In de webshops van GreenJump en Het Ecobed kom je veel artikelen tegen van biologisch katoen en biologische wol. Over biologisch katoen en biologische wol is inmiddels al veel bekend, maar er zijn nog meer textielsoorten waar veel interessants over te melden is. In dit blog wil ik graag wat meer vertellen over Tencel en kapok.
Van Tencel had ik zelf eerlijk gezegd nog nooit gehoord terwijl dit bijvoorbeeld als matrashoes heel fijn is want lekker koel. Ik ben internet op gedoken en ik heb eens een en ander over deze kunstvezel op een rijtje gezet.
Wat is Tencel?
Tencel is een nieuw vezeltype, en de merknaam van een natuurlijke kunstvezel die Lyocell heet. Tencel wordt gemaakt van de houtpulp (cellulose) van eucalyptusbomen. Deze eucalyptusbomen groeien in speciaal beheerde, duurzame bossen met FSC keurmerk. Dit keurmerk staat voor verantwoord bosbeheer. Naast dit keurmerk heeft Tencel, als enige vezelproducent ter wereld, ook het Europese Ecolabel gekregen.
Een natuurlijke kunstvezel?
Tencel is een natuurlijke kunstvezel en dat klinkt natuurlijk heel dubbel: natuurlijk en kunstmatig? Toch kan het. Natuurlijke kunstvezels worden gemaakt van natuurlijke grondstoffen: bomen en planten. Om alle manieren te beschrijven om van deze grondstoffen vezels te maken gaat een beetje te ver, maar het principe is hetzelfde: het natuurlijke materiaal wordt helemaal afgebroken tot je een basismateriaal overhoudt: cellulose. Van dit ‘papje’ worden nieuwe vezels gemaakt en deze vezels worden weer geweven tot stoffen.
Minder energieverbruik
Het voordeel van deze kunstvezel is dat het maken en bewerken ervan minder energie kost dan het bewerken van natuurlijke vezels zoals katoen, hennep, bamboe. Dit moet allemaal schoongemaakt worden, het moet zacht worden gemaakt etc. Dat gaat eenvoudiger bij een kunstvezel zoals Tencel. Ook zijn kunstvezels vaak gemakkelijker te verven en dat scheelt weer in het gebruik van verf.
Volledig afbreekbaar
Bij het maken van Tencel is wel sprake van een chemisch proces. Er worden water en oplosmiddelen gebruikt. Het fijne is wel dat de chemische producten die gebruikt worden, niet schadelijk zijn en vrijwel volledig worden hergebruikt. Tot wel 99,6%! Er komt wel afvalwater vrij, maar dit is onschadelijk. Ook de Tencel vezel zelf is biologisch afbreekbaar.
Chloorvrij bleken
Nadat de vezels klaar zijn, moeten ze nog wel gebleekt worden. Voor Tencel is een proces ontwikkeld van volledig chloorvrij bleken. Voor dit proces is door de Europese Unie de Europese Prijs voor het Milieu toegekend.
Veel positieve eigenschappen
Tencel voelt echt heerlijk zacht aan. Het is zacht, sterk, onderhoudsvriendelijk, koel en comfortabel in de zomer, warm in de winter, en het neemt veel meer vocht op als katoen of jersey. Het vocht wordt zo goed opgenomen, dat Tencel anti-bacterieel en anti-allergisch genoemd mag worden. Door de perfecte vochtregulatie voorkomt Tencel bacteriegroei op een 100% natuurlijke manier. Ook ideaal voor bijvoorbeeld matrassen, dekbedden, etc.
Daarnaast bestaat er ook kleding van Tencel. Je hebt dan een kledingstuk wat fijn zit, heerlijk zacht is en gemaakt is van een zeer duurzame en milieuvriendelijke stof. Ook fijn: het kan gewoon gewassen worden in de wasmachine.
Kapok
Naast Tencel ben ik ook meer informatie gaan opzoeken over Kapok. Ik kende de naam wel, maar wat is het precies en waar komt het nu vandaan?
Wat is kapok?
Kapok is een product van de (hele mooie!) kapokboom. De kapokboom is een tropische boomsoort die van nature voorkomt in Zuid-Amerika, Centraal-Amerika, het Caribisch gebied en tropisch West-Afrika. De kapokboom kan meer dan 70 meter hoog worden. De kapokboom wordt niet verbouwd op plantages, maar groeit in tropische gemengde bossen. De kapokbomen groeien zonder toevoeging van mest. De kapokboom levert behalve het kapok zelf nog een product: uit de zaden van de kapokboom kan olie worden geperst. Het hout van de kapokboom is zacht en daardoor niet geschikt om meubels van te maken. Hierdoor is de boom beschermd tegen houtkap.
Kapokvezel
Aan de takken groeien pegelvormige vruchten en uit deze vruchten steekt een pluk vruchtpluis: de kapok. De vezels uit het vruchtpluis zijn te glad om garen van te spinnen, daarom wordt kapok vooral als vulling gebruikt. Kapok is een houten vezel die voor 80% uit lucht bestaat, hierdoor is het superlicht. Bovendien is kapok waterafstotend en isoleert het zeer goed. Daardoor is kapok koel in de zomer, en warm in de winter. Kapok is acht keer lichter dan katoen.
Mini lesje geschiedenis:
Kapok wordt al eeuwenlang gebruikt als luxe vulmateriaal. Vanaf het midden van de 19e eeuw werd het in Europa al in matrassen gebruikt. Doordat synthetische materialen in opkomst kwamen is kapok in de 20e eeuw bij ons weer een beetje uit beeld geraakt. Wat zonde is: het is een duurzaam en natuurlijk materiaal.
Hypo-allergeen
Vroeger werd gedacht dat mensen allergisch konden zijn voor kapok. Maar tegenwoordig denkt men dat het waarschijnlijker is dat de betreffende allergie veroorzaakt wordt door de uitwerpselen en vervellingshuidjes van de huisstofmijt. De huisstofmijt zelf veroorzaakt meestal geen klachten. Kapok is hypo-allergeen door een wasachtig laagje dat om de vezels ligt en die afsluit, hier houdt de huisstofmijt niet van. Het is verder reukloos, niet giftig en bestand tegen rot, waardoor er geen pesticiden nodig zijn.
Onderhoud
Kapok kan niet gewassen worden, omdat daardoor het natuurlijke laagje was dat om de vezels zit kapot gaat. Als je een kussen of dekbed van kapok hebt, schudt het dan regelmatig op en leg het af en toe in de zon.