodat je kindje het niet te warm of te koud kan krijgen.

Slapen

Je brengt ongeveer een derde van een etmaal door in je bed. Je kind nog veel meer, kijk maar naar een baby. We schreven al eens een blog over schadelijke stoffen in babymatrasjes. Maar ook veel dekbedden zijn tegenwoordig van synthetische materialen gemaakt. Er zijn qua dekbedden, kussens en zaken als beddengoed veel natuurlijke keuzes zoals wol, dons, tencel en kapok. Voor volwassenen die natuurlijk willen slapen, hebben we een uitgebreid assortiment met slaapproducten.

Plastic bordjes, bekertjes en lunchtrommels

Het is overal te verkrijgen en het lijkt op het eerste gezicht zo handig. De melamine en plastic bordjes en andere spullen zijn erg populair onder ouders, logisch, het blijft over het algemeen heel wanneer het op de grond valt en de lunchtrommels zijn verkrijgbaar met kinderhelden op de voorkant. Welk kind wordt daar niet blij van?

Melamine en plastic is echter niet 100% gezond helaas. Er blijft onduidelijkheid over het lekken van schadelijke ingrediënten, vooral als het in contact komt met warm of zuur voedsel. Volgens studies zijn de lekkende ingrediënten ongevaarlijk in deze hoeveelheden, echter kun je je afvragen of je het risico wilt lopen met je kind.

Vooral omdat er eenvoudige gezonde alternatieven zijn, zoals rvs, glas of aardewerk. Voor wie graag (vrijwel) niet breekbare bordjes en bekertjes in huis heeft is bijvoorbeeld bamboe servies speciaal voor kinderen een optie.

Voor de lunch heeft Green Jump erg fijne trommeltjes van rvs met verschillende compartimenten. Er is een keuze uit 1, 2, 3, 4 of zelfs 5 vakjes. Op deze manier kun je ook nog eens verschillende soorten etenswaren mee naar school geven, zonder dat het een door elkaar gemixt gerecht wordt. Voor wie meer mee wil geven dan brood is dit sowieso een goede uitkomst. Ook hebben we rvs en glazen drinkflessen voor de lunch, sport, onderweg of andere activiteiten. Lees hier onze blog over de verschillende opties en welke voor jou of je kind het handigst is.

Pannen

Ook over het materiaal waarvan pannen zijn vervaardigd zijn dingen te zeggen. Pannen met een antiaanbaklaag zijn gemaakt van Teflon, de grondstof hiervan is schadelijk voor de gezondheid. We schreven hier vorig jaar een blog over. Alternatieven voor Teflon zijn pannen van gietijzer, keramiek, rvs, emaille en keramische antiaanbaklagen. Klik hier voor nog meer informatie over Teflon en alternatieven.

Tot slot

Er is nog veel meer te bedenken en eventueel te veranderen, maar iedereen heeft z’n eigen tempo hierin. Vaak groei je er langzaam in en ga je bij de aanschaf van nieuwe producten meer letten op de stoffen die erin verwerkt zijn. Het wordt een soort tweede natuur en je zult steeds meer kennis opdoen over schadelijke stoffen die verwerkt zijn in dagelijkse producten.

Vaak zijn de meeste natuurlijke en eerlijke producten wat duurder zijn in aanschaf, maar voor bijvoorbeeld rvs geldt dat het veel langer meegaat.

Het bericht Een gezonde leefomgeving… hoe begin je? verscheen eerst op Green Jump's blog.

PFOA Teflon schadelijk

PFOA, de grondstof voor teflon, is een chemische stof waar onder andere antiaanbaklagen zoals Teflon van gemaakt worden. Ook wordt het toegepast in vele andere vuil-, vet- en vochtafstotende producten zoals kleding (bijv Gore-Tex), schoenen, meubelstoffen en tapijten. Daarnaast vind je PFOA in vetafstotende voedselverpakkingen. Denk aan bijvoorbeeld magnetronpopcorn, pizzadozen en andere fastfoodverpakkingen.

PFC’s (waaronder PFOA, maar ook PFOS) zijn een groot probleem. Deze stoffen zijn zeer slecht afbreekbaar waardoor ze zich opstapelen in het lichaam en in het milieu. Ze zijn hierdoor inmiddels aanwezig in het bloed van een groot deel van de bevolking. Langdurige blootstelling aan PFOA is schadelijk voor o.a. lever en schildklier en er zijn duidelijke aanwijzingen dat PFOA waarschijnlijk kanker en geboorteafwijkingen kan veroorzaken. Logisch dus dat PFC’s hoog op de prioriteitenlijsten staan van organisaties die zich bezighouden met volksgezondheid en milieu.

PFOA Voluntary Stewardship Program

De Environmental Protection Agency (EPA) heeft aangestuurd op een afdwingbaar verbod om de blootstelling aan PFOA te verminderen. Helaas was dit te hoog gegrepen en bleek het hoogst haalbare een vrijwillige overeenkomst tussen een aantal bedrijven.

In 2006 is er een afspraak gemaakt tussen 8 chemische bedrijven (waaronder 3M en DuPont) waarbij er gestreefd wordt naar een geleidelijke uitfasering van het gebruik en vrijkomen van PFOA en andere gerelateerde chemicaliën. Uiteindelijk moet het “Voluntary Stewardship Program” leiden tot een vrijwel gehele eliminatie van PFOA in 2015. De 8 producenten hebben aangegeven nieuwe productiemethoden te ontwikkelen waarbij er geen PFOA meer vrij zal komen in de eindproducten en/of de omgeving van de fabriek.

Vrijwillige afspraak PFOA

Het lijkt allemaal erg nobel en doeltreffend maar er zijn zeker kritische kanttekeningen te plaatsen bij dit “Voluntary Stewardship Program”. De naam zegt het al, het is een vrijwillige deelname. Deze maatregel zal dan ook niet voldoende zijn om PFOA wereldwijd te elimineren. Van alle PFOA producerende bedrijven hebben zich slechts 8 Amerikaanse producenten aangesloten bij het Stewardship Program. Veel producenten van PFOA producten bevinden zich in China en deze bedrijven hebben zich geen van allen verbonden aan deze afspraak.

Door het vrijwillige karakter van het Programma ontbreekt er ook een mechanisme om toe te zien op naleving van de afspraken. De EPA mag gegevens over PFOA die worden aangeleverd door de bedrijven niet onafhankelijk laten controleren en er kunnen geen sancties worden opgelegd aan een bedrijf dat zich niet aan de afspraken houdt. Het is dan ook niet verbazend dat de rapporten over de eerste jaren bij een aantal van de 8 bedrijven weinig tot geen afname van PFOA laten zien. De gepresenteerde data is vaak onduidelijk of wordt gedeeltelijk niet weergegeven ivm bedrijfsgeheim. Dit komt de betrouwbaarheid niet ten goede en er is hierdoor eigenlijk niet te zeggen of het Voluntary Stewardship Program doeltreffend is. Als consument moet je er dus maar vertrouwen in hebben dat deze 8 chemische bedrijven het juiste doen.

Positief resultaat met bijsmaak?

Gelukkig zijn er ook positieve resultaten te noemen. 3M stopte jaren geleden als met de productie en ook Dupont is inmiddels gestopt met PFOA en liet na 1 jaar al een afname van 98% zien van de uitstoot van PFOA en de hoeveelheid gebruikte droge PFOA was 80% afgenomen. Drie bedrijven lieten een afname zien in vloeibare PFOA. Dit is natuurlijk goed, maar omdat het om een zeer schadelijke, slecht afbreekbare stof gaat , wil je dit eigenlijk zien bij alle vormen van PFOA en bij alle bedrijven.

Daarnaast is het alternatief dat nu ontwikkeld is, C6, ook een schadelijke stof.

Effect van het PFOA “verbod”

Het Stewardship Program is een stap in de goede richting, maar vanwege het vrijwillige karakter doen lang niet alle bedrijven mee. Het “verbod” waar je vaak over leest is dus eigenlijk helemaal geen verbod en er zullen dus ook na 2015 nog gewoon kleding, pannen, bakblikken en voedselverpakkingen met PFOA geproduceerd worden. Daarbij is het maar de vraag of bedrijven die wel deelnemen zich aan de afspraken houden, aangezien de resultaten in hun rapporten vaak niet duidelijk genoeg zijn en er geen sancties opgelegd kunnen worden. Zelfs al zal PFOA de komende eeuw wel geleidelijk volledig uitgefaseerd worden, onze blootstelling aan PFOA zal per 2015 hoogstens een heel klein beetje afnemen.

Wat kun je zelf doen?

Je zult dus het heft in eigen hand moeten nemen. Het is van belang om te blijven opletten wat je koopt en gebruikt. Als je nog pannen met een Teflon/PFOA antiaanbaklaag hebt, gooi ze weg en ga op zoek naar alternatieve bakvormen en pannen van veiliger materialen zoals stalen pannen, keramiek, RVS, emaille, gietijzer en keramische antiaanbaklagen. Gebruik geen fastfoodverpakkingen, magnetronpopcorn, pizzadozen etc. en koop geen kleding van water- en vuilafstotend materiaal. Je vermijdt zo de blootstelling aan PFOA en je hebt op deze manier als consument invloed op het gebruik van PFOA door de industrie. Als er steeds minder vraag komt naar producten met schadelijke PFC’s, zal de productie automatisch afnemen.

Het bericht Teflon verboden in 2015, hoe zit het? verscheen eerst op Green Jump's blog.